Το προϊόν που όλοι χρησιμοποιούμε καθημερινά – Ακριβώς όπως δεν πρέπει

Κάθε συσκευασία με μπατονέτες φέρει πάνω της την προειδοποίηση: «Να μην εισέρχεται στον ακουστικό πόρο». Εάν σκοπεύετε να τις χρησιμοποιήσετε για να καθαρίσετε τα αυτιά σας, κανονικά πρέπει να περιοριστείτε μόνο στο εξωτερικό του αυτιού.

Και όμως, η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων που αγοράζουν μπατονέτες, το κάνουν για να καθαρίσουν το κερί από τον ακουστικό πόρο. Αυτό είναι ένα προϊόν που όλοι χρησιμοποιούν ακριβώς όπως δεν θα έπρεπε.

Η ιστορία αυτού του περίεργου καταναλωτικού φαινομένου ξεκινά από τον Leo Gerstenzang, έναν Πολωνό μετανάστη στις ΗΠΑ.

Το 1923, ο Gerstenzang σκέφτηκε ότι μπορούσε να βελτιώσει τη μέθοδο που χρησιμοποιούσε η γυναίκα του για να καθαρίσει τα μάτια, τα αυτιά κα τον αφαλό της νεογέννητης κόρης τους, Betty, όταν την έκανε μπάνιο: Τύλιγε ένα κομματάκι βαμβάκι γύρω από την άκρη μιας οδοντογλυφίδας.

Εκείνη τη χρονιά, ο Gerstenzang ίδρυσε μια εταιρεία για να αναπτύξει και να κατασκευάσει τις πρώτες μπατονέτες για τη φροντίδα των μωρών. Τα επόμενα χρόνια, σχεδίασε ένα μηχάνημα που μπορούσε να παράγει μπατονέτες «που δεν τις είχε αγγίξει ανθρώπινο χέρι».

Το πρώτο όνομα του προϊόντος του ήταν «Baby Betty Gays», γιατί η κόρη του, η Betty, γελούσε κάθε φορά που οι γονείς της την γαργαλούσαν με τις μπατονέτες. Όταν ο Gerstenzang δημοσίευσε μία από τις πρώτες του διαφημίσεις σε εφημερίδα, το 1925, το όνομα της εφεύρεσής του είχε συντομευτεί σε «Baby Gays».

Σύντομα, ο επιχειρηματίας το άλλαξε σε «Q-Tips Baby Gays». Και έως τα μέσα της δεκαετίας του 1930, το «Baby Gays» είχε απαλειφθεί.

Το πώς ακριβώς προστέθηκε το «Q-tips» στην επωνυμία δεν είναι βέβαιο. Εκπρόσωπος της Unilever, η οποία εξαγόρασε τα Q-tips το 1987, είπε ότι το «Q» προήλθε από τη λέξη «quality» (ποιότητα) και το «tips» περιγράφει την άκρη από βαμβάκι στο ξυλάκι.

Όμως, μία άλλη εκδοχή λέει ότι το «Q-tips» σήμαινε «Cutie-Tips», γιατί η Betty ήταν πολύ χαριτωμένο μωρό.  

Σήμερα, η επωνυμία Q-tips είναι τόσο γνωστή στις ΗΠΑ ώστε είναι ένα από αυτά τα brands που έχουν δώσει το όνομά τους σε ολόκληρη την κατηγορία ενός προϊόντος. Οι Αμερικανοί συνηθίζουν να λένε Q-tips όλες τις μπατονέτες, είτε πρόκειται για αυτήν ακριβώς τη μάρκα είτε για κάποια άλλη.

Πώς, όμως, άρχισε όλος ο πλανήτης να βάζει τις μπατονέτες μέσα στα αυτιά του; Από την αρχή, η Q-tips μπορεί να μην είπε στον κόσμο να τις χρησιμοποιεί για να αφαιρεί το κερί από τον ακουστικό πόρο, όμως η στρατηγική του marketing της εστίασε στο αυτί.

