Οι μπάμπουσκες του Τσέρνομπιλ – Και όμως, υπάρχει ζωή μέσα στην απαγορευμένη ζώνη

26 Απριλίου 1986

Σημειώνεται το χειρότερο πυρηνικό δυστύχημα στην ιστορία, όταν έκρηξη σε σταθμό παραγωγής ρεύματος στο Τσέρνομπιλ στέλνει ένα νέφος από ραδιενεργά σωματίδια πάνω από μέρος της Ευρώπης. Τις ημέρες μετά την κρίση, 32 άτομα πεθαίνουν και δεκάδες παθαίνουν έγκαυμα ραδιενέργειας. Και αφότου οι σοβιετικές αρχές παραδέχονται τελικά, απρόθυμα, τη σοβαρότητα του δυστυχήματος, δίνεται εντολή εκκένωσης, στο πλαίσιο της οποίας περισσότερα από 115.000 άτομα θα κληθούν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους.

Όμως η 74χρονη σήμερα Halyna Voloshyna αποφάσισε να μην τους ακολουθήσει, έστω και εάν το σπίτι της βρισκόταν μερικά μίλια μακριά από την εστία της τραγωδίας.

Στα 36 της χρόνια τότε, δούλευε ως διευθύντρια του τοπικού νηπιαγωγείου. Τις πρώτες ημέρες μετά το δυστύχημα, φτυάριζε άμμο, μαζί με άλλους κατοίκους, γεμίζοντας σακιά, τα οποία ελικόπτερα έριχναν στη συνέχεια μέσα στον αντιδραστήρα.

Όταν, τον Μάιο,  ήρθε η εντολή της εκκένωσης, η Voloshyna κρύφτηκε στο σπίτι της. Δεν βγήκε ούτε και όταν οι αρχές το σφράγισαν από την έξω πλευρά.

Την επόμενη μέρα, παρακολούθησε, κρυμμένη, καθώς αστυνομικοί πυροβόλησαν όλα τα σκυλιά. Και μετά κόπηκε το ρεύμα και το νερό. Όμως εκείνη ήταν αποφασισμένη να παραμείνει στο σπίτι που είχε χτίσει ο παππούς της πάνω από έναν αιώνα νωρίτερα, στις όχθες του ποταμού Pripyat.

Τα μέρη αυτά έχουν μετατραπεί πλέον σε πόλεις-φαντάσματα. Όσοι έφυγαν βιαστικά πίστευαν αρχικά ότι θα έλειπαν για τρεις ημέρες το πολύ. Στα λεωφορεία μπορούσαν να πάρουν μόνο μία τσάντα χειρός ο καθένας, τα προσωπικά τους έγγραφα, λίγα ρούχα και λίγο φαγητό. Έτσι, τα πάντα έμειναν πίσω ανέγγιχτα, να μαρτυρούν μία καθημερινότητα που διακόπηκε απότομα.

Όμως μερικές εβδομάδες μετά την εκκένωση, ξεκίνησε το πρώτο κύμα των επιστροφών. Ήταν κυρίως άνθρωποι μεγάλης ηλικίας, που προτιμούσαν να ξέρουν ότι θα ζήσουν λιγότερο παρά να περάσουν το υπόλοιπο της ζωής τους μακριά από τα σπίτια και τον τόπο τους. Για πολλούς από αυτούς, η εκκένωση και όχι το δυστύχημα ήταν «το τέλος του κόσμου».

Γνωρίζοντας πια ότι η παραμονή τους μπορούσε να ισοδυναμεί με θανατική καταδίκη, μία από τις γυναίκες που επέστρεψαν έλεγε: «Εάν φύγεις, πεθαίνεις. Αυτοί που έφυγαν είναι χειρότερα τώρα. Όλοι πεθαίνουν από στεναχώρια. Η πατρίδα είναι η πατρίδα. Δεν θα φύγω ποτέ».

Από όσους επέστρεψαν, κάποιοι ήταν παράνομοι (γύρισαν από κρυφά μονοπάτια, παραβιάζοντας τις πινακίδες που απαγόρευσαν την είσοδο) και κάποιοι ήταν νόμιμοι – έπιασαν δουλειά μέσα στην Απαγορευμένη Ζώνη και εγκαταστάθηκαν ξανά στα σπίτια τους.

Από τους 116.000 που απομακρύνθηκαν μετά την εκκένωση, εικάζεται ότι περίπου 1.200 αρνήθηκαν να μείνουν μακριά από την περιοχή.

Όμως πλέον, ο πληθυσμός της Απαγορευμένης Ζώνης μειώνεται. Σύμφωνα με κάποια στοιχεία, το 1987 ήταν 1.200 άτομα, αλλά σύμφωνα με πρόσφατο ρεπορτάζ των New York Times, αυτή τη στιγμή παραμένουν μόνο 99.

Είναι σχεδόν όλες τους γυναίκες, στην 7η ή 8η δεκαετία της ζωής τους πια. Τις λένε «οι Μπάμπουσκες του Τσέρνομπιλ».

Ζουν αυτάρκεις, καθώς έχουν οικόσιτα ζώα (γουρούνια, αγελάδες, χήνες) και καλλιεργούν λαχανικά στους κήπους τους. Μαζεύουν μούρα και μανιτάρια στο δάσος, παράγουν μέλι.

Ένα φορτηγάκι με προμήθειες περνά κάθε εβδομάδα, ενώ οι τουρίστες που είναι περίεργοι να επισκεφθούν την Απαγορευμένη Ζώνη συχνά τους δίνουν ό,τι μπορούν.

Όσοι τους ρωτούν τι φοβούνται, παίρνουν μια απάντηση που δεν περιμένουν. Οι Μπάμπουσκες του Τσέρνομπιλ δεν φοβούνται τη ραδιενέργεια στο πιο μολυσμένο μέρος του κόσμου, αλλά τα φίδια και τους λύκους.

Όσο για τα μέρη που αποκαλούν σπίτι τους, αυτά δεν αναμένεται να είναι ασφαλή για την επιστροφή των ανθρώπων πριν να περάσουν 3.000 χρόνια. Μια μελέτη του 2016 είναι ακόμα πιο απαισιόδοξη. Ο τόπος γύρω από τον αντιδραστήρα θα μπορεί να φιλοξενήσει με ασφάλεια ανθρώπινες ζωές μόνο μετά από 20.000 χρόνια.

moneyreview.gr 

Διαβάστε επίσης: 

Ο πιο μισητός άνθρωπος της Αμερικής: Πώς να μην χειριστείς μια εταιρική κρίση

Οι συμβουλές του 1,5 εκατ. δολ.: Τα δύο απλά μυστικά του Άλμπερτ Αϊνστάιν για μια ευτυχισμένη ζωή

Το αγόρι στη φούσκα: Το παιδί που άλλαξε τον κόσμο χωρίς ποτέ να τον αγγίξει 

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News