Τι αλλάζει με τις κυρώσεις στο ρωσικό πετρέλαιο: Όλα όσα χρειάζεται να ξέρετε

Χρειάστηκαν μήνες διαπραγματεύσεων και σχεδιασμών, όμως το μεγαλύτερο μέχρι στιγμής πακέτο κυρώσεων στο ρωσικό πετρέλαιο τίθεται σήμερα σε ισχύ. Τα αποτελέσματά του είναι ακόμα αβέβαια.

Το G7 έκλεισε συμφωνία την τελευταία στιγμή για πλαφόν στα 60 δολάρια το βαρέλι στην τιμή του ρωσικού αργού. Όποιος θέλει να έχει πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες, όπως η ασφάλιση για τη θαλάσσια μεταφορά φορτίου ρωσικού πετρελαίου, θα πρέπει να πληρώσει έως 60 δολάρια το βαρέλι. Το ίδιο ισχύει και για τα ευρωπαϊκά τάνκερ, ειδικά για τον ελληνικό στόλο που είναι και ο μεγαλύτερος.

Ωστόσο, όπως σημειώνει το Bloomberg, πολλά σημαντικά ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα και από αυτά θα εξαρτηθεί ο αντίκτυπος των μέτρων στην αγορά πετρελαίου. Ανάμεσα στα όσα μένει να φανούν είναι το βάθος των εκτός Ευρώπης ασφαλιστικών αγορών, η όρεξη ορισμένων ιδιοκτητών τάνκερ να συμμετάσχουν στο εμπόριο με τη Ρωσία και πόσο αποτελεσματική θα είναι η επιβολή του πλαφόν.

Ποιες κυρώσεις έχουν επιβληθεί από ποιους και σε τι;

Από τη Δευτέρα, η Ευρωπαϊκή Ένωση απαγορεύει την εισαγωγή αργού πετρελαίου που παράγεται στη Ρωσία και μεταφέρεται δια θαλάσσης. Υπάρχει μία εξαίρεση για τη Βουλγαρία, η οποία μπορεί να συνεχίσει να εισάγει ρωσικό αργό δια θαλάσσης μέχρι το τέλος του 2024, βάσει συμβάσεων που είχαν συναφθεί πριν από τις 4 Ιουνίου 2022.

Οι ροές μέσω αγωγών δεν επηρεάζονται, αν και η Γερμανία και η Πολωνία έχουν δηλώσει ότι θα σταματήσουν αυτού του είδους τις εισαγωγές μέχρι το τέλος του 2022.

Το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ε.Ε. απαγορεύουν επίσης τις υπηρεσίες για τη θαλάσσια μεταφορά του ρωσικού πετρελαίου και σε τρίτες χώρες. Ανάμεσα στις υπηρεσίες που απαγορεύονται είναι οι ασφάλειες, οι μεσιτείες και οι μεταφορές με τον στόλο δεξαμενόπλοιων που έχουν έδρα την ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων πλοίων που ανήκουν στην Ελλάδα και την Κύπρο. Αυτοί οι περιορισμοί δεν θα ισχύουν εάν το πετρέλαιο αγοράζεται από τα 60 δολάρια και κάτω, όπως προβλέπει το πλαφόν.

Πώς θα λειτουργήσει το παγκόσμιο πλαφόν;

Εάν το αργό πετρέλαιο πωλείται στα 60 δολάρια ή και χαμηλότερα, τότε οι χώρες που συμμετέχουν στο πλαφόν –στις οποίες περιλαμβάνονται το G7, η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Αυστραλία- θα επιτρέπουν την πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες.

Το πλαφόν είναι το ίδιο για όλη τη Ρωσία. Το επίπεδο των 60 δολαρίων που επιλέχθηκε, είναι περίπου 10 δολάρια πάνω από την τιμή του Urals, που αποστέλλεται από τα δυτικά λιμάνια της χώρας, αλλά κάτω από το ESPO, το οποίο φορτώνεται σε δεξαμενόπλοια στο Kozmino στην Ασία και πωλείται πάνω από τα 70 δολάρια.

Το πλαφόν αφορά την αξία όταν το αργό φορτώνεται σε ένα πλοίο. Δεν περιλαμβάνει το κόστος μεταφοράς και τα νομικά έξοδα. Εφαρμόζεται από την παραλαβή ενός φορτίου σε ένα πλοίο μέχρι να περάσει από το τελωνείο σε μια νέα χώρα. Μόλις το πετρέλαιο έχει διυλιστεί, δεν θα υπόκειται πλέον στο πλαφόν, αλλά εάν αναμειχθεί με άλλο τύπο αργού, τότε το πλαφόν εξακολουθεί να ισχύει.

Το πλαφόν θα επανεξετάζεται τακτικά.

Τι γίνεται με την ασφάλιση των τάνκερ;

Παραδοσιακά, τα πλοία καλύπτονται για καταστροφές όπως είναι οι πετρελαιοκηλίδες, μέσω ενός οργανισμού που εδρεύει στο Λονδίνο και ονομάζεται International Group of P&I Clubs. Η IG, όπως είναι γνωστό, χρησιμοποιεί ένα πρόγραμμα αντασφάλισης το οποίο εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ΕΕ, πράγμα που σημαίνει ότι οι υπηρεσίες της θα επιτρέπονται μόνο εάν το πετρέλαιο αποστέλλεται με τιμή χαμηλότερη του πλαφόν.

Υπάρχουν όμως κάποιες εναλλακτικές. Η ρωσική Ingosstrakh Insurance Co. θα μπορούσε να είναι μια επιλογή. Ωστόσο, η εταιρεία δεν έχει δώσει καμία ένδειξη ότι βιάζεται να καλύψει το κενό. Και το βάθος της ασφαλιστικής αγοράς της Ρωσίας είναι μικρό σε σύγκριση με τις παραδοσιακές αγορές.

