Αντιμετώπιση λειψυδρίας στα νησιά και παραγωγή πράσινης ενέργειας

Με πόρους κατ’ αρχάς 200 εκατ. ευρώ από το Ταµείο Απανθρακοποίησης που έχουν εξασφαλιστεί θα αντιµετωπισθεί το πρόβληµα της λειψυδρίας στα νησιά του Αιγαίου.

Όπως αναφέρεται σε ρεπορτάζ της «Καθημερινής», tο σχέδιο του υπ. Περιβάλλοντος και Ενέργειας προβλέπει συνδυασµένα έργα µετατροπής του θαλασσινού νερού σε πόσιµο και παραγωγής ενέργειας που χρειάζονται οι ενεργοβόρες µονάδες αφαλάτωσης. Ειδικοί επιστήµονες έχουν αναλάβει να εντοπίσουν, σε κάθε νησί, περιοχές που µορφολογικά είναι συµβατές µε αυτού του είδους τα έργα. Ουσιαστικά πρόκειται για µονάδες αφαλάτωσης δίπλα στις οποίες θα αναπτυχθούν έργα αντλησιοταµίευσης, τα οποία θα παράγουν αλλά και θα αποθηκεύουν ενέργεια, ή ανεµογεννήτριες. Το πρόβληµα της λειψυδρίας στα νησιά εντείνεται καθώς από τη µια, λόγω της κλιµατικής αλλαγής, οι βροχοπτώσεις µειώνονται, ενώ από την άλλη οι ανάγκες για πόσιµο νερό αυξάνονται λόγω της αύξησης του αριθµού των επισκεπτών στη διάρκεια της τουριστικής σεζόν. Γι’ αυτό εξάλλου τα νέα έργα θα αναπτυχθούν κατά προτεραιότητα σε νησιά των Κυκλάδων και του Αιγαίου.

O σχεδιασµός έχει ως κεντρικό άξονα την αντιµετώπιση της λειψυδρίας που αντιµετωπίζουν τα νησιά, καθώς τα φράγµατα στεγνώνουν λόγω ανοµβρίας και η αφαλάτωση, όπου υπάρχει, αδυνατεί να καλύψει τις συνεχώς αυξανόµενες ανάγκες για ύδρευση και άρδευση. Το σχέδιο, όπως το περιγράφει στην «Κ» ο αρµόδιος υπουργός Θόδωρος Σκυλακάκης, περιλαµβάνει «την κατασκευή υβριδικών έργων, εν µέρει ύδρευσης και εν µέρει ενεργειακών».

Συνδυασμός έργων

Πρόκειται για τον συνδυασµό έργων ΑΠΕ µε αφαλάτωση και έργων ΑΠΕ, αντλησιοταµίευσης και αφαλάτωσης, τα οποία θα εγκατασταθούν κατά προτεραιότητα στις Κυκλάδες, που αντιµετωπίζουν το µεγαλύτερο πρόβληµα λειψυδρίας, όπως και σε κάποια νησιά του Αιγαίου. Αυτή την περίοδο το ΥΠΕΝ σε συνεργασία µε ειδικούς καθηγητές αναζητάει, µελετώντας µορφολογικά και άλλα χαρακτηριστικά, τις καταλληλότερες θέσεις ανά νησί για την εγκατάσταση έργων που θα συνδυάζουν αντλησιοταµίεση, ΑΠΕ και αφαλάτωση. Πρόκειται για καινοτόµο τεχνολογία που θα εφαρµοστεί σε πρώτη φάση σε ένα πιλοτικό έργο που στόχος του ΥΠΕΝ είναι να «τρέξει» µε µεγάλη ταχύτητα για να ανοίξει τον δρόµο για τα έργα που θα ακολουθήσουν µέσω διαγωνιστικών διαδικασιών.

Η αντλησιοταµίευση θα χρησιµοποιείται τόσο για παραγωγή ενέργειας όσο και ως αποθήκη ενέργειας, καθώς τις ώρες που η ζήτηση ενέργειας θα είναι χαµηλή και η παραγωγή από αιολικά και φωτοβολταϊκά υπερβαίνει την κατανάλωση, η περίσσεια ενέργειας θα χρησιµοποιείται για την επιστροφή του νερού στους ταµιευτήρες προκειµένου να ξαναχρησιµοποιηθεί για την παραγωγή ρεύµατος.

