Τα δύσκολα τώρα αρχίζουν στους διασυνοριακούς ελέγχους
Η Βρετανία είναι έτοιμη για τη νέα της ζωή μετά το Brexit. Tουλάχιστον, όπως ισχυρίζεται η κυβέρνηση και οι αρμόδιες αρχές. Πόσο έτοιμη είναι όμως στην πραγματικότητα να διαχειριστεί τον «κυκεώνα» της νέας γραφειοκρατίας που συνεπάγονται οι εκτεταμένοι διασυνοριακοί έλεγχοι;
Η χώρα εγκαταλείπει επισήμως την Ε.Ε. τον Ιανουάριο, όμως θα εξακολουθήσει να έχει απεριόριστη πρόσβαση στο μπλοκ έως ότου ετοιμαστεί η εμπορική συμφωνία. Ωστόσο, με τη συμφωνία που επιτεύχθηκε, η Βρετανία θα αποκοπεί από την τελωνειακή ένωση της Ε.Ε., που σημαίνει ότι για πρώτη φορά εδώ και μισό αιώνα θα υπάρχουν τελωνειακοί έλεγχοι στη διακίνηση αγαθών μεταξύ Ε.Ε. και Βρετανίας.
Η Βρετανία «αποχαιρετά» επίσης και την ενιαία αγορά της Ε.Ε. – και μαζί το εναρμονισμένο ρυθμιστικό πλαίσιο της Ε.Ε. – γεγονός που προϋποθέτει περισσότερες συνοριακές διατυπώσεις – για παράδειγμα χρειάζεται πιστοποίηση ότι οι εξαγωγές ειδών διατροφής και άλλων αγαθών από τη Βρετανία υπόκεινται στις προδιαγραφές της Ε.Ε..Μία από τις πιο έκδηλες επιπτώσεις του Brexit θα είναι οι μεγάλες καθυστερήσεις στους συνοριακούς ελέγχους που θα δημιουργηθούν από την αυξημένη γραφειοκρατία.
Περίπου το 43% των βρετανικών εξαγωγών έχει προορισμό την Ε.Ε. και η βρετανική κυβέρνηση εκτιμά ότι 145.000 βρετανικές επιχειρήσεις έχουν απευθείας εμπορικές δραστηριότητες με την Ε.Ε.. Τόσο κυβερνήσεις όσο και επιχειρήσεις έχουν δαπανήσει μέχρι στιγμής πολλά δισεκατομμύρια δολάρια για να προετοιμαστούν για τις νέες αυξημένες διατυπώσεις και ελέγχους στα σύνορα. Το πρόβλημα ωστόσο για τις επιχειρήσεις γίνεται ακόμη μεγαλύτερο, δεδομένου ότι οι διαπραγματεύσεις θα συνεχιστούν έως τέλη Δεκεμβρίου για τη διαμόρφωση του τελικού κειμένου και συνεπώς δεν είναι ακόμη γνωστοί οι νέοι κανονισμοί.
Κομβικό σημείο σε όλη αυτή την αλλαγή είναι η κομητεία του Κεντ στη Νοτιοανατολική Βρετανία. Τα τελευταία έτη, ένας μέσος αριθμός 7.000 φορτηγών ημερησίως που μεταφέρουν το 17% του βρετανικού εμπορίου από πλευράς αξίας και έχουν περάσει από το λιμάνι του Ντόβερ, υπόκεινται σε ελάχιστους ελέγχους κατά την επιβίβαση και αποβίβασή τους στα πλοία από και προς Γαλλία.
Σε μικρή απόσταση, η σήραγγα της Μάγχης διαχειρίζεται κατά μέσο όρο περισσότερα από 4.300 φορτηγά ημερησίως, που μεταφέρονται υποθαλάσσια με τραίνα. Μετά την απόφαση της Γαλλίας να απαγορεύσει προσωρινά τη μεταφορά εμπορευμάτων από τη Βρετανία λόγω της ανησυχίας που προκάλεσε η μετάλλαξη του κορωνοϊού, αρκετές επιχειρήσεις μπορούν να προβλέψουν τί θα επακολουθήσει τον επόμενο μήνα καθώς χιλιάδες φορτηγών έχουν καθυστερήσει σχηματίζοντας ατελείωτες ουρές. Από τον Ιανουάριο, οι οδηγοί φορτηγών θα πρέπει να προσκομίζουν πολλά περισσότερα έγγραφα για να κινηθούν σε χώρες της Ε.Ε.. Ηδη, η βρετανική κυβέρνηση εκτιμά ότι θα χρειαστούν 215 εκατομμύρια επιπλέον τελωνειακές διατυπώσεις ετησίως, που σημαίνει έναν αριθμό 600.000 ημεησίως. Για παράδειγμα, ένας στους 100 οδηγούς φορτηγών που θα καταφθάνει στη Σήραγγα της Μάγχης χωρίς να διαθέτει τα σωστά έγγραφα θα καθυστερεί τους υπόλοιπους 99, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Μάικλ Γκίερατ, γενικός διευθυντής της εταιρείας εκτελωνισμού WM International.
