Όταν τα σύνορα… μπερδεύονται: Η ισπανική κοινότητα των 10.000 κατοίκων που έπρεπε να ανήκει στη Γαλλία
Ο λόγος για το Val d'Aran
Τα σύνορα στα Πυρηναία Όρη υποτίθεται ότι αποτελούν μια απλή υπόθεση. Στη νότια πλευρά της οροσειράς βρίσκεται η Ισπανία. Στη βόρεια πλευρά βρίσκεται η Γαλλία. Εάν όμως, επισκεφτούμε το Val d’Aran, τότε το πράγμα κάπως μπερδεύεται.
Το Val d’Aran είναι στη… λάθος πλευρά των βουνών. Γεωγραφικά, αυτή η μικρή ορεινή κοιλάδα με τον πληθυσμό των 10.000 κατοίκων, θα έπρεπε να βρίσκεται στη Γαλλία. Αλλά, αποτελεί τη μοναδική κοινότητα της Ισπανίας, η οποία συναντάται στις βόρειες πλαγιές των Πυρηναίων, δηλαδή στα γαλλικά εδάφη.
Επισήμως, το Val d’Aran ανήκει στην Καταλονία. Ωστόσο, αυτή η μικρή κοινότητα αρνείται εδώ και χρόνια να παραδώσει την τοπική της ταυτότητα, στην οποία ρόλο – κλειδί έχει η αρανέζικη γλώσσα. Μάλιστα, μαζί με τα καταλανικά και την ισπανικά, είναι η τρίτη επίσημη γλώσσα της Καταλονίας.
«Είμαστε Αρανέζοι γιατί μιλάμε αρανέζικα» δηλώνει με πάθος ο Jusèp Loís Sans Socasau από την πρωτεύουσα του Val d’Aran, τη Vielha. Ο Sans Socasau είναι πρόεδρος του Iνστιτούτου Αρανέζικων Σπουδών και το γραφείο του βρίθει ιστορικών χειρόγραφων, λεξικών και μυθιστορημάτων. Όλα με επίκεντρο τα αρανέζικα.
«Πρόκειται για μία γλώσσα, η οποία βρίσκεται πολύ κοντά στα λατινικά, αλλά έχει εξελιχθεί διαφορετικά από τα ισπανικά και τα γαλλικά» εξηγεί, μεταξύ άλλων.
Τα αρανέζικα αποτελούν μια ξεχωριστή διάλεκτο της οξιτανικής γλώσσας, η οποία κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα ομιλούταν από τα Πυρηναία έως το Πιεμόντε, στη σημερινή βόρεια Ιταλία.
Τον 11ο και τον 12ο αιώνα, υπήρξε μια έκρηξη της οξιτανικής ποίησης σε ολόκληρη την Ευρώπη. Η γλώσσα διαδόθηκε παντού χάρη στους τροβαδούρους, τους ποιητές και τους συγγραφείς.
Φωτ. Shutterstock
Σταδιακά, όμως, τα οξιτανικά αντικαταστάθηκαν από άλλες γλώσσες. Στη νότια Γαλλία δε, όπου εξακολουθούν να υπάρχουν δεκάδες χιλιάδες ομιλούντες των οξιτανικών, η γλώσσα ουδέποτε κατέστη επίσημη ή αναγνωρίστηκε.
Στο Val d’Aran, η οξιτανική γλώσσα επέζησε με τη μορφή των αρανέζικων, και τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι περίπου 4.000 άνθρωποι –το 40% του πληθυσμού- μπορούν να διαβάζουν, να γράφουν και να ομιλούν αρανέζικα .
Παρά την καταπίεση του καθεστώτος Francisco Franco, τα αρανέζικα επέζησαν και έλαβαν επίσημη αναγνώριση από τη Μαδρίτη το 1991, όταν το Val d’Aran έλαβε αυτονομία από την καταλανική κυβέρνηση.
Δεδομένου ότι το Val d’Aran διαχωρίζεται φυσικά από την υπόλοιπη Ισπανία (εξαιτίας των Πυρηναίων) η σύνδεση με την Καταλονία καθίσταται εφικτή, μόνο χάρη σε μια σήραγγα μήκους 5 χιλιομέτρων, η οποία άνοιξε το 1948. Η διαδρομή μέχρι τη Βαρκελώνη διαρκεί περίπου 5 – 6 ώρες.
moneyreview.gr με πληροφορίες από BBC
Διαβάστε επίσης:
Η παγωμένη σπηλιά των Άλπεων – Ένα από τα θαύματα της φύσης
Τα διαβατήρια που δεν μπορούμε να έχουμε – Εκτος αν είμαστε… πρωθυπουργοί, διπλωμάτες
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News