Οι θέσεις που θα επιλεγούν στα νησιά για την εγκατάσταση των καινοτόµων αυτών υβριδικών έργων θα πρέπει να µπορούν να στηρίξουν τη λειτουργία της αντλησιοταµίευσης.

Το έργο περιγράφεται από τον υπουργό ως εξής: Ενας µικρός ταµιευτήρας νερού θα πρέπει να εγκατασταθεί σε κάποιο υψόµετρο, δίπλα στο εργοστάσιο της αφαλάτωσης. Ενας µικρότερος θα πρέπει να εγκατασταθεί σε χαµηλότερο επίπεδο στη στεριά, κάτι που είναι δύσκολο µορφολογικά, γι’ αυτό και µελετάται η εγκατάστασή του µέσα στη θάλασσα. Στη δεύτερη αυτή περίπτωση κατεβάζεις µια πλωτή δεξαµενή ή πολλές µικρές στη θάλασσα. Από τον πάνω ταµιευτήρα κατεβαίνει στον κάτω γλυκό νερό από την αφαλάτωση και ταυτόχρονα ανεβοκατεβαίνοντας το νερό παράγει ρεύµα που αποθηκεύεται για να λειτουργεί η αφαλάτωση.

Οι µελέτες θα δείξουν σε ποια σηµεία και τι τεχνολογία θα εγκατασταθεί. Εάν δηλαδή θα είναι έργα ΑΠΕ και αφαλάτωσης, όπου ανάλογα µε τη δυναµικότητα της αφαλάτωσης θα εγκατασταθούν δύο µε τρεις ανεµογεννήτριες, ή ΑΠΕ – αντλησιοταµίευση – αφαλάτωση, τεχνολογία που, σύµφωνα µε τον αρµόδιο υπουργό, «εφόσον πετύχει από πλευράς τεχνικής αβεβαιότητας, προσφέρει σηµαντική εξοικονόµηση αφού ενοποιεί τα κόστη τριών έργων σε ένα».

Το πρόβλημα της λειψυδρίας στα νησιά

Το σχέδιο του ΥΠΕΝ, αν και είναι σε πρώιµο στάδιο, αναµένεται να προχωρήσει µε µεγάλη ταχύτητα λόγω των πιεστικών αναγκών των νησιών για νερό.

Ηδη από την άνοιξη το φάσµα της λειψυδρίας πλανιέται πάνω από πολλά νησιά, όπως τη Νάξο, τη Μύκονο, την Κύθνο, τη Σέριφο, όπου τα φράγµατα έχουν στεγνώσει. Η ανεπάρκεια νερού συχνά οδηγεί στην υπεράντληση υδάτων µέσω γεωτρήσεων, όπως στη Λέσβο, στη Λήµνο, στη Χίο, στη Σάµο κ.α., οι οποίες σε ορισµένες περιπτώσεις έχουν φτάσει ακόµη και κάτω από τη στάθµη της θάλασσας.

Η Γενική Γραµµατεία Πολιτικής Προστασίας έχει κηρύξει σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης για ένα µήνα, λόγω λειψυδρίας, τη Λέρο και τη Σίφνο, ενώ στη Σαντορίνη η αφαλάτωση, που είχε κατασκευαστεί µε προοπτική 15ετίας, κάλυψε τελικά το νησί µόνο για 5 χρόνια, καθώς η κατανάλωση νερού έχει υπερδιπλασιαστεί την τελευταία δεκαετία.

Στο Αιγαίο λειτουργούν συνολικά 57 µονάδες αφαλάτωσης, ενώ στις Κυκλάδες το 51% του πληθυσµού πίνει νερό από αφαλατώσεις, δευτερευόντως από υπόγεια υδατικά συστήµατα και ένα µικρό ποσοστό από επιφανειακές πηγές.

Διαβάστε επίσης:

ΥΠΕΝ: 10 ερωτήσεις και απαντήσεις για το ενεργειακό κόστος και τα κυβερνητικά μέτρα

Αλ. Σδούκου: Έως 3,6 δισ. ευρωπαϊκά κονδύλια για την απανθρακοποίηση των ελληνικών νησιών

Λειψυδρία: Βασικά εργαλεία το υδατικό αποτύπωμα και η κουλτούρα εξοικονόμησης νερού

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News