Μπορεί η Ευρώπη να αντιμετωπίσει μία νέα προσφυγική κρίση;
Οι ΗΠΑ εγκατέλειψαν πλέον οριστικά το Αφγανιστάν έχοντας επιτύχει ελάχιστους από τους στόχους που είχαν θέσει μετά από 20 χρόνια πολέμου. Για τους Ευρωπαίους συμμάχους της Αμερικής όμως, τα δύσκολα ξεκινούν μόλις τώρα.
Συνδεδεμένη με το Αφγανιστάν από ξηράς, σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, για την Ευρώπη η επιστροφή των Ταλιμπάν ενέχει πιο συγκεκριμένες απειλές. Σε αυτές περιλαμβάνονται όχι μόνο η τρομοκρατία αλλά και η μαζική μετανάστευση και το εμπόριο ηρωίνης. Χωρίς παρουσία, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα έχουν πλέον περιορισμένο αριθμό εργαλείων στα χέρια τους με τα οποία θα μπορούσαν να επηρεάσουν τους Ταλιμπάν.
Σε μία ένδειξη αυτών των ανησυχιών, οι υπουργοί Εσωτερικών της Ε.Ε. διαφώνησαν ήδη στη σημερινή τους συνάντηση ως προς τον τρόπο αντιμετώπισης μιας πιθανής εισροής Αφγανών προσφύγων.
Με βάση το σχέδιο των συμπερασμάτων από την υπουργική συνάντηση που περιήλθε στην κατοχή του Bloomberg, οι υπουργοί κάλεσαν το μπλοκ να χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα προκειμένου να βοηθήσει τις χώρες που βρίσκονται πιο κοντά στο Αφγανιστάν να προσφέρουν στους πρόσφυγες «βιώσιμες συνθήκες διαβίωσης» και να «αποτρέψουν την παράνομη μετανάστευση από την περιοχή, να ενισχύσουν την ικανότητα διαχείρισης των συνόρων και να αποτρέψουν λαθρεμπόριο μεταναστών και την εμπορία ανθρώπων».
Αυτή τη στιγμή υπάρχουν σχεδόν 2,5 εκατομμύρια Αφγανοί πρόσφυγες σε χώρες σε ολόκληρο τον κόσμο – πρόκειται για το δεύτερο μεγαλύτερο αριθμό προσφύγων μετά τους Σύριους, σύμφωνα με την Hπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.
Η ευρωπαϊκή και βρετανική εξάρτηση από τις ΗΠΑ, καθώς αποφάσισαν την ταχεία αποχώρηση από το Αφγανιστάν, «εκθέτει τα μεγάλα κενά στην ευρωπαϊκή υποδομή ασφαλείας και τη βρετανική υποδομή για τη διαχείριση κρίσεων», δήλωσε η Κάριν φον Χίπελ, γενική διευθύντρια του Royal United Services Institute, think tank για την άμυνα στο Λονδίνο και πρώην αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Παρότι έχει επίγνωση της ανάγκης να επενδύσει πιο αποτελεσματικά στην άμυνα και να οικοδομήσει μια πιο στρατηγική προσέγγιση στην εξωτερική πολιτική, η ικανότητα της Ε.Ε. να υπερασπίζεται τα συμφέροντά της μόνη της έχει μειωθεί, ειδικά μετά το Brexit και την πανδημία της Covid-19, δήλωσε ο von Hippel.
Το πόσο ευάλωτη είναι αυτή τη στιγμή η Ευρώπη αποτυπώθηκε πλήρως στην έκκληση του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν για τη δημιουργία μιας ασφαλούς ζώνης ελεγχόμενης από τα Ηνωμένα Έθνη στην Καμπούλ. Η ζώνη επρόκειτο να βοηθήσει τους Αφγανούς που διατηρούν βίζα και αντιτίθενται στους Ταλιμπάν να φύγουν με ασφάλεια και με ομαλό τρόπο. Η ιδέα του ωστόσο απορρίφθηκε μέσα σε μια μέρα.
Οι προειδοποιήσεις από την Ευρώπη σχετικά με τον κίνδυνο άφιξης προσφύγων αναμένεται να αυξηθούν, παράλληλα με τη διαμάχη μεταξύ των μελών της Ε.Ε. για το πόσους πρόσφυγες θα φιλοξενήσουν και πού θα τους τοποθετήσουν.
Οι αριθμοί που αποχωρούν κατά τη διάρκεια της τρέχουσας κρίσης είναι προς το παρόν σχετικά ελεγχόμενοι. Ωστόσο, η κατάσταση στο Αφγανιστάν θα μπορούσε να προκαλέσει μια ανθρωπιστική κρίση «βιβλικών διαστάσεων», όπως δήλωσε ο επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της Ε.Ε. Ζοζέπ Μπορέλ.
Οι ανησυχίες της Ευρώπης για τη μετανάστευση οφείλονται στους φόβους ότι η αυξανόμενη αστάθεια στο Αφγανιστάν θα μπορούσε να επαναλάβει το 2015, όταν περισσότεροι από 1 εκατομμύριο Σύροι πρόσφυγες εισήλθαν στην Ευρώπη μέσα σε λίγους μήνες, ανεβάζοντας τη δημοτικοτητα των αντι-μεταναστευτικών κομμάτων και εκθέτοντας τις βαθιές ρωγμές εντός της Ε.Ε. για το πώς θα αντιμετώπιζε αυτή τη μαζική ροή.
moneyreview.gr με πληροφορίες από Bloombeg
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
