Γιατί συνεχίζεται η απάτη και η διαφθορά στον χώρο της υγείας
Ενα από τα πρώτα κείμενά μου στη στήλη αυτή είχε τίτλο «Απάτη και διαφθορά στον χώρο της υγείας» («ΚτΚ» 2/12/2012). Από τότε έχω γράψει κάμποσα για το ίδιο θέμα και σήμερα συνεχίζω. Αντί να εξετάζω αποσπασματικά ένα φαινόμενο, πιστεύω ότι η αποτελεσματική διερεύνησή του απαιτεί την ενδελεχή εξέταση της ιστορικής εξέλιξής του. Ακριβώς για τον λόγο αυτό θα σας παραθέσω αποσπάσματα από ορισμένα προηγούμενα, ώστε να καταλήξουμε σε χρήσιμα και πρακτικά συμπεράσματα.
– Απάτη και διαφθορά στον χώρο της Υγείας (2/12/2012):
«[…] Στο κάτω κάτω εμείς δεν έχουμε κανένα πρόβλημα ούτε απάτης ούτε διαφθοράς στον χώρο της υγείας. Πρόβλημα έχει το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου ο κάθε Αγγλος ασθενής κοστίζει στο ΕΣΥ 1.000 ευρώ ετησίως, ενώ ο Ελληνας ασθενής του ΕΣΥ κοστίζει 4.000 ευρώ ετησίως, σύμφωνα με τον εισαγγελέα κ. Βασίλη Φλωρίδη. Ακόμα, γιατί να έχουμε εμείς ανάγκη να περιορίσουμε το κόστος της υγείας που είναι περίπου 11% του ΑΕΠ, ενώ σε μερικές από τις χώρες που είναι μέλη της European Health Fraud and Corruption Network (EHFCN), το κόστος της υγείας είναι μόνο 3% του ΑΕΠ […] Μήπως δεν τους παρέχουν τα ακριβότερα φάρμακα και τις περισσότερες και ακριβότερες εξετάσεις; Μήπως τους δίνουν γενόσημα φάρμακα αντί για πρωτότυπα και πανάκριβα φάρμακα προκειμένου να τους εξοντώσουν; Μήπως στην άγνοια που τους δέρνει, επιτρέπουν να πωλείται το βρεφικό γάλα στα super market και όχι μόνο στα φαρμακεία;
Ας σοβαρευτούμε. Ο χώρος της υγείας τη δεκαετία 2000-2010 υπήρξε το μεγαλύτερο πάρτι, από όπου ωφελήθηκαν πολλοί από τους εμπλεκόμενους. Και οι εμπλεκόμενοι παίκτες στον χώρο αυτό είναι πολλοί και κάνουν το πρόβλημα ιδιαίτερα πολύπλοκο. Σύμφωνα με τη Διεθνή Διαφάνεια και το EHFCN οι παίκτες είναι: Κυβερνητικοί Παράγοντες (υπουργοί, κοινοβούλια, ειδικές επιτροπές), Χρηματοδότες (Ιδρύματα Κοινωνικών Ασφαλίσεων, δημόσιες και ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες), Πάροχοι Υπηρεσιών Υγείας (γιατροί, νοσοκομεία και φαρμακοποιοί), Προμηθευτές (ιατρικού υλικού και φαρμακοβιομηχανίες) και Ασθενείς. Δεν μπορεί να είμαστε χώρα που ξοδεύει (συγκριτικά) το μεγαλύτερο ποσοστό του ΑΕΠ της και παρ’ όλα αυτά δεν παρέχει καλές υπηρεσίες υγείας. […]»
– Η απάτη και η διαφθορά στον χώρο της υγείας – encore (14/12/2014)
«[…] Η παρουσίαση αφορά τις παρεμβάσεις της Κεντρικής Ομάδας Ελέγχου του ΙΚΑ για την περίοδο 2005-2011 και τα σημαντικά οφέλη που προέκυψαν από τις δράσεις της. Δεν θέλω να σας κουράσω με πολλούς αριθμούς και θα προσπαθήσω με λίγα στοιχεία να σας δώσω τη μεγάλη εικόνα. Τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν σε μια λαπαροσκοπική επέμβαση στη χοληδόχο κύστη τιμολογήθηκαν το 2006 προς 7.109,80 ευρώ, ενώ στην ίδια ιδιωτική κλινική για την ίδια επέμβαση, το 2010 χρεώθηκαν μόνο 919 ευρώ! Την περίοδο 10/2004 – 2/2011 το ΙΚΑ πλήρωσε για τους 28.464 βηματοδότες που τοποθετήθηκαν, το ποσό των 329.364.529 ευρώ, ενώ αν ίσχυε το τιμολόγιο του 2014 η τιμή θα ήταν μόνο 57 εκατ. ευρώ! Δεν νομίζω ότι η τεχνολογία προόδευσε τόσο πολύ ώστε να δικαιολογείται η τεράστια αυτή διαφορά. Απλά αποδεικνύει ότι όπου γίνεται παρέμβαση ή έλεγχος υπάρχουν σημαντικά οφέλη. […]»