Oι επιχειρήσεις λοιπόν θα πρέπει να προετοιμάζονται για μεγάλες καθυστερήσεις, επιπλέον κόστος και γραφειοκρατία, κάτι που δεν ήταν συνηθισμένο έως τώρα για τις επιχειρήσεις που έκαναν απρόσκοπτα τις εμπορικές δραστηριότητές τους με την Ε.Ε.. Η βρετανική κυβέρνηση, για να αποφύγει πιθανές καθυστερήσεις για ένα διάστημα μεγαλύτερο του έτους, έχει ενορχηστρώσει ένα σχέδιο για τη διαχείριση του συνωνισμού. Παρ΄όλα αυτά όμως, πολλοί Βρετανοί βουλευτές έχουν επικρίνει την κυβέρνηση ότι οι προετοιμασίες αυτές είναι ανεπαρκείς. Επιτροπή της Βουλής των Λόρδων προειδοποίησε στις αρχές του μηνός ότι πολλά συστήματα Τεχνολογίας Πληροφορικής δεν έχουν ακόμη ελεγχεί, ότι οι διευθετήσεις για τη διαχείριση της κίνησης στη Νοτιοανατολική Βρετανία έχουν καθυστερήσει υπερβολικά, ενώ δεν υπάρχουν αρκετοί τελωνειακοί υπάλληλοι και η κυβέρνηση εμφανίζεται υπερβολικά αισιόδοξη στην περιγραφή όλων αυτών των σχεδίων της. Η Ελεγκτικολογιστική Υπηρεσία του κράτους έχει γνωστοποιήσει ότι από πέρυσι τον Ιανουάριο, κυβερνητικές υπηρεσίες έχουν δαπανήσει τουλάχιστον 4,4 δισ.στερλίνες (5,9 δισ.δολάρια) σε προετοιμασίες για το Brexit.
Πάντως, για να ελλατώσει τις πιέσεις προς τους εμπόρους, η βρετανική κυβέρνηση έχει ανακοινώσει ότι θα καθυστερήσει να επιβάλει πλήρεις ελέγχους στις εισαγωγές έως τον Ιούλιο του 2021. Ομως, η Ε.Ε. δεν έχει απαντήσει ότι αυτό θα είναι αμοιβαίο, γεγονός που σημαίνει ατελείωτες καθυστερήσεις στο εμπόριο προς την Ε.Ε. και αντιστρόφως. Μία τέτοια εξέλιξη σημαίνει με τη σειρά της καθυστερήσεις στη διανομή φρέσκων ειδών διατροφής και φαρμάκων, συμπεριλαμβανομένων των εμβολίων από κέντρα παραγωγής της Ε.Ε., που είναι άκρως σημαντικά για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Για να μπορέσει να εξασφαλίσει φάρμακα και εμβόλια μετά την 1η Ιανουαρίου, η Βρετανία έχει ήδη συνάψει συμβόλαια συνολικής αξίας 77,6 εκατ.στερλινών με τέσσερις εταιρείες διαχείρισης φέρι-μπόουτ με σκοπό τη μεταφορά περισσότερων από 3.000 φορτηγών την εβδομάδα σε οκτώ βρετανικά λιμάνια.
Η βρετανική κυβέρνηση, η οποία έχει απαγορεύσει την επίσημη χρήση της λέξης «Brexit», έχει αρχίσει μία δαπανηρή εκτεταμένη διαφημιστική εκστρατεία μέσω της οποίας παρέχει συμβουλές σε εμπόρους και επιχειρήσεις να προετοιμαστούν καταλλήλως για τις αλλαγές. Επίσης, έχει ζητήσει από τις βρετανικές επιχειρήσεις να απευθύνονται σε τελωνειακούς υπαλλήλους για να πληροφορούνται για τις νέες διατυπώσεις, όμως για να μπορεί να διασφαλίσει την αποτελεσματική εξυπηρέτησή τους η κυβέρνηση καλείται να βρει έως 50.000 υπαλλήλους για το σκοπό αυτό. Ηδη, έχει ιδρύσει τη Βρετανική Ακαδημία Τελωνείων για την εκπαίδευση ορισμένου από τον υπάρχον προσωπικό, όμως ακόμη είναι άγνωστο πόσοι βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε διαδικασία εκπαίδευσης.
Πηγή: WSJ