Schroders: Οι 4 κίνδυνοι για τα ιδιωτικά κεφάλαια και τι σημαίνουν για τις επενδύσεις

Το 2020 και το 2021 ήταν χρονιές-ρεκόρ για τα ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια. Στην εξέλιξη αυτή, συνέβαλαν οι δυναμικές αγορές ενεργητικού, το χαμηλό κόστος δανειοληψίας, η υποστηρικτική δημοσιονομική και νομισματική πολιτική, η δυναμική αγορά των Αρχικών Δημόσιων Προσφορών (IPO) και η ακόρεστη ζήτηση των επενδυτών για οτιδήποτε έχει θετικό ιστορικό. Ωστόσο, δεν επωφελήθηκαν μόνο τα ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια, σημειώνει η Schroders. Άλλωστε η εποχή της Covid19 θεωρείται από πολλούς ως «έκρηξη των πάντων». 

Παρόλα αυτά, καθένας από αυτούς τους παράγοντες ανάπτυξης πήρε αντίστροφη τροχιά. 

Ο πληθωρισμός τείνει προς διψήφια ποσοστά σε πολλές ανεπτυγμένες οικονομίες, επίπεδα τα οποία έχουν να παρατηρηθούν εδώ και αρκετές δεκαετίες. Τα επιτόκια αυξάνονται, η αγορά IPO έχει κορεστεί και οι μετοχές τεχνολογίας και ανάπτυξης δέχονται απανωτά πλήγματα.

Ωστόσο, σύμφωνα με τους Dr. Nils Rode, Διευθυντή Επενδύσεων, Schroders Capital και τον Duncan Lamont, Ορκωτό Χρηματοοικονομικό Αναλυτή (CFA) Επικεφαλής Στρατηγικής Έρευνας, ο κλάδος των ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων βρίσκεται αντιμέτωπος με κινδύνους σε διάφορα μέτωπα, αλλά οι αντιξοότητες ενδέχεται να δημιουργήσουν ευκαιρίες, τουλάχιστον σε ορισμένους τομείς.

1ος Κίνδυνος: ο κίνδυνος ύφεσης αυξάνεται

Οι κεντρικές τράπεζες προσπαθούν να σχεδιάσουν μια «ομαλή προσγείωση» αυξάνοντας τα επιτόκια σε βαθμό ικανοποιητικό μεν για την καταπολέμηση του πληθωρισμού, αλλά όχι τόσο υψηλό ώστε να προκαλέσουν ύφεση. Όπως ισχυρίζονται οι οικονομολόγοι της Schroders στην πρόσφατη Οικονομική και στρατηγική προσέγγιση, αυτό θα είναι ένα δύσκολο εγχείρημα. Μεταξύ άλλων, ορισμένοι από τους παράγοντες αύξησης του πληθωρισμού επηρεάζονται από την απότομη μεταβολή των τιμών των εμπορευμάτων – αποτέλεσμα του πολέμου στην Ουκρανία. Για το γεγονός μάλιστα αυτό, ο Διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας, Andrew Bailey, δήλωσε ότι τον κάνει να αισθάνεται αβοήθητος. 

Παρά ταύτα, οι περίοδοι ύφεσης έχουν υπάρξει ευνοϊκότερες για τα ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια από ό,τι θα ήταν αναμενόμενο. Τα αμοιβαία κεφάλαια επωφελούνται από τη «χρονική διασπορά», κατά την οποία το κεφάλαιο αξιοποιείται σε διάστημα αρκετών ετών και όχι μία μόνο φορά συνολικά. Με αυτόν τον τρόπο, υπάρχει η δυνατότητα τα αμοιβαία κεφάλαια που συγκεντρώνονται σε περιόδους ύφεσης να αποκτήσουν στοιχεία ενεργητικού με μειωμένη αξία, όσο η ύφεση εξελίσσεται. Στη συνέχεια, να πραγματοποιήσουν έξοδο στην αγορά κατά τη φάση ανάκαμψης, οπότε οι αποτιμήσεις αυξάνονται.

Το μέσο εσωτερικό ποσοστό απόδοσης των ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων που είχε καταγραφεί στη διάρκεια ενός έτους ύφεσης ήταν άνω του 14% ετησίως, με βάση τα δεδομένα από τη δεκαετία του 1980. Αυτό το ποσοστό, είναι υψηλότερο σε σχέση με τα αμοιβαία κεφάλαια που συγκεντρώθηκαν τα χρόνια πριν από την εκάστοτε ύφεση – τα οποία έδιναν πιθανότατα, εκείνη την εποχή, την εντύπωση πολύ πιο αισιόδοξων ημερών.

