Γιατί το να ξυπνάμε μέσα στη νύχτα, μπορεί να μας ωφελεί
Περίπου έναν χρόνο μετά την πανδημία, η Marcela Rafea άρχισε να ξυπνάει σταθερά στις 3.00 τα ξημερώματα, με το μυαλό της να «τρέχει».
Σηκωνόταν από το κρεβάτι και στις μύτες των ποδιών της πήγαινε στο σαλόνι, όπου άνοιγε το παράθυρο, έκανε διαλογισμό και δοκίμαζε μερικές στάσεις γιόγκα.
Στη συνέχεια, στις 6.00 το πρωί, επέστρεφε στο κρεβάτι και κοιμόταν έως τις 7.00, όταν την ξυπνούσε το μικρότερο παιδί της.
«Χρειαζόμουν αυτή τη νυχτερινή “εγρήγορση” για να αναπληρώσω τον χρόνο που δεν είχα για τον εαυτό μου», δήλωσε η Rafea, μια 50χρονη φωτογράφος και μητέρα τριών παιδιών, η οποία ζει έξω από το Σικάγο.
Χωρίς να το καταλάβει, είχε επιστρέψει σε έναν κύκλο ύπνου, ο οποίος εκτιμάται ότι ήταν διαδεδομένος σε πολλούς πολιτισμούς -από τα αρχαία χρόνια έως τον 19ο αιώνα. Πολλοί άνθρωποι πήγαιναν για ύπνο κατά τη δύση του ηλίου και ξυπνούσαν τρεις – τέσσερις ώρες αργότερα. Συζητούσαν, διάβαζαν βιβλία, είχαν μικρά γεύματα και προσπαθούσαν να κάνουν παιδιά για τις επόμενες μία ή δύο ώρες, πριν ξανακοιμηθούν για ακόμη τρεις έως τέσσερις ώρες. Μόνο όταν εισήχθη το τεχνητό φως οι άνθρωποι άρχισαν να αναγκάζονται να κοιμούνται όλη τη νύχτα, τόνισε ο A. Roger Ekirch, καθηγητής ιστορίας στο Virginia Tech και συγγραφέας του «At Day’s Close: Night in Times Past».
Τώρα που πολλοί άνθρωποι ακολουθούν τα δικά τους προγράμματα και εργάζονται από το σπίτι, έχει επανέλθει για μερικούς η ιδέα ενός τμηματικού κυκλικού ύπνου -όχι εθελοντικά, αν λάβουμε υπόψη τα επίπεδα άγχους των τελευταίων δύο ετών.
Μήπως, λοιπόν, επιστρέφουμε στον ξεχασμένο φυσικό κυκλικό ύπνο; Και θα μπορούσε αυτό να αποτελεί θεραπεία για τις αϋπνίες;
Με τη Βιομηχανική Επανάσταση, δίνοντας έμφαση στο κέρδος και στην παραγωγικότητα, η γενική πεποίθηση ήταν ότι οι άνθρωποι κέρδιζαν πλεονέκτημα, όταν περιόριζαν τον ύπνο τους σε ένα μόνο διάστημα της ημέρας. Στη συνέχεια, η αυξανόμενη επικράτηση των τεχνητών φώτων οδήγησε σε πιο βραδινές ώρες ύπνου και περιόρισε τον συνολικό χρόνο ξεκούρασης.
Σήμερα έχουμε συνηθίσει στον περιορισμένο ύπνο. Αλλά για κάποιους από εμάς αυτό δεν ισχύει.
Το 30% των ανθρώπων αναφέρει ότι ξυπνά τουλάχιστον τρεις νύχτες την εβδομάδα, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2010 στο Journal of Psychosomatic Research. Το 25% των ενηλίκων υποφέρει από αϋπνία κάθε χρόνο, όπως αναφέρεται σε πρόσφατη μελέτη ερευνητών στο Πανεπιστήμιο του Πενσυλβάνια. Για μερικούς ανθρώπους δε, η πανδημία έχει οδηγήσει σε πιο ευέλικτα χρονοδιαγράμματα, γεγονός που φέρνει στην επιφάνεια «πειράματα» με την παλιομοδίτικη μέθοδο ύπνου.
Αυτό ισχύει για τον Mark Hadley, έναν 52χρονο οικονομικό διευθυντή στο North Bend του Όρεγκον. Τα τελευταία 20 χρόνια δεν θυμάται κάποια στιγμή που κοιμήθηκε καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας.
«Πάντα ξυπνούσα στα μισά της νύχτας και απλώς έμενα στο κρεβάτι. Σωματικά ήθελα να σηκωθώ, αλλά χρειαζόμουν περισσότερο ύπνο».
Ο Hadley είχε ακούσει για τον τμηματικό ύπνο, αλλά δεν είχε τον χρόνο. Αυτό άλλαξε μέσα στην πανδημία, όπου δούλευε εξ αποστάσεως.
Τον Αύγουστο του 2021, άρχισε να κοιμάται τμηματικά, πηγαίνοντας για ύπνο στις 10 το βράδυ και ξυπνώντας στις 2.00 τα ξημερώματα. Σηκωνόταν για 1,5 – 2 ώρες προκειμένου να διαβάσει και να προσευχηθεί. Στη συνέχεια, επιστρέφει για ύπνο στις 3:30 ή 4.00 και κοιμόταν μέχρι να τον ξυπνήσει η γυναίκα του στις 6:30 ή στις 7.00.
«Αυτό ήθελε να κάνει το σώμα μου, αλλά δεν το είχα ακούσει ποτέ» παραδέχθηκε. «Επιτέλους έφτασα σε ένα σημείο, ώστε να έχω έναν υγιή ύπνο».
Ωστόσο, οι γιατροί διίστανται σχετικά με το πόσο υγιής είναι ο τμηματικός ύπνος. «Δεν γνωρίζουμε πραγματικά τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις του, επειδή δεν έχουμε πολλά δεδομένα για αυτόν», δήλωσε ο Matthew Ebben, αναπληρωτής καθηγητής ψυχολογίας στην κλινική νευρολογία στο Weill Cornell Medicine και το Νοσοκομείο NewYork-Presbyterian.
Μπορεί να κάνει μερικούς ανθρώπους να αισθάνονται πιο κουρασμένοι και νυσταγμένοι κατά τη διάρκεια της ημέρας, δήλωσε η Nicole Avena, ψυχολόγος υγείας και επίκουρη καθηγήτρια νευροεπιστήμης στο Mount Sinai School of Medicine στη Νέα Υόρκη.
Η επιστροφή στα πρότυπα ύπνου του Μεσαίωνα δεν είναι για όλους, σχολίασε η Δρ Avena, εξηγώντας ότι ο τμηματικός ύπνος πρέπει να δοκιμάζεται μόνο από όσους έχουν ήδη προβλήματα ύπνου.
«Πιστεύω ότι ενώ μπορεί να οδηγήσει σε καλύτερο ύπνο γι’ αυτά τα άτομα, πιθανώς έχει περισσότερες επιπτώσεις παρά οφέλη για εκείνους που δεν δυσκολεύονται να κοιμηθούν», κατέληξε.
Copyright:
2021 The New York Times
Διαβάστε επίσης:
Πώς να χάνετε 270 θερμίδες κάθε μέρα χωρίς να κάνετε απολύτως τίποτα
Έχετε ανήσυχο ύπνο; Σας βρήκαμε την τέλεια δουλειά – Δίνει 250 δολ. ανά ώρα
Λίγο πριν αποκοιμηθούμε έχουμε τις πιο…δημιουργικές στιγμές
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
