Πώς να (μην) προωθήσετε ένα εμβόλιο

Όταν εγκρίθηκε το εμβόλιο της AstraZeneca δεν ήταν απλά αποτελεσματικό. Ήταν εκείνο με την χαμηλότερη τιμή και την πιο εύκολη διαδικασία αποθήκευσης και μεταφοράς. Και για αυτό ήταν ίσως και το πιο ελπιδοφόρο. Και τα καλά νέα από την εταιρεία και τις εθνικές επιτροπές εμβολιασμών σταμάτησαν κάπου εκεί. Ακολούθησε το απόλυτο χάος. Λαμβάνονταν αποφάσεις, που λίγο καιρό αργότερα ανατρέπονταν, για να έρθουν άλλες, που αμφισβητούνταν εκ νέου. 

Εν συντομία ζήσαμε τα παρακάτω: 

– Αρχικά εκφράστηκαν αμφιβολίες για το εάν είναι αποτελεσματικό για τους 65 ετών και άνω. Και έτσι σταματήσαμε να το κάνουμε σε αυτές τις ηλικίες.

– Λίγο καιρό αργότερα μάθαμε ότι είναι απολύτως αποτελεσματικό για αυτές τις ηλικίες και αναθαρρήσαμε. Δεν κράτησε πολύ. 

– Ήρθαν οι αμφιβολίες για το εάν είναι ασφαλές και μία σειρά χωρών πάγωσαν τη χορήγησή του, ενώ στις υπόλοιπες οι πολίτες άρχισαν τις ακυρώσεις και τις αλλαγές των ραντεβού, ώστε να διασφαλίσουν ότι θα προστατευθούν με τεχνολογία mRNA.

– Τα οφέλη υπερτερούν σαφώς των κινδύνων είπε ο ΕΜΑ και οι χορηγήσεις άρχισαν και πάλι ανεξαρτήτως ηλικίας. Ούτε αυτό κράτησε πολύ. 

– Είχαμε νέα έρευνα και νέα δεδομένα από τον ΕΜΑ που δεν πρότεινε πάντως ο ίδιος περιορισμούς. Οι θρομβώσεις είναι «πολύ σπάνιες» παρενέργειες του εμβολίου ξεκαθάρισε ο οργανισμός.  

– Παρόλα αυτά συντονισμένη απάντηση από τις χώρες της Ε.Ε. δεν κατέστη δυνατή. Η κάθε εθνική αρχή έλαβε τη δική της απόφαση. Και έτσι στην Ευρώπη αυτό που ακούσαμε είναι ότι το εμβόλιο καλό είναι να μην χορηγηθεί: 

α) στους κάτω των 60 ετών, αν είστε Γερμανοί

β) στους κάτω των 55 ετών αν είστε Γάλλοι 

γ) στους κάτω των 30 ετών αν είστε Βρετανοί και Έλληνες. (Η Βρετανία πάντως είναι η χώρα με τη μεγαλύτερη εμπειρία στο συγκεκριμένο εμβόλιο).

Στις ΗΠΑ δε ο Άντονι Φάουτσι, ο άνθρωπος που έχει τεθεί επικεφαλής της μάχης κατά της πανδημίας, είπε από αρχές Απριλίου πως «μάλλον δεν θα το χρειαστούμε, έχουμε αρκετές δόσεις από τα άλλα». Και προ ημερών ανακοινώθηκε και επισήμως ότι οι ΗΠΑ θα δωρίσουν 60 εκατομμύρια δόσεις του συγκεκριμένου εμβολίου σε άλλες χώρες. 

Μόλις προχθες είχαμε και την μάλλον ατυχή δήλωση του Μαργαρίτη Σχοινά στον ΣΚΑΪ ότι από το φθινόπωρο το εμβολιαστικό πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα στηριχθεί αποκλειστικά σε εμβόλια τεχνολογίας mRNA, που καλύπτουν και τις μεταλλάξεις και θα παράγονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρακτικά αυτό σημαίνει αντίο στο AstraZeneca. 

