Ο φαντασμαγορικός κόσμος της Yayoi Kusama

Η πρώτη φορά που άκουσα το όνομα Yayoi Kusama ήταν στο Pompidou στο Παρίσι, όταν περάσαμε μπροστά απ΄το My Flower Bed, μια εντυπωσιακή και αρκετά “εκκεντρική” εγκατάσταση της εικαστικού.

Βλέπεις, δεν είχα καταλάβει τότε ότι το έργο που χαζεύαμε άνηκε σε μια καλλιτέχνιδα “φαινόμενο”, από τις διασημότερες δημιουργούς της εποχής μας, όμως αργότερα ψάχνοντας για εκείνη, θορυβήθηκα κυρίως από δυο πράγματα: Αρχικά, μου έκανε τεράστια εντύπωση ο εξαιρετικά ζοφερός τρόπος με τον οποίο η ίδια περιγράφει την παιδική της ηλικία κι έπειτα, το πώς ένα άνθρωπος με τόσο βαθιά τραυματισμένη ψυχή, κατάφερε να μετουσιώσει τη νεύρωση και τον πόνο σε μορφή τέχνης που ενέπνευσε τα μοντέρνα καλλιτεχνικά κινήματα του 20ου αιώνα.

Λένε πως οι άνθρωποι με μεγάλη ευφυΐα είναι συνήθως εκκεντρικοί και συνεπώς (ίσως κακώς) υπέθεσα πως η 89χρονη Yayoi Kusama δεν αποτελεί εξαίρεση, αν σκεφτούμε την αγάπη της για τις τελίτσες (polka dots), τις τεράστιες κολοκύθες και τους ατελείωτους καθρέφτες.

Η Yayoi Kusama, όμως, δεν είναι μια ακόμα “εκκεντρική” προσωπικότητα της τέχνης, αλλά μια οραματίστρια που, με τη φαντασμαγορική της έμπνευση, συνέβαλε στη διαμόρφωση των αναδυόμενων avant-garde κινημάτων της pop art και του μινιμαλισμού των δεκαετιών ’50 και ’60, ενώ η ίδια συνεχίζει να παράγει πρωτότυπη τέχνη μέχρι σήμερα. Η τέχνη της χαρακτηρίζεται από μεγάλη ποικιλία μέσων: Έργα τέχνης, περιβαλλοντικές εγκαταστάσεις, γλυπτική, ζωγραφική, σχέδιο μόδας, ενώ παράλληλα γράφει μυθιστορήματα και ποίηση.

Οι πουά τελίτσες (polka dot) είναι το γνωστότερο σύμβολο υπογραφής της και η ίδια γνωρίζει ακριβώς τι σηματοδοτεί αυτό το επαναλαμβανόμενο μοτίβο:

“…a polka-dot has the form of the sun, which is a symbol of the energy of the whole world and our living life, and also the form of the moon, which is calm. Round, soft, colorful, senseless and unknowing. Polka-dots become movement… Polka dots are a way to infinity.”

H Yayoi Kusama γεννήθηκε στο Matsumoto της Ιαπωνίας το 1929 και ξεκίνησε να ζωγραφίζει από μικρή ηλικία, ενώ έγραφε ποίηση ήδη από τα 18 της. Σύμφωνα με αφηγήσεις της ίδιας, μεγάλωσε σε μια εύπορη, αλλά εξαιρετικά συντηρητική οικογένεια, ενώ η ίδια εκφράζεται για τους γονείς της ως εξής: «Οι γονείς μου ήταν πραγματικός πόνος»{…}«δεν μπορούσα να το αντέξω”.

Η μητέρα της ήταν επιθετική από κάθε άποψη, τη χτυπούσε, της έσκιζε τα έργα, την έβαζε να κατασκοπεύει τον πατέρα της σε συναντήσεις του με διάφορες ερωμένες. Εκείνος, απ’ την άλλη, ήταν μονίμως απών, μια αδύναμη πατρική φιγούρα, που ζούσε κάτω απ’ την οικονομική “ομπρέλα” της συζύγου του και τον οποίο η ίδια η Yayoi έχει περιγράψει σε συνέντευξή της ως εξής: “My father, a womanizer, was often absent from home. He was a gentle-hearted person, but being married into my mother’s family and being always under my mother’s financial control, he did not have a place in the home. He must have felt that he had lost face completely.”

Όταν ήταν μόλις 10 χρονών, η Yayoi Kusama βίωσε τις πρώτες παραισθήσεις, τις οποίες περιέγραφε ως “λάμψεις φωτός, αύρες ή πυκνά πεδία από κουκκίδες”. Οι ψευδαισθήσεις σε αυτό το πρώιμο στάδιο της εφηβείας της ήταν άμεση συνέπεια της ψύχωσης, ενώ ακολούθησαν τάσεις αυτοκτονίας. Η ίδια θυμάται, ότι δίπλα στο σπίτι της κυλούσε ένα ποτάμι και ότι τα λουλούδια της μιλούσαν. 

Διαβάστε περισσότερα στο neolaia.gr 

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News