Θα πλήρωνα 10.000 λίρες για να αυτοκτονήσω: Τι κάνει σήμερα ο χρηματιστής που κατέστρεψε την τράπεζα
1 Δεκεμβρίου 1995
Ο πρώην trader της Barings Bank, Nick Leeson, δηλώνει ένοχος σε δύο κατηγορίες απάτης για τις ζημιές των 1,4 δισ. δολαρίων που είχε προκαλέσει, οδηγώντας μια από τις πιο ιστορικές τράπεζες του κόσμου στη χρεοκοπία.
Σε μία συνέντευξη που έδωσε πριν από μερικά χρόνια στο CNN, ο Leeson περιέγραψε τον εγκλεισμό του σε φυλακή υψίστης ασφαλείας στη Γερμανία, εκείνη τη χρονιά. «Ήταν η μοναδική φορά που σκέφτηκα την αυτοκτονία», είπε.
Ανάμεσα σε Γιουγκοσλάβους λαθρέμπορους όπλων, Βολιβιανούς εμπόρους ναρκωτικών και καταδικασμένους βιαστές, ο Leeson είχε καταστρώσει το σχέδιό του.
Όπως παραδέχθηκε, δεν μπορούσε να το κάνει μόνος του. «Όμως, υπήρχαν δύο αγόρια από την Ιταλία. Ο ένας ήταν παγωτατζής, ο Luigi, και ο άλλος ήταν ένας καλοντυμένος άνδρας, ο Salvatore. Είχαν διασυνδέσεις», θυμόταν.
«Νομίζω ότι θα μου κόστιζε 10.000 λίρες. Υπέθετα ότι θα γινόταν στα ντους κάποια μέρα. Κάποιος θα με μαχαίρωνε».
Περιγράφοντας την απελπισία του, αποκάλυψε ότι το σχέδιό του ήταν προχωρημένο. «Οι εφημερίδες έλεγαν ότι θα μπορούσα να περάσω έως και 84 χρόνια στη φυλακή. Δεν χρειάζεται να είσαι μαθηματικός του MIT για να καταλάβεις ότι θα ήμουν νεκρός πριν να αποφυλακιστώ», σημείωσε.
«Μίλησα στη γυναίκα μου και στον πατέρα μου», πρόσθεσε, εξηγώντας ότι εκείνοι έπρεπε να διαπραγματευτούν την υποβοηθούμενη αυτοκτονία του για λογαριασμό του, έξω από τη φυλακή. «Προφανώς έκλαψαν, αλλά πρέπει να αντιμετωπίσεις την πραγματικότητα της κατάστασης».
Πώς κατέστρεψε την τράπεζα
Τον ονόμασαν «ο χρηματιστής που κατέστρεψε την τράπεζα». Και δεν ήταν μία οποιαδήποτε τράπεζα, αλλά η παλαιότερη εμπορική τράπεζα της Βρετανίας. Η κατάρρευση της Barings άλλαξε για πάντα την εικόνα του βρετανικού χρηματοοικονομικού κλάδου.
Η ιστορία της Barings, που ήταν η παλαιότερη εμπορική τράπεζα της Βρετανίας, είναι η κλασική περίπτωση όπου η ύβρις, η αδύναμη εποπτεία και η έλλειψη εσωτερικών ελέγχων οδηγεί στην καταστροφή. Μέσα σε μερικές μόνο εβδομάδες, ο Nick Leeson, ένας trader με έδρα τη Σιγκαπούρη, συσσώρευσε ζημιές αξίας εκατομμυρίων στερλινών, επιχείρησε να τις «μεταμφιέσει» σε κέρδη και μετά εξαφανίστηκε για να γλιτώσει από τις αρχές.
Ο λογαριασμός 8888
Οι παρατυπίες ξεκίνησαν σχεδόν από τη στιγμή που ο Leeson ανέλαβε το front και το back office του γραφείου της Barings στη Σιγκαπούρη. Άρχισε να κάνει διάφορα κερδοσκοπικά trades, για τα οποία δεν είχε εξουσιοδότηση. Και όταν μία συνάδελφός του του ζήτησε να καλύψει ένα λάθος που εκείνη είχε κάνει, αυτός άνοιξε έναν λογαριασμό που δήθεν ανήκε σε πελάτη της τράπεζας.
Είχε ακούσει ότι ο αριθμός οκτώ θεωρείται τυχερός στην Ασία, για αυτό και έδωσε στον ψεύτικο λογαριασμό τον αριθμό 8888. Όμως δυστυχώς, αυτό δεν του έφερε τύχη.
Κάθε φορά που τα trades του κατέληγαν σε ζημιά, τα ενέγραφε σε αυτόν τον λογαριασμό και περίμενε η αγορά να «γυρίσει» προς όφελός του. Εάν αυτό δεν γινόταν, διπλασίαζε το στοίχημα, ελπίζοντας ότι με μία μικρότερη κίνηση της αγοράς θα μπορούσε να καλύψει τη «χασούρα».
