Reuters: Νέα ώθηση στις κοινές εκδόσεις χρέους της Ε.Ε. δίδει ο πόλεμος στην Ουκρανία
Ο δρόμος για μόνιμες κοινές εκδόσεις ομολόγων από τις κυβερνήσεις της Ευρωζώνης μπορεί να είναι μακρύς και ανώμαλος, όμως η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία αναμένεται να συντομεύσει τη διαδρομή, σύμφωνα με ανάλυση του Reuters.
O πόλεμος ανάγκασε τις χώρες της Ε.Ε. να δεσμευθούν σε αύξηση των επενδύσεων στην άμυνα και στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, δαπάνες που σίγουρα θα μπορούσαν να καλυφθούν πολύ πιο εύκολα και αποτελεσματικά, εάν ήταν μοιρασμένες. Η Ε.Ε. έχει ήδη εκδώσει κοινά ομόλογα για την χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης ύψους 800 δισ.ευρώ ούτως ώστε να αντιμετωπιστεί η κρίση της πανδημίας, όμως μέχρι στιγμής έχει αποφύγει οιαδήποτε σχέδιο για ανάληψη περισσότερου χρέους, πολύ περισσότερο δε την ιδέα να καταστήσει μόνιμο ένα τέτοιο ταμείο.
Ωστόσο, η ανάγκη αυτή έχει γίνει τώρα πιο επιτακτική με τις νέες τεράστιες ανάγκες που δημιουργεί ο πόλεμος στην Ουκρανία και η τεράστια σημασία των κοινών ευρωομολόγων αναγνωρίζεται πλέον από τους επενδυτές. Πολλοί είναι αυτοί που αγοράζουν ομόλογα από χώρες που θα μπορούσαν να ευνοηθούν περισσότερο από ένα τέτοιο σχέδιο, όπως η Ιταλία. Ο Κρίστιαν Οντενταλ, επικεφαλής οικονομολόγος του Center for European Reform, βλέπει τον πόλεμο, τον οποίο ο Μόσχα αποκαλεί «ειδική στρατιωτική επιχείρηση», ως σημείο καμπής για την Ευρώπη, παρότι ο δρόμος για τη δημιουργία ενός μόνιμου ταμείου στήριξης παραμένει δύσβατος και ασαφής. Θα μπορούσε να δώσει ώθηση στην ευρωπαϊκή ενοποίηση πολύ περισσότερο απ΄ό,τι έδωσε η κρίση του κορωνοϊού, κάτι που φαινόταν εντελώς απίθανο μόλις πριν από λίγα χρόνια, σημειώνει ο οικονομολόγος.
Οι υποστηρικτές της ιδέας υπογραμμίζουν ότι η έκδοση κοινών ομολόγων θα αποτελούσε πρωτίστως ένα ισχυρό σήμα περαιτέρω ευρωπαϊκής ενοποίησης. Επιπλέον, θα ενδυνάμωνε το προφίλ του ευρώ και θα μεγάλωνε το απόθεμα σε ευρωπαϊκά ομόλογα υψηλής αξιολόγησης, καθιστώντας τα ισότιμα με τα αμερικανικά ως παγκόσμιο αποθεματικό ενεργητικό.
Μόνο με τη Γερμανία να δεσμεύεται σε μία αμυντική αναβάθμιση της τάξης των 100 δισ.ευρώ, οι ανάγκες θα είναι κολοσσιαίες. Εάν όλες οι χώρες μέλη του ΝΑΤΟ από την Ευρώπη δεσμεύονταν σε δαπάνες 2% του ΑΕΠ τους στην άμυνα, τα συνολικά έξοδα θα αυξάνονταν κατά 25%, που σημαίνει τη μεγαλύτερη αύξηση σε διάρκεια τριών δεκαετιών, σύμφωνα με εκτιμήσεις της JPMorgan. Σύμφωνα με την BofA, αυτό θα απαιτούσε επιπλέον 150 έως 200 δισ.ευρώ σε συνολικές δαπάνες στην Ευρώπη μόνο το 2022-2023.
Επιπλέον, η απεξάρτηση της Ε.Ε. από το ρωσικό φυσικό αέριο θα πρόσθετε επιπλέον 130 δισ.ευρώ φέτος στον ήδη «καυτό» ενεργειακό λογαριασμό της Ε.Ε., σύμφωνα με υπολογισμούς του Reuters.
Ενώ οι πλέον χρεωμένες χώρες μέλη της Ε.Ε. θα ήταν απρόθυμες να επωμιστούν και νέο χρέος μόνες τοςυ, μία κοινή έκδοση θα μπορούσε να μοιράσει τα βάρη και κυρίως θα αναγνώριζε τον ουσιαστικό ρόλο της δημοσιονομικής πολιτικής σε περιόδους κρίσεων.
Για μία ακόμη φορά υπάρχει το χάσμα Βορρά – Νότου, με τη Γαλλία να καθοδηγεί τις εκκλήσεις για έκδοση νέου χρέους και τη Γερμανία μαζί με τις υπόλοιπες πλούσιες χώρες να αντιτίθενται σε οιαδήποτε περαιτέρω κίνηση για δημοσιονομική ένωση με κοινό δανεισμό και δαπάνες. Οι τελευταίες υποστηρίζουν ότι υπάρχουν πολλά κεφάλαια από το Ταμείο Ανάκαμψης που δεν έχουν ακόμη χρησιμοποιηθεί, της τάξης των 74 δισ.δολαρίων. Ομως, ο δανεισμός στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης λήγει το 2026 και τα τελευταία ομόλογα ωριμάζουν το 2058.
Παρότι όμως το ταμείο δημιουργεί προηγούμενο, δεν αποτελεί καθημερινό εργαλείο, αναφέρει ο Φρανσέσκο Παπάντια, πρώην αξιωματούχος της ΕΚΤ και τώρα συνεργάτης του Bruegel Institute. Aναλυτές της ING συστήνουν να υπάρξουν ένα πιο «light» είδος κοινού δανεισμού, καθώς αυτό θα ήταν πιο αποδεκτό για το Βορρά, για παράδειγμα στο πρότυπο του προγράμματος SURE για την αντιμετώπιση της ανεργίας.
Η κίνηση των αγορών ομολόγων τον τελευταίο καιρό δείχνει πώς τα κοινά ομόλογα ενισχύουν τις αντοχές της Ε.Ε.. Τα spreads που ζητούν οι επενδυτές για να διακρατήσουν χρέος από μία ασθενέστερη χώρα, όπως η Ιταλία ή η Ισπανία, συνήθως διευρύνονται σημαντικά σε περιόδους αναστάτωσης. Ομως από τις 24 Φεβρουαρίου, όταν έγινε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, το spread των ιταλικών 10ετών έχει περιοριστεί 26 μονάδες βάσης. Σύμφωνα με την BofA, η δημιουργία του Ταμείου Ανάκαμψης έχει συγκρατήσει το spread μεταξύ ιταλικών/γερμανικών περίπου κατά 33 μονάδες βάσης.
moneyreview.gr με πληροφορίες από Reuters
Διαβάστε επίσης:
BofA: Τι θα κερδίσει η Ελλάδα από το νέο σχέδιο της Ε.Ε. για κοινές ομολογιακές εκδόσεις
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
