Γιατί θεσπίζεται ο κατώτατος εταιρικός φόρος;

Oι ΗΠΑ ανέλαβαν να καθοδηγήσουν τις εργασίες για τη θέσπιση ενός παγκόσμιου εταιρικού κατώτατου φόρου, σε μία συμφωνία που αναμένεται να ανοίξει το δρόμο για τον εκσυγχρονισμό του διεθνούς φορολογικού πλαισίου για πρώτη φορά εδώ και 30 έτη. Η Αμερικανίδα υπουργός Οικονομικών Τζάνετ Γέλεν ανέφερε στις αρχές του μηνός ότι συνεργάζεται με τις υπόλοπες χώρες του G20 για μία συμφωνία σε έναν παγκόσμια κατώτατο μισθό. 

Γιατί ένας παγκόσμιος κατώτατος φόρος;

Οι κορυφαίες οικονομίες θέλουν να αποθαρρύνουν τις μεγάλες πολυεθνικές από το να μεταφέρουν τα κέρδη – και τα φορολογικά τους έσοδα – σε χώρες χαμηλής φορολόγησης, ανεξαρτήτως εάν αντλούν τα κέρδη τους από τις χώρες αυτές. Αυτό σημαίνει ότι και τα έσοδα από πηγές, όπως πατέντες για φάρμακα, λογισμικό και πνευματικά δικαιώματα, μεταφέρονται στις χώρες χαμηλής φορολόγησης, δίδοντας έτσι τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να αποφεύγουν να καταβάλουν υψηλότερους φόρους στις χώρες όπου παραδοσιακά έχουν τις δραστηριότητές τους. 

Με τη θέσπιση λοιπόν ενός παγκόσμιου κατώτατου φόρου, η κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν ευελπιστεί ότι θα περιορίσει αυτή την αλλοίωση της φορολογικής βάσης χωρίς να θέτει τις αμερικανικές επιχειρήσεις σε μειονεκτική θέση, επιτρέποντάς τες να παραμένουν ανταγωνιστικές στην καινοτομία, τις υποδομές και άλλες δραστηριότητες. Το πρώτο βήμα έκανε η πρώην κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ να επαναφέρει τα έσοδα που χάνονται στους φορολογικούς «παραδείσους» με την επιβολή του αμερικανικού εταιρικού υπεράκτιου κατώτατου φόρου το 2017. Ο φόρος αυτός κυμαινόταν μόλις στο 10,5% – στο ήμισυ δηλ. του αμερικανικού εταιρικού φόρου. 

Σε ποιό σημείο βρίσκονται οι διεθνείς διαπραγματεύσεις για την φορολογία;

Τις φορολογικές διαπραγματεύσεις μεταξύ 140 χώρών συντονίζει εδώ και χρόνια ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) για δύο βασικούς λόγους: για να διαμορφώσει τους κανόνες για την φορολόγηση των διασυνοριακών ψηφιακών υπηρεσιών και να σταματήσει τη μεταφορά των κερδών και των εσόδων των πολυεθνικών σε χώρες με χαμηλή φορολόγηση, με τη θέσπιση ενός παγκόσμιου κατώτατου εταιρικού φόρου, στο πλαίσιο της φορολόγησης των ψηφιακών υπηρεσιών.  

Ο ΟΟΣΑ και οι χώρες του G20 σκοπεύουν να καταλήξουν σε συμφωνία και στα δύο μέτωπα έως τα μέσα του έτους, αν και οι διαπραγματεύσεις για τη θέσπιση κατώτατου εταιρικού φόρου είναι τεχνικά απλούστερες και έχουν μικρότερο πολιτικό κίνητρο. Εφόσον για την επίτευξη συμφωνίας χρειάζεται συναίνεση, οι χώρες αναμένεται να καταλήξουν σε συμφωνία ανεξαρτήτως από το ανεπιθύμητη μπορεί να είναι για κάποιες χώρες με χαμηλό φορολογικό συντελεστή.  

Ο κατώτατος φόρος αναμένεται να εκπροσωπήσει το μερίδιο του λέοντος από το σύνολο της έξτρα εταιρικής φορολόγησης ύψους 50 έως 80 δισ.δολαρίων που ο ΟΟΣΑ εκτιμά ότι θα επιβαρύνει τις επιχειρήσεις παγκοσμίως, εάν επιτευχθεί συμφωνία και στα δύο μέτωπα.  

Πώς θα λειτουργήσει ένας παγκόσμιος κατώτατος φόρος;

Θα μπορεί να επιβληθεί στα υπερπόντια κέρδη των επιχειρήσεων. Επομένως, εάν οι χώρες συμφωνήσουν σε ένα διεθνή κατώτατο φόρο, οι κυβερνήσεις θα εξακολουθήσουν να μπορούν να επιβάλουν στις χώρες τους τον φορολογικό συντελεστή που επιθυμούν. Ομως εάν οι επιχειρήσεις πληρώνουν χαμηλότερους συντελεστές σε μία συγκεκριμένη χώρα, τότε οι κυβερνήσεις στο εσωτερικό των χωρών τους θα «ανεβάσουν» τους φόρους στο συμφωνηθέν επίπεδο του κατώτατου φόρου, εξαλείφοντας έτσι το πλεονέκτημα της μεταφοράς των κερδών σε ένα φορολογικό «παράδεισο». 

Ο ΟΟΣΑ ανακοίνωσε ότι οι κυβερνήσεις έχουν ήδη συμφωνία στο βασικό σχεδιασμό του κατώτατου φόρου και παραμένει τώρα να αποφασιστεί το ποσοστό, κάτι ωστόσο που είναι και το πιο δύσκολο.  
Ακόμη ένα θέμα που θα πρέπει να εξεταστεί είναι εάν θα υπόκεινται στο συγκεκριμένο φόρο και τα επενδυτικά ταμεία και τα επενδυτικά ταμεία στο real estate.   
    

Ποιό το ποσοστό του κατώτατου φόρου;

Η κυβέρνηση Μπάιντεν θέλει να αυξήσει τον φορολογικό συντελεστή των ΗΠΑ για τις επιχειρήσεις στο 28%, συνεπώς έχει προτείνει ως ένα παγκόσμιο ελάχιστο φόρο ένα ποσοστό 21%. Ωστόσο, το ποσοστό αυτό απέχει παρασάγγας από το 12,5% που είχε συζητηθεί στο πλαισιο του ΟΟΣΑ – ένα επίπεδο που τυγχάνει να είναι και ο εταιρικός φορολογικός συντελεστής της Ιρλανδίας. Η ιρλανδική οικονομία άνθησε τα τελευταία χρόνια από την προσέλκυση επενδύσεων ύψους δισεκατομμηυρίων δολαρίων από ξένες πολυεθνικές, συνεπώς το Δουβλίνο δεν πρόκειται να δεχθεί αμαχητί υψηλότερο κατώτατο φόρο. 

moneyreviw.gr με πληροφορίες από REUTERS

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News