2ος Κίνδυνος: στασιμοπληθωρισμός

Ο κίνδυνος στασιμοπληθωρισμού είναι χειρότερος από τον κίνδυνο της κανονικής ύφεσης – εξασθένηση της ανάπτυξης παράλληλα με τα υψηλά επίπεδα πληθωρισμού. Όσον αφορά στην αγορά των δημόσιων επενδυτικών κεφαλαίων, πρόκειται για το χειρότερο δυνατό περιβάλλον ως προς τις αποδόσεις.

Ωστόσο, δεν επηρεάζονται το ίδιο όλοι οι κλάδοι. Με βάση τα ιστορικά δεδομένα, ο κλάδος Τεχνολογίας Πληροφορικής έχει υποστεί το μεγαλύτερο πλήγμα σε επίπεδο αγορών δημοσίων συμβάσεων, με αμέσως επόμενους τους κλάδους των υπηρεσιών επικοινωνιών και των βιομηχανικών προϊόντων. Αντίθετα, ήταν μια πολύ καλή περίοδος επενδύσεων σε βασικά καταναλωτικά αγαθά και εταιρείες του κλάδου υγειονομικής περίθαλψης. Αντίστοιχα και για τα ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια. 

Η τεχνολογία ως κλάδος, έχει ιδιαίτερη βαρύτητα για τα ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια. Εάν η παλαιότερη εμπειρία των αγορών δημοσίων συμβάσεων αποτελεί οδηγό, θα μπορούσε να είναι μια δύσκολη μάχη για πολλές στρατηγικές, σε περίπτωση που ο στασιμοπληθωρισμός αρχίσει να αποτελεί πρόβλημα.

Οι επενδυτές με έκθεση σε στρατηγικές που εστιάζουν στα καταναλωτικά αγαθά και στην υγειονομική περίθαλψη μπορεί να εκπλαγούν ευχάριστα από τον τρόπο απόδοσης των αμοιβαίων κεφαλαίων τους, αντί να πασχίζουν για τις αποδόσεις.

3ος Κίνδυνος: η αγορά IPO είναι κλειστή

Στις ΗΠΑ, οι Αρχικές Δημόσιες Προσφορές ύψους 10 δισ δολαρίων το πρώτο τρίμηνο του 2022 ήταν 92% χαμηλότερες από το αντίστοιχο ποσό που είχε συγκεντρωθεί την ίδια περίοδο πέρυσι που η πρόσφατη αύξηση των αρχικών δημόσιων προσφορών βρισκόταν στην κορύφωσή της. Στις 9 Ιουνίου, το ποσοστό για το δεύτερο τρίμηνο είχε υποχωρήσει περαιτέρω. Από την αρχή του τριμήνου έως σήμερα συγκεντρώθηκε το εξαιρετικά χαμηλό ποσό των 3 δισ δολαρίων. Το 2022 εξελίσσεται στο χειρότερο έτος ως προς τον όγκο των αρχικών δημόσιων προσφορών εδώ και πολύ καιρό.

Η αγορά IPO αποτελεί βασική οδό εξόδου για επενδύσεις επιχειρηματικών κεφαλαίων, επομένως, αυτό αποτελεί πρόβλημα. Η αυξημένη μάλιστα απροθυμία ανάληψης κινδύνων είναι πιθανόν να επηρεάσει τη διάθεση πολλών εταιρειών να προβούν σε συγχωνεύσεις και εξαγορές. Το κλείσιμο, ωστόσο, αυτών των «βαλβίδων εκτόνωσης» θα δημιουργήσει επίσης ευκαιρίες για ορισμένους ομόρρυθμους και ετερόρρυθμους εταίρους.

Οι συναλλαγές που πραγματοποιούνται από ομόρρυθμους εταίρους, κατά τις οποίες ένας ομόρρυθμος εταίρος ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων/διαχειριστής αμοιβαίου κεφαλαίου πουλά μία ή περισσότερες εταιρείες χαρτοφυλακίου σε άλλο όχημα το οποίο έχει δημιουργηθεί από τον ίδιο τον ομόρρυθμο εταίρο, είναι πιθανόν να προτιμηθούν περισσότερο. Αυτό συνέβαινε ήδη, αλλά το κλείσιμο της αγοράς IPO και τη μείωση των εξόδων από Συγχωνεύσεις και Εξαγορές (M&A) θα μπορούσαν να επιταχύνουν αυτή την τάση.

Οι δευτερογενείς συναλλαγές που συνάπτουν οι ομόρρυθμοι εταίροι παρουσιάζουν δύο βασικά πλεονεκτήματα. Πρώτον, η πώληση δίνει στους επενδυτές δεδομένου οχήματος ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων (ετερόρρυθμοι εταίροι) τη δυνατότητα να επιτύχουν έξοδο, με τη σχετική διανομή μετρητών. Δεύτερον, επιτρέπουν επίσης στους ομόρρυθμους εταίρους να διατηρήσουν έκθεση στις εταιρείες για τις οποίες θεωρούν ότι διαθέτουν περαιτέρω δυνατότητες ανοδικής πορείας – αντί να αναγκαστούν, για παράδειγμα, να πραγματοποιήσουν πλήρη έξοδο όταν ένα αμοιβαίο κεφάλαιο πλησιάζει το τέλος της ζωής του.