– Απάτες στη συνταγογράφηση και Πληροφορική (26/11/2017)
«[…] Θα σας δώσω όμως μερικά στοιχεία για να αντιληφθείτε ότι μετά τον περιορισμό της σπατάλης στη συνταγογράφηση φαρμάκων που επιτεύχθηκε με την ηλεκτρονική συνταγογράφηση, “εφευρέθηκαν” άλλες τεχνικές για τη συνέχιση της διασπάθισης του δημοσίου χρήματος. Η δαπάνη του ΕΟΠΥΥ για ΣΕΔ (Σκευάσματα Ειδικής Διατροφής) στα έτη 2012 και 2013 ήταν περίπου 15 εκατ. ευρώ ανά έτος. Ξαφνικά το 2014 η δαπάνη αυξήθηκε στα 25 εκατ. ευρώ, το 2015 ανέβηκε στα 28 εκατ. ευρώ και στο 2016 εκτοξεύθηκε στα 50 εκατ. ευρώ! Το “καμπανάκι” κτύπησε όταν τον Μάρτιο του 2015 ο ΕΟΠΥΥ διαπίστωσε ότι στην Αλεξανδρούπολη, μια πόλη με 50.000 κατοίκους, συνταγογραφήθηκαν 18.000 σκευάσματα του ιδίου “χυμού” και μάλιστα από τον ίδιο κατασκευαστή.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα σκευάσματα μέχρι πρόσφατα (Οκτώβριος 2017) δεν είχαν περιορισμούς στην τιμή τους και κατά συνέπεια το περιθώριο κέρδους ήταν ιδιαίτερα υψηλό. Με τη βοήθεια της πληροφορικής τα στελέχη του ΕΟΠΥΥ διαμόρφωσαν τους κατάλληλους αλγορίθμους και εντόπισαν τους πρωταγωνιστές στην καινούργια λαμογιά στον χώρο της υγείας. Εμπλέκονται γιατροί, προμηθευτές, βιομηχανίες και γενικά όλοι οι παράγοντες της αλυσίδας αυτής. […]
Παρόμοια κατάσταση αποκαλύφθηκε, με τη βοήθεια της Πληροφορικής, στην απάτη με τα Επιθέματα Κατακλίσεως (ΕΚ). Προκειμένου να περιορίσει την υπερβολική συνταγογράφηση στα ΕΚ, ο ΕΟΠΥΥ υποχρέωσε τους γιατρούς να συνοδεύουν τη συνταγή με φωτογραφία του ασθενούς ώστε να πιστοποιείται η ανάγκη για τα ΕΚ. Τούτο κρίθηκε απαραίτητο γιατί η δαπάνη του ΕΟΠΥΥ για τα ΕΚ είχε πάρει τον ανήφορο. Το 2012 η δαπάνη ήταν 30 εκατ. ευρώ, το 2013 έγινε 35,3 εκατ. ευρώ, το 2014 ανέβηκε στα 55,3 εκατ. ευρώ και το 2015 μέχρι τον Οκτώβριο ήταν 53,4 εκατ. ευρώ. […]»
Αυτά και μερικά άλλα που κατά καιρούς αναδεικνύουν το πρόβλημα, το οποίο όπως θα διαπιστώσουμε συνεχίζεται. Φτάνουμε αισίως στο σήμερα. Tο ρεπορτάζ της Πέννυς Μπουλούτζα με τίτλο «”Ραντάρ” για τις περιττές ιατρικές εξετάσεις» («ΚτΚ» 22/10/2023), είναι άκρως αποκαλυπτικό. Δεν χρειάζεται να είναι κανείς ειδικός για να διαπιστώσει ότι εμείς εδώ στην Ελλάδα πρέπει να είμαστε εξωγήινοι ώστε οι ανθρώπινες στατιστικές να μη μας αντιπροσωπεύουν. Εχουμε διπλάσιες αξονικές και μαγνητικές από τον μ.ό. των χωρών του ΟΟΣΑ. Επίσης, δεδομένου ότι τα στοιχεία για τη χοληστερίνη και τις βιταμίνες αφορούν το πρώτο εξάμηνο του 2023, σημαίνει ότι για ολόκληρο το έτος, σχεδόν οι μισοί Ελληνες έχουν κάνει μία ή και περισσότερες από αυτές τις εξετάσεις. Πόσο λογικό σας φαίνεται αυτό;
Είναι ολοφάνερο ότι εδώ έχουμε ένα ιδιότυπο παιχνίδι που με λίγη φαντασία μπορούμε να το χαρακτηρίσουμε «κλέφτες και αστυνόμοι», ή ελαφρότερα «πιάσε με, αν μπορείς». Τι εννοώ. Με την καθιέρωση της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, το κράτος συνεχώς ανακαλύπτει υπερβάσεις και οι εμπλεκόμενοι ανακαλύπτουν νέους τρόπους για να κάνουν άλλου είδους υπερβάσεις. Επειδή δε η Ιατρική είναι πολύπλοκη, οι επιτήδειοι πάντοτε θα βρίσκουν νέους τρόπους καταστρατήγησης και έτσι θα είναι πάντοτε κερδισμένοι.