Έτσι, έως το τέλος του πρώτου χρόνου του, ο λογαριασμός 8888 έκρυψε ζημιές άνω των 2 εκατ. στερλινών, οι οποίες τον επόμενο χρόνο αυξήθηκαν στα 23 εκατ. στερλίνες και έως τα τέλη του 1994 είχαν φουσκώσει στα 208 εκατ. στερλίνες. Τον Ιανουάριο του 1995, όταν ο σεισμός στο Κόμπε έπληξε την Ιαπωνία, οι θέσεις του Leeson βρέθηκαν στο κόκκινο. Και εκείνος, έκανε αυτό που πάντα έκανε: Αγόρασε κι άλλο, όμως η αγορά συνέχισε να πέφτει.
Τελικά, ο Βρετανός trader λύγισε υπό την πίεση του τεράστιου μυστικού του. Έκλεισε ένα αεροπορικό εισιτήριο για τη Γερμανία και άφησε ένα χαρτάκι Post-it στο γραφείο του που έλεγε: «Συγνώμη».
Ο Lesson συνελήφθη μόλις το αεροπλάνο του προσγειώθηκε στη Φρανκφούρτη και έπειτα από μία αποτυχημένη προσπάθεια για τη διάσωσή της, η Barings χρεοκόπησε.
Η ιστορική τράπεζα πουλήθηκε στην ολλανδική ING αντί μόλις 1 στερλίνας. Μετά την κατάρρευση της Barings, η Τράπεζα της Αγγλίας επικρίθηκε για την ελλιπή εποπτεία και αργότερα έχασε μερικές από τις εξουσίες της, οι οποίες πέρασαν στην νέα εποπτική αρχή, την Financial Services Authority (ούτε και αυτή θεωρείται ιδιαίτερα αποτελεσματική, αφού οι δικές της αποτυχίες στον εποπτικό τομέα θεωρείται ότι επιδείνωσαν την κρίση του 2008).
Σήμερα, ότι έχει απομείνει από την Barings είναι διασκορπισμένο ανά τον κόσμο. Το όνομα επιζεί μόνο στη μονάδα asset management, η οποία πουλήθηκε σε μια αμερικανική ασφαλιστική, ενώ τα απομεινάρια της επενδυτικής τράπεζας απορροφήθηκαν από την ING.
Η κατάρρευση της τράπεζας έδωσε ένα άδοξο τέλος στην πιο διάσημη τραπεζική δυναστεία του κόσμου, με τον τότε πρόεδρο, τον Peter Baring, να αποσύρεται λίγο μετά την εξαγορά από την ING.
Όσο για τον ίδιο τον Leeson, δήλωσε ένοχος σε δύο κατηγορίες και καταδικάστηκε σε 6,5 χρόνια φυλάκισης στη Σιγκαπούρη. Όσο ήταν στη φυλακή, πήρε διαζύγιο και διαγνώστηκε με καρκίνο στο έντερο. Αφότου εξέτισε τα δύο τρίτα της ποινής των 6,5 χρόνων, αφέθηκε ελεύθερος, το 1999.
Δημοσίευσε την αυτοβιογραφία του με τίτλο «Rogue Trader», η οποία στη συνέχεια έγινε και ταινία με τον Ewan McGregor στον πρωταγωνιστικό ρόλο. Σήμερα, μένει στην Ιρλανδία με τη δεύτερη σύζυγό του, γράφει βιβλία, δίνει διαλέξεις και συμβουλεύει επιχειρήσεις σε θέματα ρίσκου και εταιρικής ευθύνης. Το 2018 συμμετείχε στο βρετανικό Big Brother με διασημότητες.
Πλήρωσε πολέμους και την εξαγορά της Λουιζιάνας
Η Barings ιδρύθηκε την ημέρα των Χριστουγέννων του 1762 από τους John, Francis και Charles Baring. Έγινε διάσημη από το ρόλο της στους βρετανικούς πολέμους, πρώτα κατά της αμερικανικής επανάστασης και μετά της Γαλλίας του Ναπολέοντα. Το 1803, χρηματοδότησε την εξαγορά της Λουιζιάνα, με την οποία η Αμερική έδωσε 15 εκατ. δολάρια στη Γαλλία για να διπλασιάσει το μέγεθός της.
moneyreview.gr
Διαβάστε επίσης:
Πώς η πρώτη αυτοδημιούργητη δισεκατομμυριούχος κατέληξε στη φυλακή
Ο πέμπτος χειρότερος CEO όλων των εποχών: Ο καουμπόι πίσω από την κλοπή-μεγατόνων
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
