Μεγάλο από κοντά
Πρόσφατα, η ΕΛΣΤΑΤ εξέδωσε το στατιστικό δελτίο διεθνούς εμπορίου αγαθών κατά επιχειρηματικά χαρακτηριστικά για το 2019. Σε αυτό, μας λέει ότι:
«Από την ανάλυση των στοιχείων των εξαγωγών, κατά τάξη μεγέθους των επιχειρήσεων με βάση την απασχόληση, παρατηρείται ότι οι μικρές επιχειρήσεις με λιγότερους από 50 απασχολουμένους, οι οποίες αποτελούν το 90,0% του συνολικού αριθμού των εξαγωγικών επιχειρήσεων, πραγματοποίησαν το 19,9% της συνολικής αξίας των εξαγωγών, δηλαδή 6.239,2 εκατ. ευρώ. Οι μεσαίες επιχειρήσεις με 50 μέχρι 249 απασχολουμένους, οι οποίες αποτελούν το 7,9% του συνολικού αριθμού των εξαγωγικών επιχειρήσεων, πραγματοποίησαν το 20,1% της συνολικής αξίας των εξαγωγών, δηλαδή 6.297,1 εκατ. ευρώ και οι μεγάλες επιχειρήσεις με άνω των 249 απασχολουμένων, οι οποίες αποτελούν το 1,8% του συνολικού αριθμού των εξαγωγικών επιχειρήσεων, πραγματοποίησαν το 60,0% της συνολικής αξίας των εξαγωγών, δηλαδή 18.788,1 εκατ. ευρώ»
Το αφήγημα είναι γνωστό. Οι μικρές επιχειρήσεις, ραχοκοκαλιά της οικονομίας, έχουν σημαντικό εξαγωγικό ρόλο, αφού αποτελούν το 90% των εξαγωγικών επιχειρήσεων. Είναι όμως και λάθος. Η πλειονότητα των μικρών επιχειρήσεων δεν έχει εξαγωγική δράση. Δεν είναι ότι η ΕΛΣΤΑΤ σκοπίμως αποκρύπτει στοιχεία, απλά αυτό είναι θέμα άλλης έρευνας – και στοιχεία για το 2019 δεν έχουμε ακόμη. Κοιτάξαμε λοιπόν το 2018. Η αρχική εικόνα ίδια.
Από την ανάλυση των στοιχείων των εξαγωγών, κατά τάξη μεγέθους των επιχειρήσεων με βάση την απασχόληση και κατά τομέα οικονομικής δραστηριότητας, παρατηρείται ότι οι μικρές επιχειρήσεις με λιγότερους από 50 απασχολουμένους, οι οποίες αποτελούν το 90,3% του συνολικού αριθμού των εξαγωγικών επιχειρήσεων, πραγματοποίησαν το 20,4% της συνολικής αξίας των εξαγωγών, δηλαδή 6.502,2 εκατ. ευρώ. Οι μεσαίες επιχειρήσεις με 50 μέχρι 249 απασχολουμένους, οι οποίες αποτελούν το 7,7% του συνολικού αριθμού των εξαγωγικών επιχειρήσεων, πραγματοποίησαν το 23,4% της συνολικής αξίας των εξαγωγών, δηλαδή 7.480,6 εκατ. ευρώ και οι μεγάλες επιχειρήσεις άνω των 249 απασχολουμένων, οι οποίες αποτελούν το 1,7% του συνολικού αριθμού των εξαγωγικών επιχειρήσεων, πραγματοποίησαν το 56,2% της συνολικής αξίας των εξαγωγών, δηλαδή 17.917,8 εκατ. ευρώ
Όμως, εδώ έχουμε στοιχεία δημογραφίας των επιχειρήσεων από τη Eurostat. Έτσι, βλέπουμε ότι το 90,3% των εξαγωγικών επιχειρήσεων, που είναι οι μικρές και πολύ μικρές, στην πραγματικότητα είναι μόλις το 2% των επιχειρήσεων αυτής της κλάσης. Συγκεκριμένα, συνδυάζοντας τα στοιχεία από τις 2 έρευνες προκύπτει η εξής κατανομή:
Κλάση |
Εξαγωγικές |
Σύνολο |
% |
0-9 |
11026 |
672143 |
1.6% |
10-49 |
4947 |
32525 |
15.2% |
50-249 |
1365 |
3508 |
38.9% |
250+ |
305 |
523 |
58.3% |
Πολύ απλά λοιπόν, οι μικρές επιχειρήσεις κατά κύριο λόγο δεν ασχολούνται με εξαγωγές. Αυτό εξηγεί και την πρόθεση της φορολογικής αρχής να προσφέρει κίνητρα συγχωνεύσεων στις επιχειρήσεις. Δυστυχώς αυτό έχει δοκιμαστεί ξανά στο παρελθόν και δεν έχει λειτουργήσει. Για παράδειγμα, αντίστοιχα κίνητρα έχει δώσει ο Ν1297/1972, ο Ν2166/1993 και ο Ν3296/2004 (και άλλοι). Τι αποτέλεσμα έφεραν; Το 2018, στην Ελλάδα το 99,4% των επιχειρήσεων ανήκε στην κλάση 0-49 εργαζομένων. Στην ΕΕ, το 2017 (τελευταία διαθέσιμα) το ποσοστό αυτό ήταν 96,6%.
Μία πιθανή μετακίνηση, μικρού έστω, μέρους των επιχειρήσεων στην λίγο μεγαλύτερη κλάση, όπου θα μπορούσαν πραγματικά να συμβάλουν στις εξαγωγικές επιδόσεις της χώρας θα ήταν θετική για την οικονομία. Όμως, δε θα επιτευχθεί (ούτε τώρα) με φορολογικά μόνο κίνητρα.
Oh everything comes in its own special size
I guess it can be measured by where you put your eyes
It looks big when you’re close
And it looks smaller back a bit
That’s about the size of it.
That’s about the size, Sesame Street, 1971, William Everett “Bud” Luckey
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News