Δημοκρατία VS απολυταρχικά καθεστώτα: Ποιος διαχειρίζεται καλύτερα τις κρίσεις;

Σε περιόδους κρίσης αποδίδει καλύτερα μία δημοκρατία ή ένα απολυταρχικό σύστημα;

Για εμάς είναι αδιαμφισβήτητο το πλεονέκτημα της δημοκρατίας σε ό,τι αφορά τα ατομικά δικαιώματα ή το κράτος δικαίου. Ωστόσο, αναδύονται πολλά εθνικά debate σχετικά με το πόσο αποδοτικό είναι το κάθε σύστημα, ιδίως λόγω της ανόδου της Κίνας, που τάραξε την παγκόσμια ισορροπία, και δεδομένης της κλιμακούμενης δυσαρέσκειας στη Δύση γύρω από τις πολιτικές διαμάχες.

Τώρα, δύο ταυτόχρονες κρίσεις – η κλιματική αλλαγή και η πανδημία – «δοκιμάζουν» τις κυβερνήσεις. Οι αποδόσεις τους ελέγχονται εξονυχιστικά σε μία σειρά ερευνών με αυτό το αποτέλεσμα: Ενώ οι δημοκρατίες αποδίδουν ελαφρώς καλύτερα κατά μέσον όρο στην αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων, ούτε οι δημοκρατίες ούτε τα απολυταρχικά συστήματα έχουν επιδείξει ξεκάθαρο και συνεχές πλεονέκτημα.

Η χρήση θεωριών για τα φερόμενα πλεονεκτήματα του ενός ή του άλλου συστήματος δεν βοηθά ιδιαίτερα στις προβλέψεις για την εξέλιξη αυτών των κρίσεων.

Άλλοτε θεωρείτο ευρέως ότι τα απολυταρχικά καθεστώτα, όπως η Κίνα, είχαν μοναδικές ικανότητες να αντιμετωπίσουν προβλήματα όπως η κλιματική αλλαγή. Ωστόσο, οι δεσμεύσεις του Πεκίνου για μείωση των εκπομπών αέριων ρύπων προσέκρουσαν στα εμπόδια των πολιτικών διενέξεων και των βραχυπρόθεσμων στόχων, οι οποίοι κατά τους προπαγανδιστές της Κίνας αποτελούν χαρακτηριστικό των δημοκρατιών.

Παράλληλα, ορισμένες δημοκρατίες έχουν καταφέρει με άριστο τρόπο να αντιμετωπίσουν τα κλιματικά προβλήματα, ενώ άλλες έχουν δυσκολευτεί.

Και έπειτα, υπάρχει η πανδημία.

Οι προβλέψεις, ότι η διαφάνεια των δημοκρατιών και η ευαισθησία τους στην λαϊκή γνώμη θα τις εξόπλιζαν με καλύτερα εργαλεία για τη διαχείριση του κορωνοϊού, καταρρίφθηκαν. Όπως αντίστοιχα και οι δηλώσεις ότι τα απολυταρχικά συστήματα θα διέπρεπαν λόγω της δυνατότητάς τους να κινηθούν αποφασιστικά και προληπτικά. Πολλά δεν το έκαναν.

Αρκετές έρευνες έχουν καταλήξει ότι και τα δύο συστήματα είναι κατά μέσον όρο σχεδόν εξίσου αποδοτικά στη διαχείριση της πανδημίας, με βάση διάφορους δείκτες όπως τον αριθμό θανάτων.

Και τα δύο συστήματα μπορούν να λειτουργήσουν αποδοτικά, όπως έδειξε η πανδημία, με δημοκρατίες και απολυταρχικές κυβερνήσεις να βρίσκονται αμφότερα μεταξύ των καλύτερων στην καταστολή της διασποράς του ιού. Επίσης, όμως, και τα δύο συστήματα μπορούν να αποτύχουν.

Alex Plavevski/EPA, via Shutterstock

Αυτό καταρρίπτει τις θεωρίες ότι είτε το ένα είτε το άλλο σύστημα έχει εγγενές πλεονέκτημα σε συγκεκριμένες κρίσεις, αλλά παράλληλα υποβόσκει και ένα ακόμη δίδαγμα: οι μεγαλύτερες απειλές για τη δημοκρατία και την απολυταρχία ενδέχεται να προέρχονται από αδυναμίες εκ των έσω.

