O Mεγάλος Πανικός των 10 ημερών
Και η ύφεση των 6 ετών που αυτός πυροδότησε
20 Σεπτεμβρίου 1873
Πριν από 148 χρόνια, για πρώτη φορά στην ιστορία του, το Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης κλείνει ως αποτέλεσμα του… πανικού της αγοράς. Είχε προηγηθεί λίγες ημέρες νωρίτερα η κατάρρευση της Jay Cooke & Company Bank, εξαιτίας της έκθεσής της σε ένα μεγάλο στοίχημα σε εταιρεία σιδηροδρόμων, που απέτυχε. Ήταν μία από τις πιο φημισμένες επιχειρήσεις στον αμερικανικό χρηματοικονομικό τομέα και ισχυρότατος παίχτης στην αγορά των αμερικανικών κρατικών ομολόγων.
Η επίσημη ανακοίνωση της εταιρείας ήρθε στις 18 Σεπτεμβρίου. Ήταν τέτοιο το σοκ, που ένα κύμα ρευστοποιήσεων «έπνιξε» τη Wall Street, στην ημέρα που έμεινε γνωστή στην ιστορία ως Μαύρη Πέμπτη. Ο «ιός» της Jay Cooke μεταδόθηκε ταχύτατα. Μέα σε ένα 24ωρο 37 μικρές τράπεζες και δύο χρηματιστηριακοί οίκοι στη Νέα Υόρκη είχαν φτάσει στο χείλος του γκρεμού.
Το Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης έμεινε κλειστό για 10 ημέρες. Ωστόσο η αγορά και η οικονομία συνέχισαν να υποφέρουν για 6 χρόνια. Το ΑΕΠ ήταν σε τροχιά συρρίκνωσης έως και το 1879 σε μία από τις μακροβιότερες υφέσεις στα χρονικά των ΗΠΑ. Στο διάστημα αυτό μπήκε λουκέτο σε 10.000 επιχειρήσεις και η ανεργία εκτινάχθηκε στα ύψη. Υπολογίζεται ότι πάνω από 3 εκατομμύρια Αμερικανοί έχασαν τη δουλειά τους, ενώ εκατοντάδες ακόμη χιλιάδες αγρότες δέχθηκαν ισχυρότατες πιέσεις αφού δεν είχαν πρόσβαση σε δανειοδότηση.
Ο πανικός του 1873 πυροδότησε ένα λαϊκιστικό κίνημα που οδήγησε δημιουργία του Greenback Party.
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News