Πόσο κινδυνεύουμε από τις πολιτικές εξελίξεις στη Γαλλία;

Παρά τη νίκη του κόμματος της Λεπέν στον πρώτο γύρο των γαλλικών εκλογών, τα χρηματιστήρια κατέγραψαν άνοδο. Οι επενδυτές εκτίμησαν κυβέρνηση συνεργασίας (αντί κυβέρνησης Λεπέν) μετά και τον δεύτερο γύρο των εκλογών. Ομως, το γαλλικό 10ετές κόστος δανεισμού συνέχισε, προσωρινά, την ανοδική του πορεία. Η Γαλλία αποτελεί τη δεύτερη, σε μέγεθος, οικονομία στην Ευρωπαϊκή Ενωση (Ε.Ε.) με ποσοστό συμμετοχής 16,5% στο ΑΕΠ της. Μπορεί η πολιτική αβεβαιότητα στη Γαλλία να προκαλέσει σημαντικές οικονομικές συνέπειες και στην υπόλοιπη Ευρώπη, άρα και στην Ελλάδα; Απαντώ εξετάζοντας το πόσο εκτεθειμένες βρίσκονται οι ευρωπαϊκές τράπεζες στο γαλλικό ιδιωτικό και δημόσιο χρέος βάσει στοιχείων της Bank of International Settlements.

H έκθεση των γερμανικών τραπεζών στο γαλλικό χρέος αυξήθηκε από 6% (της συνολικής έκθεσής τους στην αλλοδαπή) το 2007 σε 9,3% στο τέλος του 2023. Η έκθεση των βρετανικών, των ιταλικών και των ιρλανδικών τραπεζών στο γαλλικό χρέος βρίσκεται σήμερα κοντά στο 10%. Ελαφρώς υψηλότερη είναι η έκθεση των πορτογαλικών τραπεζών, η οποία σήμερα βρίσκεται στο 11%. Οι ισπανικές και οι ελληνικές τράπεζες έχουν χαμηλότερη έκθεση σε γαλλικό χρέος, κάτω από το 5%. Τα στοιχεία δείχνουν ότι υπάρχει κίνδυνος μετάδοσης της γαλλικής κρίσης στην υπόλοιπη Ευρώπη μέσω του τραπεζικού τομέα. Το υψηλότερο κόστος δανεισμού της κυβέρνησης στη Γαλλία αυξάνει το κόστος δανεισμού του ιδιωτικού τομέα και επηρεάζει αρνητικά το ΑΕΠ της χώρας, ενώ ταυτόχρονα ασκεί ανοδική πίεση στην ανεργία και καθιστά πιο δύσκολο για τους Γάλλους πολίτες να αποπληρώσουν τις δανειακές τους υποχρεώσεις. Αυτό, φυσικά, αυξάνει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν άλλες ευρωπαϊκές τράπεζες (και χώρες) μέσω της έκθεσής τους στο γαλλικό χρέος.

Να θυμηθούμε την πρόσφατη οικονομική ιστορία. Οταν η «μικρή» Ελλάδα (που αντιπροσωπεύει μόνο το 1,3% του ΑΕΠ της Ε.Ε.) «πυροδότησε» κρίση χρέους στην Ευρωζώνη και οδήγησε σε ανοδική τάση το ευρωπαϊκό κόστος δανεισμού, η έκθεση των ευρωπαϊκών τραπεζών στο ελληνικό ιδιωτικό και δημόσιο χρέος δεν ήταν ιδιαίτερα υψηλή. Πράγματι, όπως εξηγώ στην εργασία μου (με τους καθηγητές Θ. Δεργιαδέ και Θ. Παναγιωτίδη από το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας), που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο Journal of Money, Credit and Banking, η έκθεση των ευρωπαϊκών τραπεζών στο ελληνικό χρέος ήταν, στις αρχές της δεκαετίας του 2010, αφενός μεν μικρότερη του 7%, αφετέρου δε έβαινε μειούμενη. Αυτό σε αντιδιαστολή με την τρέχουσα κατάσταση, όπου η έκθεση των ευρωπαϊκών τραπεζών στο γαλλικό χρέος είναι περίπου στο 10% και βαίνει αυξανόμενη.

Εάν, βέβαια, η γαλλική πολιτική κρίση επιδεινωθεί, σίγουρα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) θα παρέμβει με πολιτική ποσοτικής χαλάρωσης. Πρόσφατες ακαδημαϊκές έρευνες έχουν επισημάνει την αποτελεσματικότητα μιας τέτοιας δράσης, σημειώνοντας ότι οι πολιτικές ποσοτικής χαλάρωσης ύψους 10% του ΑΕΠ στη ζώνη του ευρώ έχουν μειώσει τις αποδόσεις των κρατικών ομολόγων στην ίδια την περιοχή κατά περίπου 72 μονάδες βάσης. Αναμείνατε στο (οικονομικό) ακουστικό σας για πιθανές, νέες νομισματικές αποφάσεις από την ΕΚΤ.

*Ο κ. Κώστας Μήλας είναι καθηγητής Χρηματοοικονομικών, University of Liverpool.

** Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στην Καθημερινή της Κυριακής. 

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News