Ο αγώνας των επιτοκίων: Η Fed πυροβολεί τα πόδια της

Σε βάρος του ευρώ και άλλων νομισμάτων σε ολόκληρο τον κόσμο συνεχίζεται το ράλι του αμερικανικού δολαρίου, το οποίο ενισχύεται περαιτέρω από τις αλματώδεις και συναπτές επιτοκιακές αυξήσεις της Fed στο πλαίσιο της «μάχης» εναντίον του πληθωρισμού. Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ κινείται επιθετικά και έχει το προβάδισμα σε έναν παγκόσμιο «αγώνα» για το ποιος μπορεί να αυξήσει ταχύτερα τα επιτόκια και κατ’ επέκταση να ενισχύσει την αξία των εθνικών νομισμάτων.

Σε αυτό τον αγώνα όμως, οι ΗΠΑ αυτοτραυματίζονται, αφού η σύγχρονη διεθνής οικονομία είναι δομημένη κατά τέτοιον τρόπο που οι επιβραδύνσεις στο εξωτερικό μπορούν να προκαλέσουν τριγμούς και στην αμερικανική οικονομία. Εξ ου και η Fed βρίσκεται σε δίλημμα: εάν επιβραδύνει τον κύκλο των επιτοκιακών αυξήσεων θα αποκλιμακώσει την πίεση σε άλλες χώρες που αυτή τη στιγμή οφείλουν να ακολουθήσουν, «φουντώνοντας» όμως τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ. Από την άλλη πλευρά, μπορεί να συνεχίσει με την σύσφιγξη της νομισματικής πολιτικής αποκλιμακώνοντας τον πληθωρισμό, θέτοντας όμως παράλληλα εμπόδια στην ανάπτυξη της χώρας και της παγκόσμιας οικονομίας.

Ομοβροντία κεντρικών τραπεζών για τη συγκράτηση των νομισμάτων

Μέχρι στιγμής τουλάχιστον 80 κεντρικές τράπεζες στον κόσμο πατούν στα βήματα της Fed, ο πρόεδρος της οποίας, Τζερόμ Πάουελ, έχει δηλώσει επανειλημμένως ότι οι αυξήσεις των επιτοκίων δεν θα σταματήσουν «μέχρι να γίνει η δουλειά». Ωστόσο, δεν φαίνεται να υπάρχει ιδιαίτερος συντονισμός μεταξύ των αξιωματούχων, καθώς η κάθε τράπεζα σπεύδει να ενισχύσει το εθνικό νόμισμα όσο το δυνατόν ταχύτερα.

Ενδεικτικά στη Βρετανία, η νέα κυβέρνηση προσπάθησε να ανακόψει την ελεύθερη πτώση του νομίσματος που όδευε προς την απόλυτη ισοτιμία έναντι του δολαρίου, παρεμβαίνοντας «λεκτικά» σε συνεργασία με την Τράπεζα της Αγγλίας. Στη συνέχεια όμως, η Τράπεζα υποχρεώθηκε να παρέμβει στις αγορές, ώστε να αντιμετωπίσει την απώλεια εμπιστοσύνης που ακολούθησε. Ανακοίνωσε συγκεκριμένα ότι θα αναστείλει την έναρξη των πωλήσεων κρατικών ομολόγων που ήταν προγραμματισμένη για την επόμενη εβδομάδα και θα αρχίσει προσωρινά να αγοράζει ομόλογα μακρινής λήξης.

Στην Ιαπωνία, με το γιεν να βρίσκεται κοντά σε χαμηλά 24 ετών, η κεντρική τράπεζα παρενέβη πριν από μερικές εβδομάδες για πρώτη φορά από το 1998, αποδεσμεύοντας δολάρια και αγοράζοντας το εθνικό νόμισμα. Η Ιαπωνία αντιμετωπίζει χρόνιο αποπληθωρισμό και δεν βιώνει αντίστοιχη αύξηση των τιμών όπως άλλες χώρες. Παρόλα αυτά οι πιέσεις κλιμακώνονται, με τις εισαγωγές να αυξάνονται κατά σχεδόν το ένα τρίτο πέρυσι και τη διολίσθηση του γιεν να τις καθιστά ακριβότερες.

