Οι εξαγγελίες για αυξήσεις μισθών στο «μικροσκόπιο»

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης πρότεινε τα κόμματα να υποβάλλουν στο Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο τα οικονομικά τους προγράμματα προς κοστολόγηση.

Θετική η παραπάνω πρόταση. Υπάρχουν, όμως, δυσκολίες στην εφαρμογή της, οι οποίες σχετίζονται με την ασάφεια των εν λόγω προγραμμάτων. Τι εννοώ;

Εστιάζω στις μισθολογικές εξαγγελίες των κομμάτων εξουσίας. Ο κ. Μητσοτάκης μίλησε για αύξηση των μισθών κατά 25% μέχρι το τέλος της επόμενης τετραετίας, χωρίς αναφορά σε λεπτομερή λίστα παραγόντων οι οποίοι θα δικαιολογήσουν τη συγκεκριμένη αύξηση.

Ο κ. Τσίπρας εξήγγειλε αύξηση των μισθών με βάση την τιμαριθμική αναπροσαρμογή στο ύψος του πληθωρισμού του προηγούμενου έτους αλλά και άμεση αύξηση του κατώτατου μισθού στα 880 ευρώ.

Τα οικονομικά μαθηματικά, ως προς τις εξαγγελίες Μητσοτάκη, υποδηλώνουν ετήσια αύξηση των μισθών κατά περίπου 5,75%, έτσι ώστε να φτάσουμε στο 25% σε βάθος τετραετίας. Από πού μπορεί να προέλθει η συγκεκριμένη αύξηση;

Η αύξηση των μισθών πρέπει να συμβαδίζει με τις οικονομικές δυνατότητες της οικονομίας, ήτοι (α) την αύξηση της παραγωγικότητας εργασίας, (β) την αύξηση του γενικού επιπέδου τιμών, και (γ) τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας τιμών της ελληνικής οικονομίας. Από το 2000 και μετά η παραγωγικότητα της εργασίας έχει αυξηθεί κατά 1,3% σε ετήσια βάση. Το γενικό επίπεδο τιμών έχει αυξηθεί κατά 1,7% σε ετήσια βάση και η ανταγωνιστικότητα τιμών έχει αυξηθεί μόνο κατά 0,12% σε ετήσια βάση. Συνεπώς χρειάζονται σημαντικές μεταρρυθμίσεις οι οποίες θα τονώσουν την παραγωγικότητα και τη διαρθρωτική ανταγωνιστικότητα της οικονομίας, έτσι ώστε να πλησιάσουμε την ετήσια αύξηση μισθών κατά 5,75%. Μεταξύ αυτών αναφέρω τον περαιτέρω ψηφιακό μετασχηματισμό της οικονομίας (ήδη έχουμε κάνει μεγάλη πρόοδο την τελευταία τριετία) και πολιτικές επιτάχυνσης στην απονομή της δικαιοσύνης (όπου υστερούμε σημαντικά σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη).

Ας δούμε και τις εξαγγελίες του κ. Τσίπρα. Ο κατώτατος μισθός αυξήθηκε το 2023 κατά 9,4% στα 780 ευρώ. Η συγκεκριμένη αύξηση υπερέβη την αύξηση του 8,7%, την οποία θεώρησα συμβατή με τα δεδομένα της οικονομίας σε πρόσφατη ανάλυσή μου στην «Καθημερινή». Η περαιτέρω αύξηση, κατά 12,8% στα 880 ευρώ, την οποία προτείνει ο κ. Τσίπρας εντός του 2023, θα δυναμιτίσει την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και θα πυροδοτήσει αύξηση της ανεργίας.

Ας δούμε και την Αυτόματη Τιμαριθμική Αναπροσαρμογή (ΑΤΑ) την οποία εισήγαγε ο Ανδρέας Παπανδρέου το 1982 και επαναφέρει ο κ. Τσίπρας. Η ΑΤΑ οδήγησε σε μεγάλες αυξήσεις των μισθών, οι οποίες ήταν ασύμβατες με τις δυνατότητες της οικονομίας. Το αποτέλεσμα; Υποχρεωθήκαμε σε μεγάλες υποτιμήσεις του εθνικού μας νομίσματος κατά 15,5% το 1983 και κατά 15% το 1985 σε μια απέλπιδα προσπάθεια ανάκαμψης της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της χώρας μας. Η υποτίμηση της δραχμής συνέβαλε στην αύξηση του ετήσιου πληθωρισμού κατά 18% μεταξύ του 1983 και του 1989 και σε αυξήσεις μισθών οι οποίες, χωρίς να αυξάνεται η παραγωγικότητα, ανατροφοδότησαν τον πληθωρισμό εκείνης της εποχής.

Να αντιμετωπίζουμε, λοιπόν, με σκεπτικισμό τις εξαγγελίες (μισθών) των πολιτικών κομμάτων…

* Ο κ. Κώστας Μήλας είναι καθηγητής Χρηματοοικονομικών, University of Liverpool.

** Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στην Καθημερινή. 

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News