Capital Economics: Η Τουρκία πάει προς capital controls
Προς την επιβολή capital controls διολισθαίνει η Τουρκία, προειδοποιεί η Capital Economics, καθώς η λίρα έχει χάσει το 22% της αξίας της έναντι του δολαρίου από τις αρχές του έτους και το οικονομικό περιβάλλον παρουσιάζει μεγάλες ομοιότητες με προηγούμενες νομισματικές κρίσεις που «χτύπησαν» τη χώρα.
Με το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών να έχει εκτιναχθεί και τα βραχυπρόθεσμα εξωτερικά χρέη στα 180 δισ. δολάρια (22% του ΑΕΠ), η άσχημη εξωτερική θέση της Τουρκία αφήνει τη λίρα ευάλωτη σε σοκ και στην περαιτέρω επιδείνωση της διάθεσης για ρίσκο διεθνώς, τονίζουν οι αναλυτές του οίκου.
Στους δυσμενείς παράγοντες για την Τουρκία, η Capital Economics επισημαίνει τη σύσφιγξη των χρηματοδοτικών συνθηκών έπειτα από την αύξηση των επιτοκίων της Fed κατά 75 μονάδες βάσης, αλλά και τις γεωπολιτικές εντάσεις με το ΝΑΤΟ και την Ελλάδα.
Η απότομη πτώση της λίρας αποτελεί βασική απειλή για το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Τουρκίας, τονίζει ο οίκος, καθώς οι επιχειρήσεις έχουν μεγάλα χρέη σε ξένο νόμισμα και οι τράπεζες παρουσιάζουν υψηλά βραχυπρόθεσμα εξωτερικά χρέη. Μία απάντηση στην πτώση του νομίσματος θα ήταν η αύξηση των επιτοκίων για να μειωθούν οι εισαγωγές, να συρρικνωθεί το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και να έρθουν περισσότερα ξένα κεφάλαια στη χώρα. Όμως, στην Τουρκία αυτό δεν μπορεί να γίνει γιατί ο Ερντογάν δεν είναι πρόθυμος να επιτρέψει αυξήσεις επιτοκίων, εξηγεί η Capital Economics. Συνεπώς, πιθανότατα θα χρειαστεί να περιοριστεί η πρόσβαση σε ξένα νομίσματα, μέσω capital controls, μεταξύ άλλων.
Οι αρχές έχουν ήδη εφαρμόσει κάποια περιοριστικά μέτρα, τα οποία ο οίκος περιγράφει σαν «soft capital controls», όπως η εντολή προς τις τράπεζες να κάνουν πιο δύσκολη την μετακίνηση χρημάτων των πελατών τους εκτός Τουρκίας και τα στοιχήματα κατά της λίρας.
Όμως, άλλα μέτρα, όπως κανονικές απαγορεύσεις, φόροι και δύσκολες διαδικασίες έγκρισης θα μπορούσαν να επιβληθούν στις μεταφορές κεφαλαίων στο εξωτερικό.
Δεδομένων των υψηλών καταθέσεων σε συνάλλαγμα στο τραπεζικό σύστημα της Τουρκίας, ο οίκος χαρακτηρίζει πολύ πιθανό ότι αξιωματούχοι να λάβουν μέτρα που θα περιορίζουν τις αναλήψεις καταθέσεων σε ξένο νόμισμα.
Θα είναι αποτελεσματικά τα capital controls;
Η εμπειρία από άλλες χώρες δείχνει ότι τα capital controls είναι αποτελεσματικά όταν το κράτος έχει ισχυρό έλεγχο στο χρηματοπιστωτικό σύστημα προκειμένου να αποτρέψει διαρροές και όταν οι έλεγχοι επικεντρώνονται στον περιορισμό της ικανότητας των κατοίκων να βγάζουν χρήματα από τη χώρα.
Στην περίπτωση της Τουρκίας, η Capital Economics αμφισβητεί ότι οι αρχές έχουν την εμπειρία ή τις υποδομές να αποτρέψουν τις διαρροές κεφαλαίων.
Και κυρίως, τα capital controls λειτουργούν εάν συνοδεύονται από προσπάθειες για την ενίσχυση της μακροοικονομικής σταθερότητας. Στην Ισλανδία, την Κύπρος και την Ελλάδα, έδωσαν τη δυνατότητα στις κυβερνήσεις να εξυγιάνουν τον τραπεζικό τομέα και τη δημοσιονομική πολιτική. Στην περίπτωση της Τουρκίας, αυτό που θα έπρεπε να κάνει η κυβέρνηση υπό την προστασία των capital controls θα ήταν να αντιμετωπίσει τον υψηλό πληθωρισμό.
«Όμως, τουλάχιστον υπό τον πρόεδρο Ερντογάν, φαίνεται πολύ απίθανο να συμβεί κάτι τέτοιο», τονίζουν οι αναλυτές. Έτσι, εάν τα capital controls είναι αποτελεσματικά και στηρίξουν τη λίρα, ο πληθωρισμός θα ανεβάσει την πραγματική ιστορική, επιδεινώνοντας την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και τελικά, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Έτσι, οι πιέσεις στη λίρα στο τέλος θα ενταθούν και το νόμισμα θα πέσει έτσι και αλλιώς, προειδοποιεί η Capital Economics.
Διαβάστε επίσης:
Επιμένει ο Ερντογάν: Όποιος διαφωνεί μαζί του είναι «αναλφάβητος ή προδότης»
Τουρκία: Προσπαθεί να στηρίξει τη λίρα χωρίς αυξήσεις επιτοκίων
Τουρκία: Σε υψηλό 24 ετών ο πληθωρισμός, εκτοξεύθηκε στο 73,5%
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
