Απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο με νέους τερματικούς LNG
Το υγροποιημένο φυσικό αέριο LNG αναδεικνύεται συνολικά για την Ευρώπη ως η εναλλακτική βραχυπρόθεσμη λύση για την υποκατάσταση του ρωσικού αερίου, σε περίπτωση που η Ρωσία απαντήσει στις οικονομικές κυρώσεις της Δύσης περικόπτοντας τις παραδόσεις φυσικού αερίου στη Γηραιά Ηπειρο και παράλληλα το μεταβατικό καύσιμο στον δύσβατο δρόμο για την ενεργειακή μετάβαση.
Το 2021 η Ε.Ε., σύμφωνα με τη νέα έκθεση του ΙΕΑ, εισήγαγε από τη Ρωσία 155 δισ. κ.μ. αερίου που κάλυψαν το 45% των αναγκών της, όπως αναφέρει ρεπορτάζ της Καθημερινής.
Η Ε.Ε., σύμφωνα με την ανάλυση του ΙΕΑ, θα μπορούσε θεωρητικά να αυξήσει τις εισροές LNG κατά 60 δισ. κ.μ. ετησίως, αλλά κάτι τέτοιο θα σήμαινε πολύ «σφιχτή» αγορά LNG και πολύ υψηλές τιμές. Εντούτοις, υπολογίζει ότι είναι εφικτή η εισαγωγή 20 δισ. κ.μ. LNG φέτος μέσω διαλόγου με τους εξαγωγείς (ΗΠΑ, Κατάρ, Αλγερία, Νιγηρία κ.ά).
Η άσκηση απεξάρτησης από το ρωσικό αέριο, ωστόσο, συναρτάται με δύο βασικούς παράγοντες: Τη διαθεσιμότητα LNG στην παγκόσμια αγορά και τις υποδομές αποθήκευσης και επαναεριοποίησης του LNG, ένας ακόμη τομέας στον οποίο η Ευρώπη παρουσιάζει σημαντική ετερογένεια. Συνολικά η δυνατότητα αποθήκευσης και επαναεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου σε ευρωπαϊκό έδαφος διαμορφώνεται σε 170 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως, εκ των οποίων τα 70 δισ. σε υποδομές της Ισπανίας, με περιορισμένη δυνατότητα μεταφοράς τους στις υπόλοιπες χώρες.
Η τροπή που πήρε η ενεργειακή κρίση μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία υποχρεώνει την Ευρώπη να σχεδιάσει υποδομές LNG. Είναι ενδεικτική της στροφής αυτής η απόφαση της Γερμανίας για την κατασκευή δύο τερματικών LNG. Αξίζει να σημειωθεί ότι η ισχυρή Γερμανία, με βαθμό εξάρτησης 55% από το ρωσικό αέριο και η χώρα που κινεί τα νήματα της «πράσινης μετάβασης», δεν διαθέτει ούτε έναν σταθμό LNG.
Εν αντιθέσει η Ελλάδα, αν και στο άκρο της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και όντας μια κλειστή και μονοπωλιακή αγορά στις αρχές της δεκαετίας του ‘80, συνέδεσε την είσοδο του φυσικού αερίου στο ενεργειακό μείγμα της χώρας με την παράλληλη κατασκευή και λειτουργία του τερματικού σταθμού στη νήσο Ρεβυθούσα στον κόλπο των Μεγάρων. Το σχέδιο, που με διορατικότητα συνέλαβε τότε ο υπουργός Αναστάσιος Πεπονής, διασφάλιζε για τη χώρα ποσότητες LNG από την Αλγερία, μέσω μακροχρόνιας σύμβασης ως εφεδρεία σε περίπτωση διατάραξης των ροών από τον βασικό προμηθευτή, τη ρωσική Gazprom από την οποία η χώρα εισήγαγε το 100% του αερίου.
Η ύπαρξη της Ρεβυθούσας στην πορεία και με το άνοιγμα της αγοράς συνέβαλε στην ανάπτυξη του ανταγωνισμού και τη μείωση της εξάρτησης από το ρωσικό αέριο. Το 2020 και ενώ έχει προηγηθεί η αύξηση της δυναμικότητας της Ρεβυθούσας με την κατασκευή τρίτης δεξαμενής, το LNG από 8 διαφορετικές χώρες προέλευσης κάλυψε το 46,18% της εγχώριας κατανάλωσης.
Εγχώριοι ενεργειακοί όμιλοι, όπως ο όμιλος Κοπελούζου αρχικά και μετέπειτα η Moror Oil, διαβλέποντας τις προοπτικές που άνοιξε η λειτουργία του αγωγού TΑΡ και ο υπό κατασκευή διασυνδετήριος αγωγός με τη Βουλγαρία (ΙGB) κατέθεσαν σχέδια για νέους τερματικούς σταθμούς LΝG, θέτοντας τις βάσεις για να λειτουργήσει η Ελλάδα ως hub αερίου στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης. Η Gastrade, με μετόχους την Ελμίνα Κοπελούζου, την Gaslog Cyprus Investments Ltd, τη ΔΕΠΑ Εμπορίας, την Bulgartransgaz και τον ΔΕΣΦΑ κατέθεσε αίτηση στη ΡΑΕ για τη χορήγηση άδειας ενός δεύτερου σταθμού, «ΑΣΦΑ Θράκης», δυναμικότητας 5,5 δισ. κ.μ. αερίου.
Η εταιρεία κατασκευάζει ήδη το FSRU Αλεξανδρούπολης δυναμικότητας 8,3 δισ. κ.μ. αερίου. Εναν ακόμη τερματικό σταθμό LNG δυναμικότητας έως 4 δισ. κ.μ. αερίου προωθεί η Motor Oil στις εγκαταστάσεις των διυλιστηρίων στους Αγ. Θεοδώρους Κορίνθου. Το ελληνικό σύστημα φυσικού αερίου αναμένεται να ενισχυθεί περαιτέρω με την ανάπτυξη της υπόγειας αποθήκης Καβάλας, έργο που βρίσκεται σε διαγωνιστική διαδικασία για την παραχώρησή του και το οποίο διεκδικούν η Energean και η κοινοπραξία των ΤΕΡΝΑ – ΔΕΣΦΑ.
Διαβάστε επίσης:
Σοκ και δέος στο φυσικό αέριο: Οι φόβοι της αγοράς και οι άμυνες της Ευρώπης
Ο πόλεμος αλλάζει τον ενεργειακό σχεδιασμό
Η Γερμανία επενδύει στο υγροποιημένο φυσικό αέριο
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News