98% λόγια και 2% πληθωρισμός
Σε άρθρο του στους Financial Times με τίτλο “What central banks ought to target”, o Μάρτιν Γουλφ υποστηρίζει ότι η δράση των κεντρικών τραπεζών είναι τέχνη, όχι επιστήμη. Ο Μπεν Μπερνάνκι θα ήταν απολύτως σύμφωνος. Ο πρώην διοικητής της Federal Reserve ανά καιρούς είχε παρατηρήσει ότι η νομισματική πολιτική είναι 98% λόγια και μόνο 2% δράση. Όπως το έθεσε, όταν εγκαινίασε το blog του στο Ινστιτούτο Brookings, «η ικανότητα να διαμορφώνει τις προσδοκίες της αγοράς για την μελλοντική πολιτική μέσω δημόσιων ανακοινώσεων, είναι ένα από τα πιο ισχυρά εργαλεία που έχει στη διάθεσή της η Fed».
Ο Φρέντερικ Μίσκιν, Αμερικανός οικονομολόγος, είχε συνοψίσει τις επτά βασικές αρχές που λειτουργούν ως οδηγός για τις κεντρικές τράπεζες προκειμένου να επιτύχουν τα προσδοκώμενα αποτελέσματα νομισματικής πολιτικής. Αυτές είναι: η σταθερότητα των τιμών, η ευθυγράμμιση δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής, η έγκαιρη αποφυγή της ασυνέπειας μεταξύ βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων αποτελεσμάτων, η πολιτική με μακροπρόθεσμο ορίζοντα, η λογοδοσία ως βασική αρχή της δημοκρατίας, η παρακολούθηση των διακυμάνσεων στην παραγωγή και τις τιμές και, τέλος, η αποτροπή της χρηματοπιστωτικής αστάθειας.
Ωστόσο, ακόμη και η εξουσία μιας οιονεί παγκόσμιας κεντρικής τράπεζας, όπως η Fed στην εποχή της «νομισματικής ειρήνης», περιορίζεται από την έννοια της “ριζικής αβεβαιότητας”, για να θυμηθούμε την Γενική Θεωρία του Τζον Μέιναρντ Κέυνς. Και για να ισορροπήσει την αβεβαιότητα αυτή, η πολιτική χρειάζεται δύο πράγματα- έναν περιεκτικό στόχο και μία συνεργατική προσέγγιση για τους κοινούς στόχους πολιτικής.
Και τα δύο βρίσκονται σε εφαρμογή από τον Ιανουάριο του 2012, όταν η αρμόδια για την χάραξη νομισματικής πολιτικής Επιτροπή της Fed εξέδωσε την πρώτη ανακοίνωση για «τους μακροπρόθεσμους στόχους και τη στρατηγική της νομισματικής πολιτικής». Όπως το έθεσε το περασμένο καλοκαίρι στην ομιλία του στην ετήσια συνάντηση των κεντρικών τραπεζιτών στο Τζάκσον Χολ ο επικεφαλής της Fed, Τζέι Πάουελ, η διατύπωση ενός μακροπρόθεσμου στόχου 2% για τον πληθωρισμό ήταν «ένα σημαντικό ορόσημο, που αντανακλά τα μαθήματα που διδαχθήκαμε από την μάχη κατά του υψηλού πληθωρισμού καθώς και από την εμπειρία των ευέλικτων στόχων για τον πληθωρισμό ανά τον κόσμο».
Πράγματι ήταν- για έναν επιπλέον λόγο: γιατί η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, οι μόνες δύο πραγματικά συστημικές κεντρικές τράπεζες του πλανήτη, έχουν εστιάσει στον ίδιο αριθμητικό στόχο. Ούτως ή άλλως, η νομισματική πολιτική είναι 98% λόγια. Και 2% πληθωρισμός.
*Το άρθρο αυτό είναι η μετάφραση επιστολής του κ. Γκράβα όπως τη δημοσίευσαν οι Financial Times.
Ο Κωνσταντίνος Γκράβας είναι διδάκτωρ του Τμήματος Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης (ΙΦΕ) του Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) και αναλυτής διεθνών αγορών. Το βιβλίο του «Οικονομικός Πόλεμος και Νομισματική Ειρήνη. Η Ελληνική Οικονομική Κατάθλιψη» (Πρόλογος: Γιάννης Στουρνάρας), κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ι.Σιδέρης (δεύτερη επιμελημένη ανατύπωση, Νοέμβριος 2020).
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News