Αλλα ήθη και έθιμα

Το σημερινό μας θέμα είναι πολύ σοβαρό, γι’ αυτό και θα σας χαλαρώσω με ένα χρονογράφημα που αλίευσα σε φύλλο της αγαπημένης μας «Κ» του 1921. Τιτλοφορείται «Το Τέρας». Απολαύστε το.

«Ωριμος κύριος εκύτταζε τρυφερώτατην μπεμπέκα απολαμβάνουσαν απέναντι την ευτυχία της γρανίτας της.

– Περίεργο πλάσμα.

– Δεν θέλατε τίποτε άλλο για να προδώσητε τα χρόνια σας. Επέσατε εις τα μωρά.

– Εχετε δίκηο μόνο ως προς το κεφάλι. Αλλά τα λοιπά; Επροσέξατε τα λοιπά;

– Ποια λοιπά; Πώς μπορείτε να μιλάτε έτσι για ένα κοριτσάκι; Δεν σας αφοπλίζει το παιδικό του ύφος;

– Τουναντίον αυτό το παιδικό ύφος είνε που μου προκαλεί όλας τας περιεργείας. Είνε ένα αγγελάκι πάναγνον του Μποτιτσέλι. Σύμφωνοι;

– Λοιπόν;

– Λοιπόν, κύριέ μου, το αγγελάκι του Μποτιτσέλι υπάρχει μόνον κατά την κεφαλήν. Αμέσως μετά τον λαιμόν αρχίζει άλλο πράγμα. Είναι μια ύπαρξη συντεθημένη όπως τα μυθολογικά γυναικεία τέρατα. Κεφαλή κόρης και σώμα θηρίου. Το θηρίον που υπάρχει υπό την κεφαλή αυτής της μικρούλας μπορείτε να το ιδήτε, διότι κάθεται και είναι ντυμένη κατά τρόπον, ώστε να φαίνεται μέχρι πάσης λεπτομερείας. Το διαφανές φόρεμά της υπό το οποίον διακρίνονται κορδελλάκια, λευκότητες αφρωδών εσωρρούχων μόλις θωπεύουσαι και συγκρατούσαι αναιδή και σαλεύουσαν διαρκώς σάρκα, προδίδει ωριμότητα κοκκεταρία και προορισμόν τριαντάρας διψώσης δια φοξ-τρότ. Εάν προχωρήσετε κατιόντες θα ιδήτε ποδαράκι με εντόνους καμπύλας σφριγηλόν και ανήσυχον γοβάκι με τακούνι υπερύψηλον, κάλτσωμα νεφελώδες, πάντα χαρακτηριστικά ποδιών άστρου της επιθεωρήσεως, όπερ φροντίζει να κάθεται ή να κινήται κατά τρόπον ώστε και τα άνω του γόνατος να μην είνε ανεξερεύνητα. Κυττάξτε και επί της προκειμένης τι συμβαίνει.

Οπως κάθεται ροδίλουν εκεί πέρα, της κάλτσας τα μυστήρια τα οποία βλέπουν οι θεαταί των πρώτων σειρών των καθισμάτων των επιθεωρήσεων, εν ώ επί της σκηνής χορεύουν τα ελαφρότατα κοντά φορέματα και υψούνται οι πόδες μέχρι κεφαλής. Αυτό το θελκτικώτατον τέρας λέγεται μωρό; Διότι περί τέρατος πρόκειται όταν ένα κεφάλι παιδιού με αυτά τα μάτια κουκλίστικα που είνε σαν να κυττάζουν κατάπληκτα πρώτην φορά τον κόσμο, με αυτό το στοματάκι που φαίνεται να ζητή ακόμη το μπιπερόν, είναι κολλημένο εις ένα σώμα όχι απλώς καμωμένο αλλά και ντυμένο ώστε να δημιουργεί κολάσεις. Και αυτός φεύ, είναι ο σύγχρονος τύπος της μικράς κόρης. Γεννώνται πλέον μαεστρίνες της κοκκεταρίας. Εχουν το ύφος της άγνοιας και το σώμα της σοφίας της ωρίμου γυναικός.

