Η δημιουργία μίας ψηφιακής πλατφόρμας γεωργικών προϊόντων
Η ψηφιακή οικονομία, το διαδικτυακό εμπόριο και η ανάπτυξη των διαφόρων μοντέλων ψηφιακών πλατφορμών βασίζονται σε μία βασική αρχή: Την επιστράτευση ψηφιακών μέσων για την άμεση επαφή και συναλλαγών των παραγωγών προϊόντων και υπηρεσιών από την μία και των καταναλωτών από την άλλη.
Ο παραγωγός δεν χρειάζεται να βασίζεται εξολοκλήρου σε μεσάζοντες και προμηθευτές για την προώθηση των προϊόντων του στην αγορά. Μέσω των ψηφιακών πλατφορμών μπορεί να έρθει σε άμεση επαφή με τους καταναλωτές που επιθυμούν να αγοράσουν τα προϊόντα τους και μάλιστα στην τιμή που επιλέγει ο παραγωγός και όχι ο μεσάζοντας.
Τέτοια επιτυχημένα μοντέλα πλατφορμών έχουμε δει σε πολλούς κλάδους προϊόντων και υπηρεσιών. Στον τουριστικό τομέα, πλατφόρμες βοηθούν τους ταξιδιώτες να επιλέξουν το ξενοδοχείο της αρεσκείας του με υψηλό βαθμό διαφάνειας ως προς την ποιότητα και τα χαρακτηριστικά των υπηρεσιών της κάθε ξενοδοχειακής μονάδας. Στο λιανικό εμπόριο μη αλλοιώσιμων τροφίμων και προϊόντων γενικότερα, ψηφιακές πλατφόρμες όπως η Amazon είναι υπεύθυνες για ένα μεγάλο ποσοστό των ημερησίων συναλλαγών.
Δεδομένου της σημερινής κρίσης στον αγροτικό τομέα, καθώς και τις υπέρμετρες αυξήσεις των τιμών σε γεωργικά προϊόντα που επιβαρύνουν τα ελληνικά νοικοκυριά, είναι ώρα να κινηθούμε προς την κατεύθυνση της δημιουργίας μίας πανελλήνιας ψηφιακής πλατφόρμας γεωργικών προϊόντων.
Ποια θα πρέπει όμως να είναι τα χαρακτηριστικά αυτής της πλατφόρμας, για την βελτίωση των συνθήκων της παραγωγικής διαδικασίας και την πτώση των τιμών;
Καταρχάς, η προσφορά προϊόντων μέσω της πλατφόρμας θα πρέπει να γίνεται μόνο από τους παραγωγούς. Αυτό σημαίνει ότι οι παραγωγοί δεν θα έχουν ως μόνη διέξοδο τους μεσάζοντες για πρόσβαση στους καταναλωτές. Η πλατφόρμα θα τους δίνει μία επιπλέον επιλογή για την διάθεση των προϊόντων τους στην αγορά. Έτσι θα αποκτήσουν μεγαλύτερη διαπραγματευτική δύναμη στις συμφωνίες τους με τους μεσάζοντες και θα μπορέσουν να επιτύχουν πιο ευνοϊκούς όρους για την διάθεση των προϊόντων τους.
Οι μεσάζοντες πλέον, θα έχουν να ανταγωνιστούν και τις προσφορές της πλατφόρμας σε τιμές παραγωγού και επομένως δεν θα μπορούν να αυξήσουν υπέρμετρα τις τιμές στα ράφια των σούπερ μάρκετ. Επομένως, η άμεση πρόσβαση των παραγωγών στους καταναλωτές μέσω της πλατφόρμας θα αυξήσει τον ανταγωνισμό, θα αποθαρρύνει τη δημιουργία καρτέλς και θα οδηγήσει σε μείωση των τιμών.
