Ιράν: Η σύζυγος του Raisi «βγαίνει από τη σκιά»
Είναι πολύ ασυνήθιστο για τη σύζυγο ενός Ιρανού ηγέτη να προωθεί τις δικές της απόψεις, ακόμη περισσότερο αν είναι παντρεμένη με ένα σκληροπυρηνικό μέλος της Ισλαμικής Δημοκρατίας.
Αλλά η 59χρονη Jamileh-Sadat Alamolhoda, συγγραφέας και ακαδημαϊκός της οποίας ο σύζυγος είναι ο πρόεδρος Ebrahim Raisi, έχει ήδη ενσωματώσει την παραδοσιακή εικόνα της γυναίκας στο Ιράν στη δική της θέση.
«Είμαι δασκάλα και επικεντρώνομαι σε φιλοσοφικές θεωρίες», είπε η Alamolhoda στους Financial Times από το γραφείο της στο κρατικό Πανεπιστήμιο Shahid Beheshti της Τεχεράνης. «Το κάνω αυτό εδώ και πολύ καιρό, αλλά τώρα νιώθω σαν να έχω μια πλατφόρμα και ότι οι δραστηριότητές μου είναι ορατές».
Η Alamolhoda, καθηγήτρια εκπαιδευτικής φιλοσοφίας που διευθύνει επίσης το ερευνητικό ινστιτούτο επιστήμης και τεχνολογίας του πανεπιστημίου, παντρεύτηκε τον Raisi πριν από τέσσερις δεκαετίες, μεγαλώνοντας μαζί του δύο κόρες ενώ σπούδαζε για το διδακτορικό της, διδάσκοντας και γράφοντας οκτώ βιβλία.
Η θέση της «πρώτης κυρίας» είναι ενσωματωμένη στην πολιτική κουλτούρα των ΗΠΑ, αλλά ποτέ αυτό δεν ήταν χαρακτηριστικό του ανδροκρατούμενου τοπίου του Ιράν.
Οι σύζυγοι των προηγούμενων προέδρων του Ιράν σπάνια εμφανίζονταν δημόσια και δεν προσπάθησαν να επηρεάσουν την πολιτική ζωή. Καμία επίσης δεν είχε την εκπαίδευση ή το επαγγελματικό υπόβαθρο της Alamolhoda.
Η ρήξη της με την παράδοση περιλαμβάνει την προώθηση των απόψεών της για τον ρόλο της γυναίκας και τη σημασία της εκπαίδευσης, δίνοντας συνεντεύξεις σε ξένα μέσα ενημέρωσης όταν συνόδευε τον σύζυγό της σε επίσημα ταξίδια, συμπεριλαμβανομένης της επίσκεψής της στη Νέα Υόρκη, και γράφοντας στις συζύγους των Ευρωπαίων ηγετών ζητώντας τους να χρησιμοποιήσουν την επιρροή τους για να σταματήσουν τον πόλεμο στη Γάζα.
Ο δημόσιος ρόλος της Alamolhoda από τότε που ο Raisi εξελέγη πρόεδρος το 2021 έχει προκαλέσει επικρίσεις στο Ιράν, αν και επιμένει ότι δεν έκανε ποτέ τίποτα «χωρίς να συμβουλευτεί τον σύζυγό της, όπως κάνουν όλα τα ζευγάρια».
Αλλά αυτό δεν έχει ικανοποιήσει τους επικριτές της, κυρίως υπερσυντηρητικούς, που της έχουν ζητήσει να μείνει μακριά από την πολιτική. «Κράτα πίσω τη γυναίκα σου», έγραψε ο Jalil Mohebbi, ένας σκληροπυρηνικός κληρικός, στο Χ τον περασμένο μήνα.
Οι υπερασπιστές της Alamolhoda, μεταξύ των οποίων και μεταρρυθμιστές πολιτικοί, λένε ότι χρησιμοποιεί τη φωνή της για τα καλά σε έναν ρόλο που δεν έχει εκμεταλλευτεί τις περισσότερες από τις τέσσερις δεκαετίες από την Ισλαμική Επανάσταση.
«Η εικόνα της βοηθά πραγματικά τον Raisi να μην φαίνεται πολύ σκληροπυρηνικός», είπε ο Μοχαμάντ-Αλί Αμπτάχι, μεταρρυθμιστής πρώην αντιπρόεδρος, ο οποίος την επαίνεσε γιατί έκανε «θετικά βήματα σε μια πολύ ριζοσπαστικό περιβάλλον».
Τι λέει για τις διαδηλώσεις των γυναικών
Ένα βασικό ζήτημα που απασχολεί το Ιράν σήμερα είναι ο νόμος για το χιτζάμπ για το πώς οι γυναίκες πρέπει να καλύπτουν τα μαλλιά και το σώμα τους στο κοινό. Το θέμα ήρθε στο προσκήνιο με τον θάνατο της 22χρονης Mahsa Amini πέρυσι μετά τη σύλληψή της για φερόμενη αποτυχία τήρησης του ισλαμικού ενδυματολογικού κώδικα.