Πρέπει να είνε κανείς ξαναμωραμένος για να τις προσέξει, ή άνθρωπος βλέπων μπροστά του διά να προφυλάσσεται από τους κινδύνους; Τέτονες άλλοτε οι άνθρωποι της ηλικίας μας της εχάιδευαν το μάγουλο και την ρωτούσαν αν τους αγαπούν. Ρωτήστε την αυτή εάν τολμάτε. Ή θα γελάσει με το σκληρότερον γέλοιο, οπότε πρέπει να εξαφανισθήτε επί δύο μήνας διά να λησμονήσουν την χυλόπητταν, ή θα αφήση τον ελαφρόν στεναγμόν που λέγει «ναι» όποτε θα σας εξαφανίσει από τον κατάλογον των εκτός του Δρομοκαϊτείου, αυτή.».

Το χαριτωμένο αυτό κείμενο υπογράφεται ΑΡΙΕΛ. Είναι γραμμένο σε μια πουριτανική εποχή και δημοσιεύθηκε στην πρώτη σελίδα μιας πολύ σοβαρής εφημερίδας. Αβίαστα, σήμερα θα χαρακτηριζόταν σεξιστικό και είμαι απολύτως βέβαιος ότι ένα παρόμοιο κείμενο δεν θα έβρισκε θέση ούτε στα πλέον κουτσομπολίστικα περιοδικά της εποχής μας. Αλλα ήθη και άλλα έθιμα!

Πού θέλω να καταλήξω; Δεν μπορούμε να κρίνουμε άλλες εποχές με τα σημερινά δεδομένα. Δυστυχώς όμως αυτό κάνουμε σε πολλά ζητήματα και έτσι δημιουργούμε συνεχώς νέα πεδία διαφωνίας και αντιπαλότητας.

Πάμε τώρα στα πολύ σοβαρά θέματα. Αντί να τα παρουσιάσω με δικά μου λόγια, σας αντιγράφω ένα δημοσίευμα της Huffpost Greece που μου προκάλεσε εντύπωση και με ώθησε να γράψω το σημερινό κείμενο. Τιτλοφορείται «Καθηγητές του σχολείου της Μασαχουσέτης δηλώνουν περήφανοι που «έκοψαν» τον Ομηρο από τη διδακτέα ύλη. «Είμαστε πολύ περήφανοι να λέμε ότι η Oδύσσεια αφαιρέθηκε φέτος από το πρόγραμμα σπουδών!» αναφέρει καθηγητής που θεωρεί ότι ο Ομηρος γράφει σεξιστικά και ρατσιστικά.

Μια καμπάνια κατά κλασικών λογοτεχνικών έργων, από την Οδύσσεια του Ομήρου έως έργα του Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ, έχει ξεκινήσει τον τελευταίο καιρό στα social media, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις στο χώρο της Παιδείας.

Με τη συνοδεία του hashtag #Disrupttexts («παρεμποδίστε τα κείμενα»), εκατοντάδες καθηγητές λογοτεχνίας και σύγχρονοι συγγραφείς, κυρίως από τις ΗΠΑ, αποκηρύσσουν στο Twitter και αλλού τα κλασικά κείμενα που θεωρούν ότι προωθούν ξεπερασμένες και επικίνδυνες κοινωνικές αντιλήψεις, αναφέρει άρθρο της εφημερίδας «Wall Street Journal».

Κατά τους υποστηρικτές αυτού του κινήματος, κάποια κείμενα, μεταξύ των οποίων και του Ομήρου, περιγράφουν περιστατικά βίας, ρατσισμού και μισογυνισμού.

Οι υποστηρικτές του κινήματος, όπως αναφέρει στη Wall Street Journal η Meghan Cox Gurdon, θεωρούν ότι τα παιδιά πρέπει να διαβάζουν έργα που να παραπέμπουν στη γλώσσα και τις συμπεριφορές του σήμερα και όχι έργα στα οποία περιγράφεται ο ρατσισμός, ο σεξισμός, ο αντισημιτισμός και άλλες μορφές μίσους. Εν ολίγοις ζητούν να «διαγραφούν» από σχολικά κείμενα έργα του Ομήρου, του Σαίξπηρ, του Νίτσε και πολλών κλασικών.

Η αρχή έγινε με το σχολείο της Μασαχουσέτης και όπως όλα δείχνουν θα υπάρξει και συνέχεια».

Βλέπετε, λοιπόν, πού οδηγούν οι υπερβολές. Υπάρχει μεγαλύτερος σκοταδισμός από αυτούς τους καθηγητές που «θεωρούν ότι τα παιδιά πρέπει να διαβάζουν έργα που να παραπέμπουν στη γλώσσα και τις συμπεριφορές του σήμερα». Απορώ όμως πώς τους ξέφυγε ο Αριστοτέλης και ακόμα δεν δημιούργησαν το hashtag #cancelaristoteles. Ορισμένα αποφθέγματά του μπορεί να θεωρηθούν απολύτως ρατσιστικά. Σταχυολογώ μερικά που βρήκα με πρόχειρη αναζήτηση:

– «Γυνή ανδρός φθονερώτερον και μεμψιμοιρότερον».

