Η κρίση που αναγκάζει τη Γαλλία να κοιταχτεί στον καθρέφτη
Πίσω από τα θυμωμένα ξεσπάσματα της Γαλλίας για τη μυστική «πισώπλατη μαχαιριά» της αμερικανικής συμφωνίας προμήθειας πυρηνικών υποβρυχίων στην Αυστραλία, βρίσκεται ένα ερώτημα, που πατάει ευαίσθητες χορδές των Γάλλων.
Το έθεσε η εφημερίδα L’Opinion στο πρωτοσέλιδό της δανειζόμενη μία φράση οικεία σε όσους γνωρίζουν το παραμύθι της Χιονάτης. «Καθρέφτη, καθρεφτάκι μου, είμαι ακόμη μεγάλη δύναμη;».
Η Γαλλία έχει κολλήσει στο παρελθόν της ως υπερδύναμης, θεωρώντας ότι έχει παγκόσμια συμφέροντα εν μέρει εξαιτίας των εδαφών της στην περιοχή Ινδο-Ειρηνικού και στην Καραϊβική. Επικαλείται τον Διαφωτισμό για να μιλήσει για σύγχρονα προβλήματα και παρουσιάζει τον κοσμικό οικουμενισμό της ως μοντέλο για σύγχρονες κοινωνίες. Συχνά χτυπάει πάνω από το γεωπολιτικό βάρος και υπερβάλλει.
Το ερώτημα του εάν η Γαλλία εξακολουθεί να είναι μεγάλη δύναμη αποκαλύπτει το πώς το ένδοξο παρελθόν εξακολουθεί να διαμορφώνει τον εθνικό ψυχισμό. Η άλλη πλευρά του νομίσματος – η θέση δηλαδή ότι η Γαλλία υποφέρει από υπαρξιακή παρακμή – είναι επίσης ένα από τα πιο δημοφιλή θέματα στη γαλλική πολιτική σκηνή, που προωθείται κυρίως από την δεξιά και την ακροδεξιά.
Και έτσι η κρίση των υποβρυχίων την έχει αναγκάσει να κοιτάξει στον καθρέφτη και να αναζητήσει άβολες αλήθειες. Υπάρχει ένα αγεφύρωτο χάσμα ανάμεσα στο γαλλικό όραμα για τη δύναμη τη χώρας και την πραγματική ισχύ της; Ξαφνικά οι γαλλικές υποθέσεις για την εξωτερική – η Δύση, οι λειτουργικές συμμαχίες, η θέση της στον Ειρηνικό – ανετράπησαν λέει ο Μπερτράν Μπαντί, ειδικός σε θέματα εξωτερικών σχέσεων της Γαλλίας στο πανεπιστήμιο Sciences Po. «Εμφανιστήκαμε μικροί. Αυτό σκοτώνει μία χώρα σαν τη Γαλλία» εξηγεί.
Το 2016 η Γαλλία έκλεισε συμφωνία ύψους 66 δισ. δολαρίων για την προμήθεια 12 συμβατικών υποβρυχίων στην Αυστραλία. Το συμβόλαιο διάρκειας 50 ετών θα έθετε τα θεμέλια μίας ευρωπαϊκής στρατηγικής ως απάντησης στην ανάδυση της Κίνας στην περιοχή του Ειρηνικού. Ως το μόνο ευρωπαϊκό έθνος με εδάφη και στρατιωτική παρουσία στην περιοχή, η Γαλλία ήταν η ηγετική φωνή υπέρ μίας στρατηγικής απέναντι στην Κίνα πιο ήπιας από εκείνη που οι ΗΠΑ και ορισμένες ασιατικές δυνάμεις προωθούσαν.
Σε μία περίοδο κατά την οποία ακόμη και η κυριότερη σφαίρα επιρροής της Γαλλίας, οι πρώην αποικίες στην Αφρική, «διεκδικούνται» από Κίνα, Ρωσία και Τουρκία, η Γαλλία θα πρέπει να ξεκαθαρίσει τις προτεραιότητές στην εξωτερική πολιτική, λέει ο Αρνό Ντανζάν, Γάλλος Ευρωβουλευτής.
«Οι Γάλλοι νοσταλγούν λίγο το μεγαλείο», λέει ο Ντανζάν. «Αλλά το πρόβλημα είναι πως αυτή η στάση δεν αποδίδει, αλλά σε φέρνει αντιθέτως ακριβώς στη δύσκολη αυτή κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε τώρα με την Αυστραλία».
Copyright:
2021 The New York Times