Αυτό πυροδότησε μερικές από τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις στους δρόμους του Ιράν, με πολλές γυναίκες, ιδιαίτερα τις νεαρές, να προχωρούν ένα βήμα παραπέρα αψηφώντας τους κανόνες και βγαίνοντας έξω χωρίς να καλύπτουν τα μαλλιά τους.
Ερωτηθείσα εάν το Ιράν πρέπει να διατηρήσει τον νόμο για το χιτζάμπ, η Alamolhoda είπε ότι το πρόβλημα είναι η λατρεία της μόδας και του καταναλωτισμού, όχι ο ισλαμικός κώδικας ενδυμασίας. Το χιτζάμπ δεν πρέπει να χρησιμοποιείται ως «όπλο για όσους θέλουν να δείξουν την εχθρότητά τους προς την Ισλαμική Δημοκρατία», είπε.
«Η φιλοσοφία του χιτζάμπ είναι αυτή. . . Οι γυναίκες πρέπει να οδηγήσουν την κοινωνία προς την αριστεία», είπε. «Μια κυρία που χορεύει υπέροχα σε μια σκηνή . . σαγηνεύει παρά καθοδηγεί. Η Ισλαμική Δημοκρατία υποστηρίζει έναν δρόμο που περιορίζει οτιδήποτε οδηγεί στην αποπλάνηση και υποστηρίζει οτιδήποτε βοηθά στην ανάπτυξη της κοινωνίας».
Το κίνημα διαμαρτυρίας, είπε, είχε καθοδηγηθεί από τους εχθρούς του Ιράν στο εξωτερικό. «Όσοι ήρθαν στους δρόμους ήρθαν με τα smartphone τους ενώ τους καθοδηγούσαν από αλλού πού να πάνε και ποιον να χτυπήσουν».
Η Alamolhoda έχει μία διαφορετική εικόνα από ορισμένες από τις πιο γνωστές συζύγους των περιφερειακών ηγεμόνων, όπως η Asma al-Assad της Συρίας ή η βασίλισσα Rania της Ιορδανίας. Το μαύρο τσαντόρ της από πάνω μέχρι τα νύχια είναι ένα ορατό σημάδι της απόρριψής της για το δυτικό στυλ που αγκάλιασαν πολλές Ιρανές γυναίκες, ιδιαίτερα εκείνες που συμμετείχαν στις διαδηλώσεις.
Ο πατέρας της είναι ο Ahmad Alamolhoda, ένας σκληροπυρηνικός κληρικός γνωστός για την απαγόρευση της ζωντανής μουσικής και την απαγόρευση του ποδήλατου στις γυναίκες στην ιερή πόλη Mashhad, από όπου κατάγεται. Ωστόσο, επιμένει ότι η οικογένειά της δεν στάθηκε ποτέ εμπόδιο στις φιλοδοξίες της.
Οι γυναίκες έχουν παραγκωνιστεί σε μεγάλο βαθμό στην πολιτική στη σύγχρονη ιστορία του Ιράν, αν και η Alamolhoda δεν είναι η πρώτη σύζυγος του ηγέτη που κάνει τέτοιου είδους σχόλια.
Η βασίλισσα Farah, σύζυγος του Σάχη Μοχάμεντ Ρεζά Παχλαβί, είχε «σπάσει τα καλούπια» τις δεκαετίες πριν από την επανάσταση του 1979, ξεπερνώντας τα όρια της παράδοσης. Ωστόσο, τόσο η ίδια και ο σύζυγός της ενσάρκωσαν έναν τύπο μοντερνισμού και αίγλης δυτικού τύπου που δεν είχε προηγούμενο στο Ιράν. Αυτός ο πλούσιος τρόπος ζωής τους οδήγησε στο να στραφούν οι απλοί Ιρανοί εναντίον τους και τελικά στην εξορία.
Για την Alamolhoda, η «ουσία» μιας γυναίκας μειώνεται εάν επικεντρώνεται στο «κυνήγι της δύναμης και του πλούτου» και όχι στα πιο σημαντικά ζητήματα, όπως οι ισχυρές οικογενειακές και συναισθηματικές σχέσεις. Για όσους αγκάλιασαν ή φιλοδοξούσαν έναν δυτικό τρόπο ζωής «το τίμημα της ανεξαρτησίας τους ήταν η υποβάθμιση της θηλυκότητάς τους», υπογράμμισε.
«Η έλλειψη ηθικής θα οδηγήσει στην καταστροφή του περιβάλλοντος, του πολιτισμού και της ανθρωπότητας», είπε. «Η ηθική διαφθορά και η ασέβεια μπορούν να καταστρέψουν την ανθρώπινη φυλή νωρίτερα από μια ατομική βόμβα».
moneyreview.gr με πληροφορίες από FT
Διαβάστε επίσης:
Σαουδ. Αραβία: Τάζει επενδύσεις στο Ιράν για να περιορίσει τον πόλεμο Ισραήλ-Χαμάς
Οι γυναίκες του Ιράν αντιστέκονται στην κρατική βία
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
