Γλάρο τη λέγανε

Την Τετάρτη 28/4 ο Διεθνής Οργανισμός Εργασίας (International Labour Organisation, ILO) διοργανώνει την παγκόσμια ημέρα υγιεινής και ασφάλειας στην εργασία. Με την ευκαιρία, εξετάσαμε τα στοιχεία εργατικών ατυχημάτων στη χώρα μας.

Η πρώτη εικόνα είναι απογοητευτική: Τα τελευταία στοιχεία που έχει δημοσιεύσει η ΕΛΣΤΑΤ αφορούν το 2018. Τα στοιχεία του 2019 είναι προγραμματισμένο να δημοσιευτούν στις 6/7/2021 με καθυστέρηση, δηλαδή, 18 μηνών από το τέλος της περιόδου αναφοράς.

Τα ίδια τα στοιχεία δεν φαίνονται πολύ καλύτερα: Τα τελευταία 5 χρόνια τα εργατικά ατυχήματα στη χώρα μας ακολουθούν ανοδική τροχιά.

Βέβαια, το ίδιο διάστημα αυξάνεται η απασχόληση, έτσι εξετάζοντας τον απόλυτο αριθμό ατυχημάτων μπορεί να οδηγηθούμε σε λάθος συμπεράσματα. Χρησιμοποιώντας τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για την απασχόληση υπολογίζουμε ένα δείκτη ατυχημάτων ανά 100,000 εργαζομένους – αυτός είναι εξάλλου και ο τρόπος με τον οποίο, για διεθνή συγκρισιμότητα, δίνει τα στοιχεία ο ίδιος ο ILO. Οι διαφορές ωστόσο δεν είναι μεγάλες.

Από την άλλη, τα συγκριτικά στοιχεία του ILO είναι άκρως κολακευτικά για την Ελλάδα. Αν και υπάρχουν κάποιες μικρές διαφορές, και τα στοιχεία είναι ακόμη πιο πίσω (τελευταίο έτος αναφοράς για την Ελλάδα το 2016), η σύγκριση έχει ενδιαφέρον. Τα στοιχεία αναφέρονται υπό τον στόχο 8.8 βιώσιμης ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών, και χωρίζονται σε θανατηφόρα και μη ατυχήματα. Ενοποιώντας τις δύο κλάσεις βλέπουμε το εξής:

Είναι όμως δυνατόν να έχουμε επιδόσεις δώδεκα φορές καλύτερες από την Ιταλία και 30 φορές καλύτερες από την Ισπανία;

Θα μπορούσε να συμβαίνει κάτι τέτοιο αν η οικονομία αυτών των χωρών ήταν σημαντικά πιο βιομηχανική από τη δική μας, όμως δε συμβαίνει κάτι τέτοιο. Συγκεκριμένα, η Ελλάδα είχε 79% του ΑΕΠ της από τον τριτογενή τομέα (υπηρεσίες) σε σχέση με 74% της Ισπανίας και της Ιταλίας, σύμφωνα με τα συγκεντρωτικά στοιχεία της κυβέρνησης των ΗΠΑ.

Το μόνο συμπέρασμα που φαίνεται να εξηγεί (όλα) τα δεδομένα λοιπόν είναι ότι στην Ελλάδα πάσχει, αλλά βαίνει βελτιούμενη, η καταγραφή των εργατικών ατυχημάτων. Αν και μάλλον δεν είμαστε στο πολύ καλό σημείο που φαίνεται να είμαστε συγκριτικά, η διαφαινόμενη αύξηση μάλλον φαίνεται να αντικατοπτρίζει την σταδιακή βελτίωση της καταγραφής παρά την χειροτέρευση του εργασιακού περιβάλλοντος. Αυτό μπορούμε να το επιβεβαιώσουμε αν απομονώσουμε από τα δεδομένα τα θανατηφόρα ατυχήματα, όπου οι διαφορές μας με τις υπόλοιπες ανεπτυγμένες χώρες δεν είναι τόσο σημαντικές.

Με απλά λόγια λοιπόν, βλέπουμε ότι στην Ελλάδα, για τους όποιους λόγους, δεν καταγράφουμε κάθε γρατσουνιά σαν εργατικό ατύχημα.

Για να εκτιμήσουμε το μέγεθος του καταγραφικού κενού, μπορούμε να υποθέσουμε ότι τα πραγματικά ατυχήματα είναι ανάλογα των θανατηφόρων ατυχημάτων. Στην Ελλάδα, 1,1% των ατυχημάτων είναι θανατηφόρα. Στην Ιταλία, το ποσοστό αυτό είναι 0,2% και στην Ισπανία 0,1%. Αν, δε, υποθέσουμε ότι τα πραγματικά ατυχήματα ως αναλογία των θανατηφόρων είναι περίπου στο μέσο όρο της Ιταλίας και της Ισπανίας, τότε καταλήγουμε ότι το 2018 πρέπει να είχαμε περί τα 2,000 ανά 100,000 εργαζομένους. Τα 110 λοιπόν που έχουν καταγραφεί αποτελούν ίσως μόνο το 8% του συνόλου.

Η διεθνής εμπειρία λέει όμως ότι κάθε ‘παρ’ ολίγον ατύχημα’ έχει να μας διδάξει, και πιθανώς βοηθάει να εντοπίσουμε κενά στα συστήματα και τις διαδικασίες ασφαλείας μας. Από αυτή την άποψη λοιπόν, είναι ενθαρρυντικό ότι διευρύνεται η καταγραφή, παρά την αρχικά τρομακτική εικόνα που αυτό δίνει.

Ήτανε μια φρεγάτα παιδιά, ήτανε μια φρεγάτα

γλάρο τη λέγανε, κάνε μια καντηλίτσα,

γλάρο τη λέγανε, κάνε μια ψαλιδιά.

Στο πρώτο της ταξίδι παιδιά, στο πρώτο της ταξίδι

όλα πήγαν καλά, κάνε μια καντηλίτσα,

όλα πήγαν καλά, κάνε μια ψαλιδιά.

Στο δεύτερο ταξίδι παιδιά, στο δεύτερο ταξίδι

κόπηκαν τα σχοινιά, κάνε μια καντηλίτσα,

κόπηκαν τα σχοινιά, κάνε μια ψαλιδιά.

Στο τρίτο της ταξίδι παιδιά, στο τρίτο της ταξίδι

σχίστηκαν τα πανιά, κάνε μια καντηλίτσα,

σχίστηκαν τα πανιά, κάνε μια ψαλιδιά.

Στο τέταρτο ταξίδι παιδιά, στο τέταρτο ταξίδι

εμπήκανε νερά, κάνε μια καντηλίτσα,

εμπήκανε νερά, κάνε μια ψαλιδιά.

Το πλήρωμά της όλο παιδιά , το πλήρωμά της όλο,

πνίγηκε στα ρηχά, κάνε μια καντηλίτσα,

πνίγηκε στα ρηχά, κάνε μια ψαλιδιά.

Εσώθηκε ένας μόνο παιδιά, εσώθηκε ένας μόνο,

χωρίς να κολυμπά, κάνε μια καντηλίτσα,

χωρίς να κολυμπά, κάνε μια ψαλιδιά.

Πηδώντας βράχο βράχο παιδιά, πηδώντας βράχο βράχο

έφθασε στη στεριά, κάνε μια καντηλίτσα,

έφθασε στη στεριά, κάνε μια ψαλιδιά.

Προσκοπικό

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News