αντικατάσταση των δυσχερειών της ανάπτυξης

Από την οπτική της διαχείρισης κινδύνου, η ασφάλιση υγείας είναι μία ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσα πρόταση. Σε πολλές περιπτώσεις, μία περιπέτεια υγείας μπορεί να έχει και σημαντικές αρνητικές οικονομικές επιπτώσεις, αφήνοντας τους αγαπημένους μας να παλέψουν ταυτόχρονα και με το ψυχολογικό βάρος της επιδείνωσης της υγείας μας και με την ταυτόχρονη επιδείνωση των οικονομικών μας (τους;).

Όμως, αυτή η πρόταση πρέπει έχει και οικονομικό νόημα. Η ιδιωτική ασφάλιση υγείας συμμετέχει στη διαμόρφωση του δείκτη τιμών καταναλωτή κατά 5.75 τις χιλίοις (0,575%). Έτσι, έχουμε από την ΕΛΣΤΑΤ μηνιαίες τιμοληψίες και για αυτή την αγορά (ομάδα 12, COICOP5 ταξινόμηση: 12532). Παρατηρούμε λοιπόν ότι μέσα στο 2024, οι τιμές έχουν αυξηθεί κατά 14%, ενώ σε σχέση με το έτος βάσης του δείκτη (2020) έχουν αυξηθεί κατά 20,5%.

Δύο τινά μπορεί να δικαιολογούν μία τέτοια αύξηση. Είτε το κόστος περίθαλψης έχει ανέβει αντίστοιχα, είτε αρρωσταίνουμε περισσότερο. Ας τα εξετάσουμε και τα δύο.

Κατ’ αρχήν, το κόστος περίθαλψης μετριέται στην ίδια τιμοληψία και αποτελεί την ομάδα 6 του δείκτη, με βάρος 7,8%. Εκεί βλέπουμε μία αύξηση 1,7% στο 2024 και συνολικά 9,7% από το έτος βάσης. Συνεπώς η αύξηση των ασφαλίστρων είναι παραπάνω από διπλάσια σε σχέση με το κόστος, ενώ καμία από τις υποομάδες του δείκτη δεν πλησιάζει την αύξηση των ασφαλίστρων. Συγκεκριμένα, η μεγαλύτερη αύξηση παρατηρείται στα φάρμακα (ταξινόμηση 0611, βάρος 2,5%) και είναι 16,2% από το έτος βάσης.

Μήπως όμως αρρωσταίνουμε περισσότερο; Η ΕΛΣΤΑΤ, στην έρευνα συνθηκών διαβίωσης ερευνά και την κατάσταση της υγείας του πληθυσμού. Το 2023 (τελευταίο διαθέσιμο, αλλά και βάση της απόφασης τιμολογιακής πολιτικής του 2024) είμασταν πιο υγιής, καθώς 2,3% περισσότεροι δηλώνουμε ότι η κατάσταση της υγείας μας είναι πολύ καλή, ή καλή σε σχέση με το μέσο όρο της περασμένης δεκαετίας (76% μέσο όρο 2013-2022, 78,3% το 2023) αλλά και βελτιωμένη σε σχέση με το 2022 (77,2%).

Συνεπώς αν δεν ανεβαίνουν (τόσο) τα κόστη και δεν αρρωσταίνουμε περισσότερο, η διαφορά πρέπει να είναι τα περιθώρια κέρδους τω ασφαλιστικών εταιρειών. Κάτι τέτοιο μοιάζει εύλογο επακόλουθο των ανακατατάξεων στην ασφαλιστική αγορά όπως η εξαγορά της Εθνικής Ασφαλιστικής από την CVC το 2022, της Metlife από την ΝΝ, κ.ο.κ.

Δεν είναι όμως εύλογο μία τέτοια μεταβολή η αγορά να την απορροφήσει η αγορά χωρίς αντίδραση. Έτσι βλέπουμε στην παραγωγή ασφαλίστρων που δημοσιεύει η Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών ότι στον κλάδο ασθενείας παρατηρείται αύξηση της τάξης του 11,8% στο πεντάμηνο του 2024. Με αύξηση τιμών 14%, αυτό ουσιαστικά σημαίνει μία μικρή μείωση της τάξης του 2,2%.

Ο κλασικός υπολογισμός της ελαστικότητας της ζήτησης (Δ Ποσότητα/Δ Τιμή), αγνοώντας προς στιγμήν τις επιρροές του εισοδήματος και της μεταβολής της τιμής των υποκατάστατων δίνει μία ελαστικότητα 0,157. Η ζήτηση δηλαδή είναι σχετικά ανελαστική προς την τιμή (σε αυτό το επίπεδο τιμών), ή αλλιώς το δημογραφικό που αγοράζει ασφάλεια υγείας τη θεωρεί είδος πρώτης ανάγκης. Συνεπώς θα πρέπει να αναμένουμε περαιτέρω αυξήσεις σε αυτή την κατηγορία.

 Οι ακροατές μας ρωτούν: «Τι είναι αυτός ο αναπτυγμένος σοσιαλισμός του Χρουστσόφ»

Εμείς απαντάμε: Είναι η αντικατάσταση των δυσχερειών της ανάπτυξης με την ανάπτυξη των δυσχερειών.

Η πίπα του Στάλιν και άλλα (αντι)σοβιετικά ανέκδοτα, εκδόσεις ΚΙΧΛΗ, Φεβρουάριος 2018, επιμέλεια Τσακνιάς Γιώργος, Κριτσέλη Γιώτα.

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News