– «Το θήλυ έχει το βουλητικόν αλλ’ άκυρον».

– «Το άρρεν προς το θήλυ φύσει το μεν κρείττον το δε χείρον, και το μεν άρχον το δ’ αρχόμενον».

Αλλά εκτός από τον Ομηρο και τον Αριστοτέλη μήπως πρέπει να καταργήσουμε και όλη τη Μυθολογία μας; Ολοι οι άρρενες θεοί του Ολύμπου έκαναν κατάχρηση της εξουσίας τους και γεμίσαμε ημίθεους, βλαστάρια της παράνομης συνεύρεσης θεών και ανθρώπων. Ειδικά, αυτός ο μπαγάσας ο Δίας δεν άφησε θηλυκό για θηλυκό. Μια σαν κύκνος, άλλη φορά σαν βροχή, μονίμως τις ξεγέλαγε. Ο μόνος που φαίνεται ότι τον ξεπέρασε είναι ένας σύγχρονος Ελληνας μοντέλος, που ισχυρίστηκε ότι κοιμήθηκε με 4.000 γυναίκες (μέχρι το 2015), χωρίς να γίνει ούτε κύκνος ούτε βροχή!

Είναι βέβαιο ότι η υπερβολική «κορρεκτίλα» της εποχής, μας οδηγεί σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις. Αν δεν σας έχω ήδη πείσει, ακούστε και την ιστορία αυτή. Αντιγράφω από το pressgr.com blog-spot:

[…] Ενας δάσκαλος που αρνήθηκε να χρησιμοποιήσει ουδέτερες ως προς το φύλο αντωνυμίες για έναν τρανς μαθητή, στάλθηκε στη φυλακή Mountjoy για περιφρόνηση του δικαστηρίου.

Ο Ενοχ Μπερκ συνελήφθη χθες το πρωί επειδή παραβίασε δικαστική απόφαση να μη διδάξει στο σχολείο του στο Γουέστμιθ ή να μην είναι σωματικά παρών εκεί.

Η διαμάχη ξεκίνησε σχετικά με την άρνησή του να απευθυνθεί σε έναν μαθητή σε μεταβατικό στάδιο ως «αυτοί» και όχι «αυτός», όπως ζήτησαν ο μαθητής και οι γονείς του τον Μάιο, και συμφώνησε το σχολείο της Εκκλησίας της Ιρλανδίας […]. Εχουμε και στην Ελλάδα

αντίστοιχο κίνημα. Είναι αυτοί που ισχυρίζονται ότι πρέπει να λέμε «τα φοιτητά» και όχι «οι φοιτητές και οι φοιτήτριες». Μην εκπλαγείτε αν αύριο πείτε σε κάποιον «Καλημέρα κύριε» και σας κάνει μήνυση για προσβολή, γι’ αυτό περιοριστείτε στο σκέτο: «Καλημέρα». Και ναι μεν στον γραπτό λόγο βρέθηκε η λύση του κυρι@, που σημαίνει κύριος, κυρία ή κύριο, αλλά στον προφορικό λόγο δεν έχουμε ακόμα λύση. Εκεί όμως που τρελάθηκα εντελώς είναι η στήλη του Κώστα Γιαννακίδη από ΤΑ ΝΕΑ (3/10/2022). Αντιγράφω: «Επιστήμονας συμπληρώνει τα στοιχεία του σε ηλεκτρονική φόρμα για τη συμμετοχή σε κορυφαίο τεχνολογικό συνέδριο στην Ευρώπη. Γράφει το όνομά του και πρέπει να δηλώσει το φύλο. Οι επιλογές του είναι οι εξής: Cisgender (non Trans) Man, Transgender Man, Non Binary, Genderqueer, Agender, Prefer not to answer, Cisgender (non Trans) Woman, Transgender Woman, Gender Non conforming, Intersex, Not Listed […]». Παράλειψη: Τους διέφυγε το Genderfluid!

Είναι βέβαιο ότι η υπερβολική «κορρεκτίλα» της εποχής, μας οδηγεί σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις.

* Ο κ. Ανδρέας Δρυμιώτης είναι σύμβουλος επιχειρήσεων.

** Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στην Καθημερινή της Κυριακής.