Η μεγαλύτερη πρόκληση για τον Ερντογάν – Η επίδραση της καταστροφής για τις εκλογές
Μνήμες από τους σεισμούς του 1999 ξυπνά η πρόσφατη τραγωδία στην Τουρκία και τη Συρία, καθώς οι χώρες μετρούν χιλιάδες νεκρούς. Όσο η επιχείρηση διάσωσης συνεχίζεται και αυξάνονται οι διεθνείς προσφορές για βοήθεια, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Εργντογάν διαχειρίζεται την κατάσταση με ιδιαίτερη προσοχή.
Το 2023 είναι ένα έτος εξαιρετικά δύσκολο για τον Ερντογάν. Ήδη η επανεκλογή του στις 14 Μαΐου θεωρείτο σχετικά αβέβαιη, ενώ τώρα καλείται να αντιμετωπίσει τη μεγαλύτερη δοκιμασία που έχει δει κατά την πολιτική του πορεία την τελευταία εικοσαετία. Η αδυναμία διαχείρισης μίας φυσικής καταστροφής τέτοιας κλίμακας μπορεί να αποτελέσει προάγγελο του πολιτικού θανάτου στην Τουρκία.
Όπως σημειώνει το Gzero, ο Ερντογάν ξέρει ότι δεν μπορεί να επαναλάβει τα λάθη του 1999, όταν ο τότε πρωθυπουργός Μπουλέντ Ετζεβίτ ανέλαβε τη διαχείριση μιας ακόμη μεγαλύτερης καταστροφής. Μετά την ανεπαρκή και καθυστερημένη κινητοποίηση της κυβέρνησής του στον σεισμό στο Ιζμίτ, ακολούθησε ένα σκάνδαλο για τις άδειες των κτιρίων που κατέρρευσαν και οι οικονομικές συνέπειες του σεισμού.
Ως αποτέλεσμα, οι Τούρκοι απομακρύνθηκαν από τα κυρίαρχα κόμματα και το 2002 ανέδειξαν το νέο τότε Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του Ερντογάν, το οποίο και παραμένει στην εξουσία έκτοτε. Τώρα, ο Τούρκος πρόεδρος θέλει να θεωρηθεί καλός διαχειριστής κρίσεων. Δεν έχει την πολυτέλεια να κάνει λάθη, όπως έκανε το καλοκαίρι του 2021, όταν η κυβέρνηση αδυνατούσε να αντιμετωπίσει τις χειρότερες πυρκαγιές στην ιστορία της Τουρκίας και αρχικά απέρριψε τις προσφορές διεθνούς βοήθειας.
Μια ισχυρή κινητοποίηση στις περιοχές που επλήγησαν θα ωφελούσε το κυβερνών κόμμα, όσο ο Ερντογάν συνεχίζει να «διατηρεί την ορμή μέχρι τις κάλπες με όχι μόνο άμεση βοήθεια αλλά και μακροπρόθεσμες δεσμεύσεις ανασυγκρότησης», δήλωσε μεταξύ άλλων ο αναλυτής του Eurasia Group, Εμρέ Πέκερ.
Παράλληλα, οι αντίπαλοί του δεν μπορούν να τον εμποδίσουν να κερδίσει πολιτικούς «πόντους», σημειώνει το Gzero. «Τα χέρια της αντιπολίτευσης είναι δεμένα», τόνισε ο Πέκερ. «Το καλύτερο που μπορούν να κάνουν είναι να κινητοποιήσουν βοήθεια και να στηρίξουν τις κυβερνητικές προσπάθειες». Διαφορετικά, ο Ερντογάν μπορεί να τους κατηγορήσει για εργαλειοποίηση της καταστροφής.
Ο Τούρκος πρόεδρος θα ενισχύσει επίσης το διπλωματικό του παιχνίδι, ενδεχομένως μία κίνηση εκτός χαρακτήρα για τον Ερντογάν, ο οποίος ως γνωστόν ακολουθεί πιο επιθετική προσέγγιση. Ωστόσο, είναι χαμηλές οι πιθανότητες να ανοίξει νέους καβγάδες με τη Σουηδία για το αίτημα ένταξης στο ΝΑΤΟ, με την «αιώνια αντίπαλό της» την Ελλάδα για την κυριαρχία στην ανατολική Μεσόγειο ή με τους Κούρδους μαχητές, σημειώνει το Gzero. «Οι καταστροφικοί σεισμοί θα δώσουν στον Ερντογάν περιθώριο να επικοινωνήσει για θετικό σκοπό με συμμάχους, αλλά και με χώρες με τις οποίες έχει τεταμένες σχέσεις», τόνισε ο Πέκερ. «Κατά πάσα πιθανότητα θα το χρησιμοποιήσει για να υποστηρίξει την εξισορροπητική στάση του στην εξωτερική πολιτική.»
Τέλος, οι σεισμοί δεν είναι πρόβλημα μόνο για την Τουρκία, σημειώνει το Gzero. Καταστράφηκαν επίσης τεράστιες εκτάσεις που ελέγχονται κυρίως από αντάρτες στην πλευρά της Συρίας, όπου οι τοπικές υποδομές έχουν φθαρεί ήδη μετά από 11 χρόνια εμφυλίου και εκατομμύρια εκτοπισμένοι από τη Συρία ζουν σε άθλιες συνθήκες.
Σχέσεις Τουρκίας – Συρίας
Ωστόσο υπάρχει ένα θετικό. Έπειτα από τουλάχιστον μία δεκαετία στήριξης των δυνάμεων εναντίον του Μπασάρ αλ Άσαντ και την έναρξη τεσσάρων διασυνοριακών αποστολών κατά των Κούρδων μαχητών στη βόρεια Συρία, ο Ερντογάν προκάλεσε έκπληξη ανακοινώνοντας ότι ήταν πρόθυμος να συναντήσει τον δικτάτορα της Συρίας.
Τώρα που ο στρατός του Άσαντ —με στήριξη από Ιράν και Ρωσία— έχει ανακτήσει ένα μεγάλο μέρος του εδάφους από τους αντάρτες, και οι δύο πλευρές φαίνονται διατεθειμένες να αποδεχτούν τα γεγονότα και να προχωρήσουν. (Βοηθά το γεγονός ότι ο Ερντογάν και ο Άσαντ έχουν αμοιβαίο συμφέρον να κρατήσουν κοντά τους Κούρδους της Συρίας.)
«Ο Ερντογάν είχε ήδη δεσμευτεί με τη Συρία, υπό την αιγίδα της Ρωσίας, για την εξομάλυνση των σχέσεων με τη Δαμασκό», δήλωσε ο Πέκερ. Ο σεισμός προσφέρει «έναν κατάλληλο λόγο για την Άγκυρα να επιταχύνει αυτή την προσπάθεια και να προχωρήσει σε μια συνάντηση ηγετών, καθώς η Τουρκία και η Συρία δείχνουν αλληλεγγύη σε μια ανθρωπιστική καταστροφή».
moneyreview.gr με πληροφορίες από Gzero
Διαβάστε επίσης:
Τουρκία: Κήρυξε 3μηνη κατάσταση έκτακτης ανάγκης
Ελληνική βοήθεια στην Τουρκία: «Ο φίλος μου, ο εχθρός»
19FortyFive: Τα 5 μέρη στα οποία μπορεί να ξεκινήσει ο Γ’ Παγκόσμιος Πόλεμος το 2023
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News