Η Κίνα ζήτησε από τις κρατικές τράπεζες να αποδεσμεύσουν τα αποθέματά τους σε δολάριο και να αρχίσουν να αγοράζουν γουάν, το οποίο αναμένεται να ολοκληρώσει τη χειρότερη χρονιά από το 1994. Οι τράπεζες ουσιαστικά καλούνται να περιορίσουν τους ισολογισμούς τους εν μέσω επιβράδυνσης, την οποία προκάλεσε η πολιτική «zero – Covid».

«Η πρόσφατη σύσφιγξη των δημοσιονομικών και νομισματικών πολιτικών κατά πάσα πιθανότητα θα οδηγήσει σε πτώση του πληθωρισμού. Ωστόσο, επειδή γίνεται ασυγχρόνιστα, ενδέχεται να συμβάλει στην σύσφιγξη των χρηματοπιστωτικών συνθηκών και στην ενίσχυση της επιβράδυνσης της παγκόσμιας ανάπτυξης», σημειώνεται χαρακτηριστικά σε πρόσφατη έκθεση της παγκόσμιας τράπεζας.

Επόμενα βήματα για τη Fed

Η Fed δεν φαίνεται διατεθειμένη να υποχωρήσει, αφού όπως άφησε να εννοηθεί και ο ίδιος ο Πάουελ, είναι προτιμητέο να υπάρχει ύφεση αντί να αφεθεί ασυγκράτητος ο πληθωρισμός. Μάλιστα, σε πρόσφατη ομιλία του δήλωσε ότι ίσως είναι απαραίτητη μία περίοδος χαμηλής ανάπτυξης και υψηλότερης ανεργίας, προκειμένου να ισορροπηθούν οι δυνάμεις στην οικονομία.

Ωστόσο, ο Πάουελ φαίνεται πως λαμβάνει ως δεδομένο το ηπιότερο σενάριο, όπου οι αυξήσεις των επιτοκίων οδηγούν σε μικρή επιβράδυνση. Εάν όμως παράλληλα οι υπόλοιπες κεντρικές τράπεζες συνεχίσουν με τις επιθετικές πολιτικές προκειμένου να ακολουθήσουν την άνοδο του δολαρίου, ενδέχεται να πυροδοτηθούν υφέσεις κατά μήκος του πλανήτη, οι οποίες στη συνέχεια θα επιβαρύνουν και τις ΗΠΑ.

Οι ΗΠΑ βασίζονται στις εισαγωγές για να διασφαλίσουν επάρκεια προϊόντων, όπως είναι τα τρόφιμα, το πετρέλαιο και εξοπλισμός αυτοκινήτου. Οι τιμές αυτών των προϊόντων συνδέονται άμεσα με την επίδοση άλλων οικονομιών. Εάν οι τιμές των εισαγωγών ανέβουν, τότε οι εισαγωγείς στις ΗΠΑ θα κληθούν είτε να μετακυλίσουν το κόστος στους καταναλωτές είτε να μειώσουν το κέρδος τους. Σε κάθε περίπτωση, κάτι τέτοιο θα συνέβαλε σε μία μεγαλύτερη ύφεση.

moneyreview.gr με πληροφορίες από Business Insider

Διαβάστε επίσης:

Η άνοδος του δολαρίου «βαρίδι» για την παγκόσμια οικονομία

Δολάριο: Είναι έτοιμο για την αντίστροφη μέτρηση; Θα χρειαστούν καταλύτες

Καμπανάκι Morgan Stanley: Κάθε φορά που το δολάριο είναι τόσο ισχυρό, καταλήγει σε κρίση

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News