Κινείται ή όχι η μαύρη τρύπα; Τι βλέπετε εσείς;
Μην ανησυχείτε. Η τρύπα που βλέπετε δεν κινείται στην πραγματικότητα, ούτε μεγαλώνει ούτε επεκτείνεται. Η μαυρίλα δεν θα σας καταπιεί.
Η εικόνα που βλέπετε είναι σταθερή και έχει να μας διδάξει πολλά για το πώς ο εγκέφαλος και τα μάτια μας παρατηρούν τον κόσμο. Σε έρευνα που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο περιοδικό Frontiers in Human Neuroscience, νευρολόγοι εξέτασαν αυτή την οφθαλμαπάτη σε 50 άνδρες και γυναίκες με φυσιολογική όραση. Χρησιμοποιώντας μία συσκευή με υπέρυθρες για την παρακολούθηση του ματιού, βρήκαν ότι όσο μεγαλύτερη ήταν η ανταπόκριση του ατόμου στην οφθαλμαπάτη, τόσο ισχυρότερη ήταν η διαστολή της κόρης.
Επίσης, ανακάλυψαν ότι κάποιοι άνθρωποι δεν μπορούν να το δουν.
Στα μάτια μας, οι κόρες προσαρμόζονται ασυνείδητα στο φως του περίγυρού μας, διαστέλλονται όταν είναι σκοτάδι, ώστε να μπορούν να δεσμεύσουν περισσότερο φως, και συστέλλονται όταν είναι φωτεινά, ώστε να αποτρέψουν την υπερβολική έκθεση. Όταν κοιτάτε σε αυτή την οφθαλμαπάτη, η τρύπα δεν σκουραίνει. Ωστόσο, η εντύπωση ότι σκουραίνει είναι αρκετή, ώστε να κάνει τις κόρες να αντιδρούν.
Οι ερευνητές υποθέτουν ότι η οφθαλμαπάτη λειτουργεί, διότι η διαβάθμιση στην κεντρική τρύπα κάνει τον παρατηρητή να νομίζει ότι μπαίνει σε μία μαύρη τρύπα ή ένα τούνελ, προκαλώντας την διαστολή των κορών.
Το 14% των συμμετεχόντων δήλωσε ότι δεν το βλέπει. Ο Bruno Laeng, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Όσλο και ένας από τους συντάκτες της έρευνας, υποθέτει ότι μία μειονότητα μπορεί, ίσως βάσει παλαιότερων εμπειριών, να βλέπει την εικόνα μόνο δισδιάστατη.
Τα τελευταία ευρήματα επιβεβαιώνουν έρευνα από το 2012, όπου ο Δρ. Laeng και οι συνάδελφοί του κατέληξαν ότι η οφθαλμαπάτη Asahi, η οποία μοιάζει με μία λάμψη του ηλίου που εμποδίζεται από δέντρα ή σύννεφα, επίσης οδηγεί στην συστολή των κορών.
Η νέα έρευνα «έξυπνα» καταδεικνύει «το ψυχολογικό στοιχείο της ανταπόκρισης στην επέκταση του σκοταδιού, που αντιλαμβάνεται το μάτι» δήλωσε ο Δρ. Dalle Purves, ομότιμος καθηγητής στο Duke University της Βόρειας Καρολίνας.
Αυτή η έρευνα φτάνει σε ένα θεμελιώδες πρόβλημα, το οποίο αντιμετωπίζουν όλα τα ζώα, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων, είπε ο Δρ. Purves. Ενώ μία κάμερα μπορεί άμεσα να μετρήσει την ποσότητα του φωτός που δέχεται, «εμείς δεν έχουμε μέτρηση του κόσμου», δήλωσε.
Αντιθέτως, έχουμε «ένα μάτι με προσκολλημένο έναν εγκέφαλο», δήλωσε ο Δρ. Laeng. Όταν το μάτι κοιτάζει ένα σκηνικό, ο εγκέφαλός σας «αναλύει τι βλέπει και χτίζει, κατασκευάζει ένα πιθανό σενάριο και προσαρμόζεται σε αυτό».
Οφθαλμαπάτες όπως η τρύπα αυτή, τροφοδοτούν τη διαφωνία του κατά πόσο ό,τι αντιλαμβανόμαστε είναι ουσιαστικά οφθαλμαπάτη.
«Ό,τι αντιλαμβανόμαστε είναι αντιφατικό με την πραγματικότητα του κόσμου. Ό,τι βλέπουμε είτε είναι το μήκος, το χρώμα, η φωτεινότητα, ό,τι μπορείτε να σκεφτείτε», δήλωσε ο Δρ. Purves.
Οι οφθαλμαπάτες βοηθούν στην ανάδειξη των διαφορών μεταξύ αυτού που βλέπουμε και αυτού που πραγματικά είναι μπροστά μας.
Ο Δρ. Laeng δήλωσε ότι ο εγκέφαλος μπορεί να προσπαθεί να προβλέψει το μέλλον.
Χρειάζεται χρόνο ώστε ένα ερέθισμα, όπως το φως, να φτάσει στα όργανα αίσθησης, τα οποία πρέπει να το στείλουν στον εγκέφαλο, ο οποίος με τη σειρά του πρέπει να επεξεργαστεί, να βγάλει νόημα και να κάνει κάτι με αυτή την πληροφορία. Μέχρι ο εγκέφαλός μας να συγχρονιστεί με το παρόν, ο κόσμος έχει αλλάξει.
Για να παρακάμψει όλο αυτό, ο εγκέφαλος ίσως προσπαθεί συνεχώς να προβλέψει το κοντινό μέλλον, ώστε να αντιληφθεί το παρόν. Το να βλέπει κανείς την τρύπα να επεκτείνεται δεν είναι αρνητικό, αλλά ένα χαρακτηριστικό: Είναι το αποτέλεσμα της στρατηγικής του εγκεφάλου να κινηθεί σε έναν κόσμο που αλλάζει συνεχώς. Είναι στοιχείο προσαρμοστικότητας το γεγονός ότι προβλέπει το μέλλον, για παράδειγμα με την διαστολή των κορών, καθώς αναμένει ότι κινείται προς ένα σκοτεινό μέρος.
Copyright:
2022 The New York Times
Διαβάστε επίσης:
Ο κανόνας του οχτάωρου καταργείται: Πόσο πρέπει να κοιμόμαστε;
Οι δύο απλές συμβουλές του Αϊνστάιν για τη δουλειά και τη ζωή
Βρέθηκε το μυστικό της νεότητας: Επιστήμονες γύρισαν το δέρμα 30 χρόνια πίσω
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
