Η μέρα που έφερε τη Μεγάλη Ύφεση της δεκαετίας του ’30

24 Οκτωβρίου 1923

Όλα άρχισαν εκείνη τη «Μαύρη Πέμπτη», στις 24 Οκτωβρίου του 1923, όταν 13 εκατομμύρια μετοχές άλλαξαν χέρια στη Wall Street, αριθμός ρεκόρ για τα χρηματιστηριακά χρονικά.

Πανικός άρχισε να καταλαμβάνει τους επενδυτές και τους χρηματιστές. Οι μεγάλοι «παίκτες» άρχισαν να αγοράζουν μαζικά τα blue chips, σε μια προσπάθεια να συγκρατήσουν την πτώση. Η τακτική αυτή είχε αποδώσει στη χρηματιστηριακή κρίση του 1907, όχι όμως και τώρα.

Το Σαββατοκύριακο που μεσολάβησε η κατάσταση δραματοποιήθηκε ακόμη περισσότερο από τον Τύπο. Τη Δευτέρα 28 Οκτωβρίου οι τιμές συνέχισαν την κατιούσα, με τους επενδυτές να ρευστοποιούν μαζικά, με σκοπό να αναζητήσουν πιο πρόσφορες επενδυτικές ευκαιρίες. Ο Dow Jones χάνει 12% της αξίας του και 16,4 εκατομμύρια μετοχές αλλάζουν χέρια.

Την επόμενη μέρα, η Wall Street καταρρέει μένοντας γνωστή ως η «Μαύρη Τρίτη». Πολλές τράπεζες που είχαν τοποθετήσει τα χρήματα των πελατών τους σε μετοχές για να αποκομίσουν μεγαλύτερα κέρδη, αντιμετωπίζουν δυσεπίλυτα προβλήματα και τις επόμενες μέρες κηρύσσουν πτώχευση.

Το χρηματιστηριακό κραχ χειροτέρευσε την ήδη εύθραυστη κατάσταση της αμερικανικής οικονομίας και συνέβαλε στη Μεγάλη Οικονομική Ύφεση της δεκαετίας του ’30, που έπληξε Ευρώπη και Αμερική, με πτωχεύσεις εταιρειών, μαζική ανεργία και μεγάλη κεφαλαιοκρατική συγκέντρωση.

Και όλα αυτά τη στιγμή που μόλις πριν από λίγους μήνες, το καλοκαίρι του 1929, η Αμερική ευημερούσε. Ο κόσμος δανειζόταν από τις τράπεζες για να «παίξει» στη Wall Street. Ο δείκτης Dow Jones έφθασε στο απόγειό του, στις 381.17 μονάδες στις 3 Σεπτεμβρίου του 1929. Οι χρηματιστηριακή αξία των μετοχών είχε αυξηθεί τόσο πολύ, που οι πολλοί αναλυτές μιλούσαν για «φούσκα» έτοιμη να εκραγεί.

Η Wall Street ανέκαμψε προσωρινά στις αρχές του 1930, για να κατρακυλήσει ξανά το επόμενο διάστημα και ο δείκτης Dow Jones να φθάσει στις 41.22 μονάδες στις 8 Iουλίου 1932, στο χαμηλότερο σημείο όλων των εποχών. Το 1931 το Κογκρέσο συγκρότησε την Επιτροπή Πεκόρα για να μελετήσει τις αιτίες της χρηματιστηριακής κρίσης και βάσει των πορισμάτων της ψήφισε το νόμο Γκλας – Σίγκαλ του 1933, με τον οποίον διαχωρίστηκαν οι τράπεζες σε εμπορικές και επενδυτικές.

Οι επιπτώσεις του «Κραχ» στις ΗΠΑ σε αριθμούς

• 12.000.000 έμειναν άνεργοι.
• 12.000 έχαναν τη δουλειά τους κάθε μέρα.
• 20.000 επιχειρήσεις κήρυξαν πτώχευση.
• 1.616 τράπεζες πτώχευσαν.
• 1 στους 20 γεωργούς ξεσπιτώθηκαν.
• 23.000 αυτοκτονίες σημειώθηκαν σ’ ένα χρόνο, αριθμός ρεκόρ.

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News