Νέες ευρωπαϊκές οδηγίες για εκθέσεις εταιρικής βιωσιμότητας

Η οδηγία για την υποβολή εκθέσεων εταιρικής βιωσιμότητας (Corporate Sustainability Reporting Directive – CSRD) φέρνει νέες προκλήσεις στον τρόπο υποβολής εκθέσεων και διαφάνειας όχι μόνο για τις μεγάλες εταιρείες αλλά και για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Είναι ξεκάθαρο ότι για να προχωρήσει ο μετασχηματισμός της οικονομίας και της κοινωνίας της Ευρώπης σε ένα μοντέλο βιωσιμότητας και χαμηλών ρύπων, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της Ευρώπης, και ειδικά της Ελλάδας, θα πρέπει στο επόμενο χρονικό διάστημα να προσαρμοστούν και να αλλάξουν σημαντικά τις λειτουργίες και τη στρατηγική

τους. Το μεγάλο λάθος θα ήταν να θεωρήσουν όλες αυτές τις απαιτήσεις των νομοθεσιών μεμονωμένες, χάνοντας το ευρύτερο νόημα που είναι: «Αλλαγή της στρατηγικής με την ένταξη της βιωσιμότητας στο επίκεντρο των λειτουργιών τους ή σημαντική αύξηση του ρίσκου επιβίωσής τους».

Αν και η CSRD θα ξεκινήσει να εφαρμόζεται το 2024, με την πάροδο του χρόνου αυτή η οδηγία θα επεκταθεί σε έναν μεγάλο αριθμό οικογενειακών μικρομεσαίων εταιρειών, που αποτελούν και το μεγαλύτερο ποσοστό της επιχειρηματικότητας στη χώρα μας. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα πρέπει να εντάξουν αυστηρές πρακτικές βιώσιμης ανά

πτυξης και κριτήρια ESG στις λειτουργίες τους και να τις δημοσιοποιούν σε ετήσια βάση όχι μόνο για τη συμμόρφωσή τους αλλά και για την εξασφάλιση χρηματοδότησης από τον τραπεζικό τομέα με ευνοϊκά κριτήρια.

Στόχος αυτής της οδηγίας είναι να βοηθήσει όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να αξιολογήσουν τις επιδόσεις των εταιρειών στον τομέα της βιωσιμότητας, στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Συγκεκριμένα, η οδηγία CSRD θα αρχίσει να εφαρμόζεται κλιμακωτά από τις εταιρείες ως εξής:

Από το 2025 (οικονομικό έτος 2024): οι μεγάλες εταιρείες με 500+ εργαζομένους και με εισηγμένους τίτλους.

Από το 2027 (οικονομικό έτος 2026): Μικρές και μεσαίου μεγέθους εταιρείες με εισηγμένους τίτλους, μικρά και μη σύνθετα ιδρύματα και δεσμευμένες ασφαλιστικές και αντασφαλιστικές εταιρείες. Παράλληλα, στις αρχές του 2023 ανακοινώθηκε από την Ε.Ε. η προτεινόμενη οδηγία για τη δέουσα επιμέλεια ως προς την εταιρική βιωσιμότητα (CSDDD), που ουσιαστικά αναφέρεται στην υποχρεωτική αξιολόγηση και αποτύπωση της προμηθευτικής αλυσίδας κάθε μεγάλης εταιρείας στην Ευρώπη.

Η Γερμανία ήδη από την έναρξη του 2023 έχει θέσει σε ισχύ ειδικό νόμο περί δέουσας επιμέλειας στην αλυσίδα εφοδιασμού (LKSG), που αναγκάζει τις

εταιρείες να τηρούν τις υποχρεώσεις αξιολόγησης της προμηθευτικής αλυσίδας τους όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα και το περιβάλλον. Βάσει αυτού του νόμου οι εταιρείες είναι υποχρεωμένες να εφαρμόζουν τα μέτρα όχι μόνο σε σχέση με τον δικό τους επιχειρηματικό τομέα αλλά και σε σχέση με τους έμμεσους προμηθευτές. Ο νόμος έχει καθολική ισχύ σε όλες τις γερμανικές εταιρείες, ανεξάρτητα από τη νομική μορφή, την έδρα, την κύρια έδρα δραστηριοποίησης ή την καταστατική έδρα τους, και αναμένεται να επηρεάσει δεκάδες ή και εκατοντάδες μικρομεσαίες ελληνικές επιχειρήσεις που αποτελούν μέρος της αλυσίδας προμηθειών γερμανικών εταιρειών.

Με δεδομένο ότι οι πολύ μεγάλες επιχειρήσεις είναι εδώ και χρόνια εξοικειωμένες στα κριτήρια ESG, η μεγάλη πρόκληση σήμερα αφορά τις ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις οι οποίες καλούνται σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα να ενταχθούν σε αυτή τη φιλοσοφία αλλαγής οργάνωσης, δημοσιοποίησης των ESG πληροφοριών και γενικότερα «αλλαγής πλεύσης». Και αυτή η αλλαγή πλεύσης είναι σημαντικό να γίνει άμεσα για να έχουν ένα βιώσιμο μέλλον.

* Ο κ. Νίκος Αυλώνας είναι πρόεδρος του Κέντρου Αειφορίας (CSE), επισκέπτης καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (IMBA) και στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόι – Σικάγο.

** Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στην Καθημερινή της Κυριακής. 

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News