Η πανδημία φαίνεται να δίνει την τέλεια ευκαιρία για να εξεταστεί ποιο σύστημα μπορεί να κυβερνήσει καλύτερα, διότι επηρέασε κάθε χώρα και το αποτέλεσμα είναι μετρήσιμο.

Ωστόσο, έρευνα από την Rachel Kleinfeld της Carnegie Endowment for International Peace, δείχνει ότι οι δημοκρατίες και τα απολυταρχικά συστήματα είναι εξίσου πιθανό να αποδώσουν και καλά και άσχημα, ενώ κανένα δεν έχει σταθερά καλύτερες επιδόσεις από το άλλο.

Ενόσω ορισμένοι σχολιαστές έδιναν ως παράδειγμα τις αρχικές αποτυχίες του Ιράν για να αποδείξουν ότι τα μυστικά και η διαφθορά των απολυταρχικών κυβερνήσεων είναι η καταδίκη τους, άλλοι ανέφεραν τους τρόπους με τους οποίους πολλές άλλες τέτοιες κυβερνήσεις, όπως του Βιετνάμ, διέπρεψαν.

Και για κάθε δημοκρατία που δυσκολεύτηκε, όπως οι ΗΠΑ, μία άλλη, όπως η Νέα Ζηλανδία ή η Ταϊβάν, είχε καλή απόδοση.

Αυτό που είχε σημασία, σύμφωνα με τα ευρήματα της Δρ. Kleinfeld, ήταν παράγοντες όπως η κοινωνική εμπιστοσύνη ή οι δυνατότητες των θεσμών. Και κανένα σύστημα δεν είναι απαραιτήτως και συνεχώς καλύτερο στην ανάπτυξη αυτών.

Θα μπορούσε η κλιματική αλλαγή να δώσει τις απαντήσεις;

Για πολλούς στις ΗΠΑ, η απολυταρχία ίσως φαίνεται να έχει προβάδισμα, καθώς οι ηγέτες του Πεκίνου ανακοίνωναν τη μία δραματική κλιματική πολιτική μετά την άλλη. Ωστόσο, κάποιες δημοκρατίες ήταν εξίσου επιθετικές σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Επίσης, οι απολυταρχικές κυβερνήσεις μπορούν να είναι εξίσου «ακατάστατες», όσο και κάθε δημοκρατία. Για παράδειγμα, τα πενταετή προγράμματα της Κίνας θυμίζουν λιγότερο νομοθεσία και περισσότερο μία λίστα ευχών, ενώ στέλνονται από κεντρικούς αξιωματούχους προς αξιωματούχους της επαρχίας και φορείς, οι οποίοι αποφασίζουν μόνοι τους πώς και εάν θα επιδιώξουν αυτούς τους στόχους.

Ο πρόεδρος της Κίνας, Σι Τζινπίνγκ, μπορεί να ανακοινώσει τη μείωση των εκπομπών αέριων ρύπων, αλλά ενδέχεται να μην μπορεί να στηριχθεί στην συμμόρφωση της ίδια του της κυβέρνησης – η οποία φαίνεται να μην ακολουθεί τις εντολές. Οι αξιωματούχοι της επαρχίας στην Κίνα και οι κρατικές εταιρείες έχουν χτίσει περισσότερα νέα εργοστάσια άνθρακα σε σχέση με τον υπόλοιπο κόσμο αθροιστικά.

Ο Justin Esarey, πολιτικός επιστήμονας στο Wake Forest University της Βόρειας Καρολίνας, δήλωσε ότι τα στοιχεία επιβεβαιώνουν το συμπέρασμα που μερικές φορές αποδίδεται, ίσως εσφαλμένα, στον Winston Churchill: «Η δημοκρατία είναι η χειρότερη μορφή κυβέρνησης, εκτός από όλες τις άλλες που έχουν δοκιμαστεί».

Copyright:
2022 The New York Times

Διαβάστε επίσης:

Bertelsmann: Βολή κατά της δημοκρατίας η πανδημία – Αυξήθηκαν τα αυταρχικά καθεστώτα

Γιατί οι αυταρχικοί ηγέτες αφήνουν καμένη γη πίσω τους

Πολεμικό σκηνικό στην Ταϊβάν: Θρίλερ με το ταξίδι Πελόζι και επικίνδυνη κλιμάκωση ΗΠΑ – Κίνας

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News