Πριν από τη δύση

Ο (απρόσμενος) πληθωρισμός έχει ως αποτέλεσμα την μεταφορά πλούτου από δανειστές σε δανειζόμενους. Αν, για παράδειγμα, εγώ δανειστώ €100 με συμφωνημένο επιτόκιο 2% και στη συνέχεια προκύψει πληθωρισμός 4%, σε ένα έτος θα πληρώσω ναι μεν €102, αλλά η αγοραστική αξία που θα πάρει πίσω ο δανειστής μου, η αξία των αγαθών που θα μπορεί να αγοράσει δηλαδή, θα είναι  €102/(1+4%) = €98,08 με προηγούμενους όρους αφού όλα θα έχουν ακριβύνει εν τω μεταξύ.

Συνεπώς η δανειακή κατάσταση της χώρας, με 98,8% του δανεισμού της με σταθερό επιτόκιο στις 30/9 και μέση σταθμική διάρκεια υφιστάμενου χρέους τα 18,93 έτη, σύμφωνα με τον ΟΔΔΗΧ, την καθιστά ιδιαίτερα ωφελούμενη από την τρέχουσα τιμαριθμική εξέλιξη.

Το μέγιστο ετήσιο επιτόκιο που καταγράφει η Τράπεζα της Ελλάδος αυτή τη στιγμή είναι 1.89% (απόδοση 30ετούς ομολόγου), ενώ ο πληθωρισμός είναι στο 4.8% σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ. Συνεπώς η χώρα λειτουργεί σε αρνητικά πραγματικά επιτόκια σε όλο το εύρος της καμπύλης επιτοκίων. Το χρέος δηλαδή, αυτός ο βραχνάς της Ελληνικής οικονομίας, μειώνεται σταδιακά σε όρους αγοραστικής αξίας. 

Αυτό θα συνεχίσει να ισχύει για ένα διάστημα καθώς υφιστάμενες δανειακές συμβάσεις δεν αναθεωρούνται επί τα χείρω. Ο νέος δανεισμός βεβαίως θα ενσωματώνει νέες προσδοκίες, αλλά τι θα έκανε τις προσδοκίες για το μελλοντικό πληθωρισμό να αναθεωρηθούν προς τα πάνω (και άρα να χαθεί το όφελος);

Ο πληθωρισμός που καταγράφεται αυτή τη στιγμή έχει ως βάση την αύξηση του κόστους ενέργειας. Ηλεκτρισμός, φυσικό αέριο, καύσιμα και πετρέλαιο θέρμανσης ευθύνονται για τα 3/4 της αύξησης των τιμών σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ. Βεβαίως, μέσω των καυσίμων ένα μέρος της αύξησης περνάει σε όλα τα προϊόντα αφού όλα ενσωματώνουν ένα μέρος μεταφορικών εξόδων. 

Η εμπειρία των ενεργειακών κρίσεων του 1973/78 βοηθάει να αποφευχθούν κάποιοι λάθος χειρισμοί. Για παράδειγμα κανείς σήμερα δεν μιλάει για μείωση επιτοκίων. Η συλλογική αίσθηση φαίνεται να είναι ότι το φαινόμενο είναι παροδικό. Η Ελλάδα έχει και μία παραπάνω εμπειρία στο θέμα, από τη δεκαετία του ογδόντα όταν πυροδότησε πληθωριστικό κύκλο μέσω της τιμαριθμικής αναπροσαρμογής των μισθών. 

Αν αποφευχθούν τέτοιες κακοτοπιές, και το πρόβλημα αποδειχθεί όντως παροδικό, θα μας μείνει μακροπρόθεσμα μόνο το – όποιο – όφελος στο πραγματικό ύψος του χρέους.

Έξοδος:22

(25) Αν πάρεις το πανωφόρι κάποιου για ενέχυρο, φρόντισε να του το επιστρέψεις πριν από τη δύση του ήλιου, (26) γιατί είναι το μοναδικό του σκέπασμα, με το οποίο προστατεύεται από το κρύο.

moneyreview.gr

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News