4ος Κίνδυνος: η πλεονασματική συγκέντρωση κεφαλαίων θα γυρίσει μπούμερανγκ

Παρόλο που τα τελευταία χρόνια, όλα τα ιδιωτικά περιουσιακά στοιχεία προσελκύουν ολοένα και περισσότερο το ενδιαφέρον των επενδυτών, κάποια τμήματα του κλάδου των ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων έχουν καταγράψει αστρονομικά ποσά.

Ο υπερβολικός όγκος κεφαλαίων προκαλεί μεγαλύτερο ανταγωνισμό για συναλλαγές, την καταβολή υψηλότερων τιμών και τελικά οδηγεί σε χειρότερες αποδόσεις.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα συνιστά ο τομέας επιχειρηματικών κεφαλαίων/κεφαλαίων ανάπτυξης τελικού σταδίου. Επί σειρά ετών, ο δείκτης Fund Raising Indicator (FRI) της Schroders Capital επισημαίνει τα πλεονάσματα συγκέντρωσης κεφαλαίων σε αυτόν τον τομέα και όλα αυτά τα χρήματα έπρεπε να βρουν κάπου ένα καταφύγιο.

Αυτός ο όγκος χρημάτων συνέβαλε στην εννεαπλάσια αύξηση της διάμεσης αποτίμησης των εταιρειών, κατά το στάδιο συγκέντρωσης κεφαλαίων πριν από την Αρχική Δημόσια Προσφορά, στη διάρκεια των τελευταίων πέντε ετών και στην εκτόξευση του αριθμού των «unicorns». Όπως, ωστόσο, συμβαίνει με όλα τα στοιχεία ενεργητικού, των οποίων οι αποτιμήσεις έχουν ενισχυθεί χάρη στην εύκολη ρευστότητα των τελευταίων ετών, το μέλλον διαφαίνεται πλέον πολύ πιο λιτό για πολλές από τις εταιρείες αυτές. Τα ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια που τις στήριξαν είναι πιθανόν να διέλθουν μια πολύ πιο δύσκολη περίοδο όσον αφορά στις αποδόσεις.

Παρόλα αυτά, η συγκέντρωση κεφαλαίων δεν ήταν σε όλα τα στάδια τόσο ανεξέλεγκτη σε σχέση με τα ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια. Τα επιχειρηματικά κεφάλαια αρχικού σταδίου ανάπτυξης ήταν πολύ πιο περιορισμένα. Ένας τρόπος να γίνει αυτό αντιληπτό είναι η σχετική μεταβολή στις αποτιμήσεις των επενδύσεων επιχειρηματικών κεφαλαίων αρχικού σταδίου ανάπτυξης σε σύγκριση με τις αντίστοιχες επενδύσεις σε μεταγενέστερα στάδια. Η διάμεση αποτίμηση των εταιρειών που διασφαλίζονται με επιχειρηματικά κεφάλαια στο αρχικό στάδιο ανάπτυξης (χρηματοδότηση σποράς/γύρος χρηματοδότησης Α) «απλώς» διπλασιάστηκε την περίοδο μεταξύ 2016 και 2021. Πρόκειται για μεγάλη διαφορά από την εννεαπλάσια αύξηση που πυροδότησε η ρευστότητα κατά τους γύρους χρηματοδότησης τελικού σταδίου ανάπτυξης (Γύρος ΣΤ’+). Αυτό θα πρέπει να αποτυπωθεί στην πιο ανθεκτική απόδοση κατά το αρχικό στάδιο ανάπτυξης.

Επιπλέον, όσον αφορά στον χώρο των εξαγορών, οι αποτιμήσεις των μικρών εξαγορών (small buyout) ήταν περισσότερο σταθερές σε σύγκριση με τις μεγάλες εξαγορές, εν μέρει λόγω των λιγότερων κεφαλαίων που εισέρρευσαν στον κλάδο τους. Ο κίνδυνος πτώσης των τιμών που οφείλεται στην αποτίμηση είναι χαμηλότερος στις μικρότερες εξαγορές παρά στις μεγαλύτερες.

Ευκαιρίες εν μέσω αντιξοότητας

Τα ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια δεν είναι αλώβητα στις δυνάμεις που αυτό το διάστημα επηρεάζουν όλα τα χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού. Ωστόσο, παρότι κάποια τμήματα του κλάδου ενδέχεται να αντιμετωπίσουν μεγαλύτερες δυσκολίες, είναι πιθανόν να αποδειχθούν πιο ανθεκτικά και με περισσότερες ευκαιρίες, καταλήγει η Schroders. 

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News