Οι κινεζικές αρχές δεν έχουν ακόμη αναγνωρίσει τη ρωσική ασφάλιση, ωστόσο η Ινδία και η Τουρκία το κάνουν.

Πώς απαντά η Ρωσία;

Η Ρωσία έχει δηλώσει κατ΄ επανάληψη ότι δεν θα πουλά πετρέλαιο σε χώρες που συμμετέχουν στο πλαφόν. Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Αλεξάντερ Νόβακ προειδοποίησε την περασμένη εβδομάδα ότι το σχέδιο μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικούς κινδύνους για τις αγορές εμπορευμάτων, συμπεριλαμβανομένων των ελλείψεων στην αγορά. 

Ωστόσο, ο υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ δήλωσε την Πέμπτη ότι η Ρωσία θα συνεχίσει να διαπραγματεύεται με τους εμπορικούς εταίρους της «απευθείας» για την τιμολόγηση των πωλήσεων αργού, σημειώνοντας ότι «υπάρχει πάντα ένα στοιχείο ισορροπίας συμφερόντων». Αυτό αφήνει περιθώριο στη Ρωσία να πραγματοποιήσει πωλήσεις κάτω από το πλαφόν.

Οι χώρες στις οποίες πουλά επί του παρόντος η Ρωσία το πετρέλαιό της δεν έχουν υπογράψει το πλαφόν, αλλά οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοι ελπίζουν ότι οι αγοραστές θα το χρησιμοποιήσουν ως μοχλό πίεσης για να αποσπάσουν εκπτώσεις.

Πολλές χώρες συνεχίζουν να εισάγουν πετρέλαιο από τη Ρωσία κατά μήκος του αγωγού Druzhba, του μεγαλύτερου στην Ευρώπη, ενώ έως και 1,5 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου από το Καζακστάν  αποστέλλονται κάθε μέρα από έναν τερματικό σταθμό κοντά στο λιμάνι Novorossiysk της Ρωσίας. Αυτά δεν απαγορεύονται.

Δεν είναι σαφές τι μπορεί ή τι θέλει να κάνει η Ρωσία για να τιμωρήσει τις εταιρείες που συμμετέχουν στο πλαφόν. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να βλάψει τα συμφέροντά της.

Ποιος μεταφέρει το πετρέλαιο;

Ένας διευρυνόμενος σκιώδης στόλος τάνκερ έχει εμφανιστεί για να μεταφέρει το ρωσικό αργό πετρέλαιο. Το αν αυτός ο στόλος θα είναι αρκετά μεγάλος για να διατηρηθούν οι ρωσικές εξαγωγές στα προηγούμενα επίπεδά τους μακροπρόθεσμα, δεν είναι ακόμη σαφές.

Ένας αυξανόμενος αριθμός πλοίων νηολογούνται σε άγνωστους ιδιοκτήτες και η διάλυση παλαιών δεξαμενόπλοιων για σκραπ έχει σταματήσει σχεδόν εντελώς. Ωστόσο, ο αυξανόμενος κίνδυνος στη μεταφορά ρωσικού πετρελαίου έχει ως αποτέλεσμα τα κέρδη των δεξαμενόπλοιων να εκτινάσσονται για τα φορτία που φορτώνουν μετά τις 5 Δεκεμβρίου.

Από τότε που ξέσπασε ο πόλεμος, νέοι traders προωθούν το ρωσικό πετρέλαιο σε αγοραστές στην Ασία, καθώς οι παραδοσιακοί παίκτες απομακρύνονται από την αγορά. Ανάμεσα σε αυτούς είναι εταιρείες όπως η Coral Energy, η Wellbred και η Montfort. Οι επιχειρήσεις που λειτουργούν από το Ντουμπάι και δεν έχουν δεσμούς με την ΕΕ δεν υπόκεινται στις ευρωπαϊκές κυρώσεις, αλλά εξακολουθούν να χρειάζονται βασικές υπηρεσίες όπως ασφάλιση και χρηματοδότηση.

Τι έχει εξαιρεθεί;

Το πλαφόν ισχύει μόνο για τις δια θαλάσσης παραδόσεις ρωσικού πετρελαίου, ενώ οι ροές μέσω του βασικού αγωγού Druzhba προς την Ευρώπη εξακολουθούν να επιτρέπονται. Υπάρχει επίσης μια εξαίρεση για το μείγμα αργού πετρελαίου CPC του Καζακστάν που εξάγεται από ένα ρωσικό λιμάνι.

Ωστόσο, περαιτέρω συνομιλίες θα μπορούσαν να επιφέρουν ορισμένες τροποποιήσεις στους κανόνες.

Η Βουλγαρία έχει μια εξαίρεση που της επιτρέπει να συνεχίσει να εισάγει αργό πετρέλαιο λόγω της «ειδικής γεωγραφικής της έκθεσης». Παράλληλα, η Ιαπωνία έλαβε εξαίρεση για το πετρέλαιο που παράγεται από το έργο Sakhalin-2, το οποίο προορίζεται για τη χώρα.

moneyreview.gr 

Διαβάστε επίσης: 

Ρωσία: Με σκοτεινό στόλο 100 τάνκερ απαντά στα μέτρα της Δύσης

Στα ύψη οι ναύλοι για τη μεταφορά ρωσικού πετρελαίου – Η ασάφεια και ο σκοτεινός στόλος

Το πλαφόν θα μπορέσει να κρατήσει τις ροές του ρωσικού πετρελαίου στην αγορά;

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News