Υποχρεώσεις ΦΠΑ σε ηλεκτρονικές πωλήσεις

Τρία σημεία προσοχής για τις υποχρεώσεις ΦΠΑ στις πωλήσεις μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας. Η ραγδαία αύξηση του ηλεκτρονικού εμπορίου τα τελευταία χρόνια οδήγησε τις περισσότερες επιχειρήσεις στο να δημιουργήσουν το δικό τους e-shop ή να διαθέτουν τα προϊόντα τους μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας τρίτου.

Παράλληλα, από την 1η Ιουλίου 2021 τέθηκε σε ισχύ μια σειρά νέων κανόνων ΦΠΑ για το ηλεκτρονικό εμπόριο από επιχειρήσεις προς καταναλωτές (B2C) και προβλέφθηκε, μεταξύ άλλων, ότι σε ορισμένες περιπτώσεις ηλεκτρονικών πωλήσεων προς καταναλωτές που δεν πραγματοποιούνται απευθείας από το e-shop μιας επιχείρησης, αλλά μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας, η πλατφόρμα καθίσταται υπεύθυνη για την απόδοση του ΦΠΑ που αναλογεί στην οικεία συναλλαγή. Με τον τρόπο αυτό, οι επιχειρήσεις που συναλλάσσονται μέσω πλατφόρμας απαλλάσσονται από την ευθύνη απόδοσης του ΦΠΑ προς τις αρμόδιες αρχές.

Ωστόσο, στην πραγματικότητα, οι περιπτώσεις αυτές είναι περιορισμένες. Και επίσης, ακόμη και όταν συμβαίνει αυτό, η ευθύνη της πλατφόρμας περιορίζεται στην απόδοση του ΦΠΑ και όχι σε τυχόν άλλες προϋποθέσεις για τη διάθεση των προϊόντων στην αγορά.

Υπάρχουν λοιπόν ορισμένα σημεία τα οποία χρήζουν προσοχής, προκειμένου οι επιχειρήσεις που διενεργούν τέτοιου είδους συναλλαγές να αποφεύγουν δυσάρεστες εκπλήξεις και επιπλοκές κατά τη διάθεση των προϊόντων τους στους καταναλωτές.

Το πρώτο σημείο που χρήζει προσοχής, όταν πρόκειται για ελληνικές επιχειρήσεις που πραγματοποιούν πωλήσεις μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας, είναι ότι οι νέοι κανόνες για τη μετάθεση της ευθύνης απόδοσης του ΦΠΑ στις πλατφόρμες εφαρμόζονται μόνο σε μια ειδική κατηγορία συναλλαγών: σε εισαγόμενα από τρίτες χώρες (εκτός Ευρωπαϊκής Ενωσης) προϊόντα χαμηλής αξίας, δηλαδή μέχρι 150 ευρώ ανά αποστολή. Αν λοιπόν υπάρχει ήδη διαθέσιμο στοκ προϊόντων στην Ελλάδα ή αν πρόκειται για εισαγόμενα προϊόντα αλλά η αξία τους υπερβαίνει τα 150 ευρώ ανά αποστολή, τότε η ελληνική επιχείρηση εξακολουθεί να είναι υπεύθυνη για την απόδοση του ΦΠΑ.

Το δεύτερο σημείο είναι ότι, προκειμένου να υπάρξει ευθύνη της πλατφόρμας για τον ΦΠΑ, θα πρέπει αυτή να συμμετέχει, άμεσα ή έμμεσα, στη θέση των όρων και των προϋποθέσεων της συναλλαγής, στην έγκριση της χρέωσης του πελάτη ή στην παραγγελία ή στην παράδοση των προϊόντων. Για παράδειγμα, δεν συντρέχει ευθύνη της πλατφόρμας για τον ΦΠΑ σε περιπτώσεις που απλώς προωθεί τον καταναλωτή στο e-shop της επιχείρησης, όπου και τελικά διενεργείται η συναλλαγή.

Σημειώνεται επίσης ότι, όταν πρόκειται για εισαγόμενα προϊόντα χαμηλής αξίας (έως 150 ευρώ), ακόμα και αν δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις για την ενεργοποίηση της ευθύνης της πλατφόρμας, η ευθύνη της πωλήτριας επιχείρησης για τον ΦΠΑ είναι και πάλι δυνατόν να αποφευχθεί. Ειδικότερα, υπάρχει η δυνατότητα μετάθεσης της ευθύνης για τον ΦΠΑ που αναλογεί στα εισαγόμενα προϊόντα σε εταιρεία ταχυμεταφοράς, η οποία αναλαμβάνει εκείνη τη διαδικασία εκτελωνισμού και απόδοσης του ΦΠΑ, κάτω από ειδικές ρυθμίσεις που προβλέπονται από τη νέα νομοθεσία.

Τέλος, ακόμη και αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για τη μετάθεση της ευθύνης απόδοσης του ΦΠΑ στην πλατφόρμα, ένα τρίτο σημείο προσοχής είναι ότι η πλατφόρμα δεν ευθύνεται για τις τυχόν ειδικές άδειες ή επισημάνσεις που πρέπει να φέρουν τα εισαγόμενα προϊόντα για τη διάθεσή τους στην ευρωπαϊκή αγορά. Επομένως, μια ελληνική επιχείρηση που διαθέτει τα προϊόντα της μέσω της πλατφόρμας εξακολουθεί να παραμένει υπεύθυνη και θα πρέπει να είναι ενήμερη για το ρυθμιστικό πλαίσιο που διέπει τα προϊόντα που εμπορεύεται, ώστε να αποφευχθούν καθυστερήσεις κατά την άφιξη των προϊόντων στο τελωνείο ή ακόμη και αδυναμία διάθεσής τους στην ευρωπαϊκή αγορά.

Με τα δεδομένα αυτά, οι επιχειρήσεις που διαθέτουν τα προϊόντα τους μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας θα πρέπει να ελέγχουν την τυχόν ύπαρξη υποχρεώσεών τους τόσο για την απόδοση ΦΠΑ όσο και για τη διάθεση των προϊόντων τους στους καταναλωτές, για την αποφυγή προστίμων και την εξασφάλιση της αποτελεσματικής εξυπηρέτησης των πελατών τους.

* Η κ. Χαρά Στρατή είναι Tax Senior Manager, PwC Ελλάδας. Το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στην «Καθημερινή της Κυριακής».

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News