Απαραίτητη προϋπόθεση για όλα αυτά είναι οι καταναλωτές να «αγκαλιάσουν» την πλατφόρμα και να την θεωρήσουν ως ένα ελκυστικό προορισμό για τις αγορές τους. Για να γίνει αυτό, η πλατφόρμα θα πρέπει να σχεδιαστεί με βάση τα σύγχρονα πρότυπα ηλεκτρονικού εμπορίου ακολουθώντας τις προδιαγραφές των επιτυχημένων πλατφορμών σε άλλους τομείς.
Ο καταναλωτής θα πρέπει να είναι σε θέση να βρίσκει εύκολα και γρήγορα τις επιλογές προϊόντων που ψάχνει από παραγωγούς που δραστηριοποιούνται στην περιοχή του. Η διαφάνεια ως προς τις τιμές πωλήσεις και αναλυτικές πληροφορίες της παραγωγικής διαδικασίας μπορούν επίσης να προσδώσουν ένα αίσθημα ασφάλειας στον καταναλωτή και να οδηγήσουν σε μία μακρά σχέση εμπιστοσύνης με τον παραγωγό.
Η δυνατότητα των παραγωγών να έρθουν σε απευθείας επαφή με τους καταναλωτές θα τους δώσει επιπλέον κίνητρα να καινοτομήσουν και να αναδιοργανώσουν την παραγωγική τους μονάδα, έτσι ώστε να είναι πιο εύκολα προσβάσιμη και ελκυστική ως προς τον καταναλωτή. Αυτό μπορεί να οδηγήσει επίσης σε σημαντικές βελτιώσεις στο δίκτυο παρασκευής και διανομής των αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων, ώστε ο καταναλωτής να μπορεί να τα βρίσκει άμεσα μπροστά στην πόρτα του, καθώς και καλύτερη ενημέρωση του καταναλωτή για τα προϊόντα που καταναλώνει.
Για τους μικρομεσαίους παραγωγούς, η πολιτεία μαζί με τους αγροτικούς συνεταιρισμούς μπορούν να βοηθήσουν στην θεμελίωση ενός καλά οργανωμένου και σύγχρονου συστήματος πώλησης και διανομής προϊόντων, που έχουν παραγγελθεί μέσω της πλατφόρμας. Το κόστος της παρασκευής και διανομής ανά καταναλωτή θα μειώνεται όσο περισσότεροι καταναλωτές συμμετέχουν σε αυτή την διαδικασία.
Το ψηφιακό εμπόριο είναι μία πρώτης τάξεως ευκαιρία για τους παραγωγούς του πρωτογενούς μας τομέα να βελτιώσουν τις συνθήκες κάτω από τις οποίες εργάζονται και ζουν. Οι πλατφόρμες έχουν ήδη βοηθήσει σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό μικρομεσαίες επιχειρήσεις στον δευτερογενή και τριτογενή τομέα. Θα μπορούσαν να αποφέρουν μεγάλα οφέλη και στον πρωτογενή τομέα. Σίγουρα, ένα τέτοιο εγχείρημα χρειάζεται χρόνο, αγαστό συντονισμό μεταξύ της πολιτείας και των αγροτικών φορέων, καθώς και μία σεβαστή αρχική επένδυση για να στηθεί και να οργανωθεί σωστά (το μετέπειτα κόστος συντήρησης τέτοιων πλατφορμών είναι σχετικά μικρό). Αλλά τα οφέλη για μερίδες του κοινωνικού μας συνόλου θα είναι πολλαπλά. Κυρίως για τους παραγωγούς και τους καταναλωτές.
*Ο Γεώργιος Πετρόπουλος είναι ερευνητής στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο Μασαχουσέτης (Μ.Ι.Τ.) και επιστημονικός συνεργάτης του πανεπιστημίου Στάνφορντ, της δεξαμενής σκέψης Bruegel και του ερευνητικού δικτύου CESifo. Η Έρευνά του εστιάζει στην ψηφιακή οικονομία, την λειτουργία των ψηφιακών πλατφορμών, στη τεχνητή νοημοσύνη και το μέλλον της εργασίας καθώς και στις πολιτικές ανταγωνισμού των αγορών.
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