Και ενώ έχουμε όλες αυτές τις δημόσιες τοποθετήσεις και αποφάσεις και ενώ τα επίσημα δεδομένα δείχνουν ότι οι περιπτώσεις θρομβώσεων είναι σπάνιες στον πληθυσμό που έχει εμβολιαστεί με το συγκεκριμένο σκεύασμα (αν και στη συντριπτική τους πλειονότητα αφορούν ηλικίες κάτω των 50 ετών και δη γυναίκες) έρχεται και η απόφαση στην Ελλάδα. Για τις ηλικίες 30 – 44 ετών η πλατφόρμα ανοίγει μόνο για το εμβόλιο της AstraZeneca.

Και γιατί μόνο για αυτό; Γιατί «έχουμε μεγάλα αποθέματα». Και γιατί μας έχουν μείνει μεγάλα αποθέματα από την εταιρεία η οποία προμήθευσε λιγότερο από το 1/3 των υπεσχημένων δόσεων σύμφωνα με την Ε.Ε.; Γιατί οι μεγαλύτερες ηλικίες, τρομοκρατημενες από τη σύγχυση, ήθελαν να το αποφύγουν με κάθε τρόπο. Και μπορούσαν να το κάνουν επιλέγοντας απλά τα ραντεβού που έδειχναν ότι η δεύτερη δόση δεν έρχεται 3 μήνες μετά την πρώτη. 

Η ζημιά για το συγκεκριμένο εμβόλιο (με την ευθύνη να μοιράζεται στην εταιρεία, την Ε.Ε. και τις εθνικές αρχές) είχε  γίνει προ πολλού.

Τα μπρος – πίσω, οι αστοχίες και οι ατυχέστατες δημόσιες δηλώσεις και αποφάσεις γέννησαν καχυποψία και ανησυχία σε μία περίοδο κατά την οποία έχουμε απόλυτη ανάγκη να επιταχύνουμε το εμβολιαστικό πρόγραμμα. 

Σε πρόσφατη έρευνα της εταιρείας qed στο ερώτημα «Ποιο εμβόλιο θα θέλατε να κάνετε εάν είχατε δυνατότητα επιλογής» μόνο το 2% απάντησε Astrazeneca – ένα εμβόλιο που έχει κριθεί ασφαλές και αποτελεσματικό στην Ευρώπη. Και το 15% απάντησε SputnikV – ένα εμβόλιο που δεν έχει ακόμη λάβει έγκριση σε ΕΕ, Βρετανία ή ΗΠΑ.

Οι νέοι πάντως εκπλήσσουν ευχάριστα, αφού κόντρα στο κλίμα που έχει δημιουργηθεί σπεύδουν στην πλατφόρμα να κλείσουν το ραντεβού τους. Ωστόσο ο φόβος σε μία όχι αμελητέα μερίδα του πληθυσμού (και ειδικά σε γυναίκες, αφού ακούν ότι οι θρομβώσεις αφορούν κυρίως αυτές) υπάρχει.

Δηλώσεις τύπου «περισσότερες πιθανότητες έχετε να σκοτωθείτε σε τροχαίο» ή «το καλύτερο εμβόλιο είναι το πιο γρήγορο» είναι για αυτούς που έχουν ήδη πειστεί. Ειδικά η πρώτη θα μπορούσε να λείπει. Για να διαλυθεί το νέφος που έχει δημιουργηθεί χρειάζεται μία ξεκάθαρη, επιστημονική απάντηση. Χρειάζεται διαφάνεια στα δεδομένα και εμπιστοσύνη στους πολίτες που έχουν την ωριμότητα να τα επεξεργαστούν και να λάβουν αποφάσεις. Το αποδεικνύουν αυτά τα 24ωρα. 

Με ευχές για καλό εμβολιασμό, υγεία και καλή Ανάσταση σε όλους. 

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News