Η κληρονομιά της Μέρκελ και οι μικρές Άνγκελα της Γερμανίας
Η Χιμπάγια Μαάι γέννησε τρεις ημέρες αφότου έφτασε στη Γερμανία. Είχε ξεφύγει από τις βόμβες που διέλυσαν το σπίτι της στη Συρία και είχε περάσει τα μαύρα νερά της Μεσογείου σε μία βάρκα με τα τρία μικρά παιδιά της. Στην Ελλάδα, ένας γιατρός της είπε να μη συνεχίσει το ταξίδι της. Αλλά εκείνη συνέχισε, μέσω της Βόρειας Μακεδονίας, της Σερβίας, της Ουγγαρίας και της Αυστρίας. Μόνο αφότου είχε περάσει τα σύνορα της Βαυαρίας ένιωσε πια ανακούφιση και άρχισε ο τοκετός.
«Είναι κορίτσι» είπε ο γιατρός δίνοντας στα χέρια της το νεογέννητο παιδί της. Δεν χρειάστηκε να σκεφτεί καθόλου ποιο όνομα θα του δώσει. «Θα την πούμε Άνγκελα» είπε στον σύζυγό της, ο οποίος είχε φύγει από τη Συρία έξι μήνες νωρίτερα και επανενώθηκε με την οικογένειά του δύο ημέρες πριν τη γέννηση της κόρης του, την 1η Φεβρουαρίου 2016.
«Η Άνγκελα Μέρκελ μας έσωσε τη ζωή» λέει η κ. Μαάι σε συνέντευξη στους New York Times από το σπίτι της στο Βούφραθ της βορειοδυτικής Γερμανίας. «Μας έδωσε μία στέγη πάνω από το κεφάλι μας και έδωσε ένα μέλλον στα παιδιά μας. Την αγαπάμε σαν μητέρα».
Η καγκελάριος Μέρκελ αποχωρεί από την πολιτική σκηνή μετά τις εκλογές της 26ης Σεπτεμβρίου. Η απόφασή της να καλωσορίζει περισσότερο από 1 εκατομμύριο πρόσφυγες από τη Συρία, το Ιράκ, το Αφγανιστάν και αλλού το 2015 και το 2016 είναι ίσως η στιγμή με τον ισχυρότερο αντίκτυπο στα 16 χρόνια της στην εξουσία. Άλλαξε την Ευρώπη, άλλαξε τη Γερμανία και πάνω από όλα άλλαξε τις ζωές εκείνων που αναζητούσαν καταφύγιο – ένα χρέος που αναγνωρίζεται από τις οικογένειες των οποίων τα παιδιά φέρουν το όνομά της σε ένδειξη ευγνωμοσύνης.
Η καγκελάριος δεν έχει δικά της παιδιά. Αλλά στη Γερμανία υπάρχουν σήμερα 5χρονα και 6χρονα κορίτσια (και ορισμένα αγόρια) που έχουν διάφορες παραλλαγές του ονόματός της: Άνγκελα, Άντζι, Μέρκελ, ακόμη και Άνγκελα Μέρκελ. Είναι αδύνατο να πεις κάνεις πόσα είναι. Οι New York Times έχουν εντοπίσει εννέα. Αλλά κοινωνικοί λειτουργοί πιστεύουν ότι μπορεί να είναι δεκάδες.
Το φθινόπωρο του 2015 ήταν μία εξαιρετική στιγμή συμπόνιας και λύτρωσης για τη χώρα, που διέπραξε το Ολοκαύτωμα. Πολλοί Γερμανοί το αποκαλόυν το «φθινοπωρινό παραμύθι». Αλλά πυροδότησε επίσης χρόνια λαϊκίστικης αντίδρασης, ενισχύοντας ανελεύθερους ηγέτες όπως ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, Βίκτορ Όρμπαν και στέλνοντας το ακροδεξιό κόμμα της Γερμανίας στη Βουλή για πρώτη φορά από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Σήμερα οι φρουροί στα ευρωπαϊκά σύνορα εμποδίζουν την είσοδο μεταναστών. Οι δομές φιλοξενίας προσφύγων μένουν σε κατάσταση αθλιότητας. Και οι Ευρωπαίοι ηγέτες πληρώνουν την Τουκία και την Λιβύη, ώστε να σταματήσουν όσους θέλουν να επιχειρήσουν το ταξίδι προς τα σύνορα. Κατά τη διάρκεια της χαοτικής εκκένωσης από το Αφγανιστάν, μία μεγάλη μερίδα Ευρωπαίων έσπευσαν να δηλώσουν ότι οι πρόσφυγες δεν θα είναι ευπρόσδεκτοι στη Γηραιά Ήπειρο.