Αυτό το αναποτελεσματικό κυνηγητό θα συνεχίζεται εσαεί για τον απλούστατο λόγο ότι το όφελος είναι πάντοτε μεγαλύτερο από την τιμωρία. Με την ηλεκτρονική συνταγογράφηση είναι πολύ εύκολο να βρεθούν αυτοί που συστηματικά κάνουν κατάχρηση σε συνταγές και παραπεμπτικά. Για παράδειγμα στα Επιθέματα Κατακλίσεως, περισσότεροι από 1.000 γιατροί σε όλη την Ελλάδα, με απολύτως γνωστά ΑΜΚΑ στον ΕΟΠΥΥ, χρησιμοποίησαν ίδιες φωτογραφίες ασθενών για πλαστές συνταγές, που επιβάρυναν τον ΕΟΠΥΥ με περίπου 60 εκατομμύρια τον χρόνο. Κανένας από αυτούς δεν τιμωρήθηκε και από κανένα δεν ζητήθηκε να επιστρέψει χρήματα. Γιατί, λοιπόν, αυτοί οι γιατροί αλλά και άλλοι να μη συνεχίσουν να καταστρατηγούν με όποιον τρόπο μπορούν το σύστημα;
Είναι πραγματική ντροπή για το πολιτικό μας σύστημα που ακόμα και σήμερα που γνωρίζει επακριβώς τους παραβάτες, τους αφήνει να λεηλατούν το ΕΣΥ, γιατί φοβάται να τα βάλει με τους εμπλεκόμενους. Από ένα μόνο γιατρό, ο οποίος συστηματικά παραβιάζει τον Ορκο του Ιπποκράτη, αν αφαιρεθεί η Αδεια Εξασκήσεως Επαγγέλματος, θα δείτε πόσο γρήγορα θα περιοριστεί η απάτη και η διαφθορά στην υγεία.
Εχω γράψει στο παρελθόν για τους γιατρούς στο Long Island που έδιναν πλαστές βεβαιώσεις αναπηρίας σε υπαλλήλους των σιδηροδρόμων και τιμωρήθηκαν αυστηρότατα. Ο γιατρός Peter Ajemian, 62 ετών, ο οποίος παραδέχτηκε την ενοχή του, καταδικάστηκε τον Μάιο του 2013 σε 8ετή φυλάκιση, ο δε γιατρός Peter Lesniewsky, 63 ετών, καταδικάστηκε τον Φεβρουάριο του 2014 σε 8ετή φυλάκιση και του επιβλήθηκε να πληρώσει 70,6 εκατομμύρια δολάρια για αποκατάσταση των ζημιών που υπέστησαν οι σιδηρόδρομοι!
Θέλω να συνοψίσω το σημερινό κείμενο με ένα απόφθεγμα του Σπύρου Δοξιάδη, εξαιρετικού γιατρού και επιτυχημένου υπουργού Υγείας (1977-1980): «Οι μεγαλύτεροι εχθροί για την Υγεία, ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ τα βακτήρια, οι ιοί ή ο καρκίνος, αλλά η φτώχεια, η έλλειψη ενημέρωσης και η εκμετάλλευση του ανθρώπου από κάποιον άλλον άνθρωπο». Λιτό αλλά πλήρες!
ΥΓ.: Συμπληρωματικά, στις 15/11/2023 ανακοινώθηκε από τον ΕΟΠΥΥ ότι σχηματίστηκε δικογραφία εις βάρος των νόμιμων εκπροσώπων 227 εταιρειών, για περισσότερες από 71.000 περιπτώσεις παράνομων εκτελέσεων συνταγογραφήσεων για τα επιθέματα, από τις οποίες επήλθε ζημία στον Οργανισμό ύψους 8.237.193,71 ευρώ, που χαρακτηρίστηκε «απάτη μαμούθ»! Για τους γιατρούς όμως;
* Ο κ. Ανδρέας Δρυμιώτης είναι σύμβουλος επιχειρήσεων.
** Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στην Καθημερινή της Κυριακής.
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