Από τα μέσα του περασμένου αιώνα κιόλας, οι διαφημίσεις της Q-tips έδειχναν εικόνες ανδρών και γυναικών να καθαρίζουν τα αυτιά τους ή τα αυτιά των μωρών τους.

Στην πράξη, όταν κάποιος χρησιμοποιεί μία μπατονέτα για να αφαιρεί το κερί από το αυτί του, αυτό γίνεται εθιστικό, καθώς πυροδοτεί έναν φαύλο κύκλο. Όπως εξηγεί στο CNN ο νευρωτολόγος Douglas Backous, η αφαίρεση του κεριού αφήνει το δέρμα στην περιοχή ξηρό, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένας κνησμός που –φυσικά- γεννά στο άτομο την επιθυμία να ξύσει το αυτί του με μία μπατονέτα.

Όμως, η εισχώρηση της μπατονέτας μέσα στο αυτί μπορεί να προκαλέσει ζημιά στον ακουστικό πόρο. Και άλλωστε, οι περισσότεροι άνθρωποι δεν χρειάζεται καν να αφαιρέσουν το κερί, αφού τα αυτιά μας αυτό-καθαρίζονται.

Έτσι, τη δεκαετία του 1970, η Q-tips πρόσθεσε στη συσκευασία της την προειδοποίηση ότι οι μπατονέτες δεν πρέπει να εισέρχονται στον ακουστικό πόρο. Παρότι δεν υπάρχουν στοιχεία για το τι την οδήγησε σε αυτή την αλλαγή, εντούτοις το πιθανότερο είναι ότι υπήρξε κάποιο συμβάν για το οποίο η εταιρεία στην οποία τότε ανήκε το προϊόν, η Chesebrough-Pond’s, δεν ήθελε να θεωρηθεί υπεύθυνη.

Όμως, όταν η Q-tips πρόσθεσε την προειδοποίηση, ήταν πια πολύ αργά. Οι συνήθειες των καταναλωτών αλλάζουν πολύ δύσκολα.

«Όλοι είχαν απλά αποδεχθεί πως έτσι χρησιμοποιούνται», εξηγεί ο Aaron Calloway, που υπήρξε brand manager για τα Q-tips στη Unilever το 2007 και το 2008.

Ποια είναι η σωστή χρήση της μπατονέτας;

Τη δεκαετία του 1940s, οι διαφημίσεις των Q-tips εμφάνιζαν τις μπατονέτες σαν αναγκαίο εργαλείο για το μακιγιάζ και την περιποίηση των γυναικών.

Τις δεκαετίες του 1950 και του 1960, η εταιρεία άρχισε να λέει στους καταναλωτές ότι οι μπατονέτες δεν ήταν χρήσιμες μόνο για τις γυναίκες και τα μωρά, αλλά σε καθετί μέσα στο σπίτι: «Για το λάδωμα των αλυσοπρίονων και των τρυπανιών, των όπλων και των καλαμιών ψαρέματος. Για να κολλήσετε ένα σπασμένο φλυτζάνι και για να καθαρίσετε κοσμήματα», έλεγε μια διαφήμιση του 1971.

Σήμερα, η διαφημίσεις των Q-tips δεν δείχνουν αυτιά. Και σύμφωνα με την εταιρεία, 8 στους 10 καταναλωτές χρησιμοποιούν τις μπατονέτες για κάτι άλλο από την προσωπική τους φροντίδα.

moneyreview.gr με πληροφορίες από CNN

Διαβάστε επίσης: 

Ο πόλεμος του καλσόν: Η τραγική αυτοκτονία που έφερε την επανάσταση του πλαστικού

Το χρησιμοποιούμε όλοι, αλλά κανείς δεν το ήθελε, ώσπου πήγε στο διάστημα

Η κατά λάθος εφεύρεση: Ο απλός λόγος γιατί τα Post-it είναι κίτρινα

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News