«Υπάρχουν δύο ιστορίες εδώ: Μία ιστορία επιτυχίας και μία ιστορία τραγικής αποτυχίας», δήλωσε ο Gerald Knaus, ιδρυτής και πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας Σταθερότητας (European Stability Initiative), ο οποίος έδινε ανεπίσημα συμβουλές στην κα Μέρκελ σχετικά με το προσφυγικό για περισσότερο από μία δεκαετία. «Η Μέρκελ έκανε το σωστό στη Γερμανία. Αλλά έχασε από το ζήτημα στην Ευρώπη.»
Έχοντας ξεφύγει από τον πόλεμο, τα βασανιστήρια και το χάος στη Συρία, ο Mhmad και η Widad μένουν πλέον στην οδό Sunshine στην πόλη Gelsenkirchen της δυτικής Γερμανίας. Στο σαλόνι τους στον τρίτο όροφο, το screen saver της μεγάλης τηλεόρασής τους είναι κοντινό στο χαμογελαστό πρόσωπο της κα Μέρκελ, μίας διαρκούς παρουσίας.
«Είναι ο φύλακας άγγελός μας», δήλωσε η Widad, 35χρονη μητέρα έξι παιδιών, η οποία ζήτησε να αναφερθούν μόνο τα μικρά ονόματα της ίδιας και της οικογένειάς της, ώστε να προστατεύσει τους συγκενείς της στη Συρία. « Άνγκελα Μέρκελ έκανε κάτι μεγάλο, κάτι όμορφο, κάτι το οποίο οι Άραβες ηγέτες δεν έκαναν για εμάς».
«Δεν έχουμε τίποτα να ανταποδώσουμε», προσέθεσε. «Επομένως, δώσαμε στην κόρη μας το όνομά της». Η Άνγκελα ή Άγκι, όπως τη φωνάζουν οι γονείς της, είναι τώρα 5 χρονών.
Τα τελευταία κρατικά στοιχεία δείχνουν ότι οι μετανάστες που έφτασαν το 2015 και το 2016 αφομοιώνονται σταδιακά στη γερμανική κοινωνία. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, οι πρόσφυγες έφτιαχναν μάσκες και πήγαιναν για ψώνια για τους ηλικιωμένους Γερμανούς που παρέμεναν σπίτι. Κατά τη διάρκεια των πρόσφατων πλημμύρων στη δυτική Γερμανί, οι πρόσφυγες ταξίδεψαν προς τις περιοχές που επλήγησαν, ώστε να βοηθήσουν στο καθάρισμα.
«Έρχονται σε εμένα και λένε ότι θέλουν να ανταποδώσουν κάπως», δήλωσε ο Marwan Mohamed, κοινωνικός λειτουργός στο Gelsenkirchen στην φιλανθρωπία Caritas της καθολικής εκκλησίας.
Η προσφυγική κρίση προκάλεσε ένα κύμα θυμού, ιδίως στην πατρίδα της κα Μέρκελ στην Ανατολική Γερμανία. Εκεί εγκαταστάθηκε η Berthe Mballa το 2015.
Από τότε που εγκαταστάθηκε στην ανατολική πόλη του Eberswalde, η κα Mballa έχει δεχθεί προσβολές στο δρόμο και την έχουν φτύσει στο λεωφορείο. Η κα Μέρκελ είναι μισητή σε πολλού ψηφοφόρους της περιοχής, και παρόλα αυτά η κα Mballa δεν δίστασε να ονομάσει το γιο της, ο οποίος γεννήθηκε αφότου έφτασε στη Γερμανία, «Christ (Χριστός) Μέρκελ» – «διότι η Μέρκελ είναι ο σωτήρας μου.»
Σήμερα, η Γερμανία και η υπόλοιπη Ευρώπη έχουν σταματήσει να υποδέχονται πρόσφυγες. Πολιτικοί στο κόμμα της κα Μέρκελ έχουν αντιδράσει στην ανθρωπιστική κρίση δηλώνοντας ότι «το 2015 δεν πρέπει να επαναληφθεί».
Στο Gelsenkirchen, έχουν φερθεί καλά στην Widad και τον άντρα της, Mhmad, ωστόσο συνειδητοποιούν πως οι καιροί έχουν αλλάξει.
«Ποιος θα ηγηθεί της Γερμανίας», αναρωτήθηκε ο Mhmad. «Τι θα γίνει σε εμάς όταν φύγει;»
Η κα Mballa επίσης ανησυχεί. Ωστόσο, πιστεύει ότι το να δώσει το όνομα της κα Μέρκελ στο γιό της είναι ένας τρόπος να διατηρήσει ζωντανή την κληρονομία της Καγκελαρίου.
«Τα παιδιά μας θα λενε στα παιδιά τους τις ιστορίες πίσω από τα ονόματά τους», δήλωσε η κα Mballa. «Και, ποιος ξέρει, ίσως ανάμεσα στα εγγόνια μας θα υπάρχει ακόμη και κάποιο που θα ηγηθεί αυτής της χώρας με αυτή την ανάμνηση στο μυαλό του.»
Copyright:
2021 The New York Times
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
