Goldman Sachs στην «Κ»: Κορύφωση της ακρίβειας το 2022
Τα επίπεδα των τιμών θα παραμείνουν σε σχετικά υψηλά επίπεδα ακόμη και για μία διετία, αν και θα κορυφωθούν μέσα στο 2022, τονίζει στην «Κ» ο Senior Global Economist της Goldman Sachs, Ντάαν Στρούγβεν, ο οποίος απεύχεται το σενάριο ενός αντιπαραγωγικού σπιράλ υψηλών μισθών και υψηλών τιμών με δυσμενείς συνέπειες για τις επενδύσεις και την ανάπτυξη. Οι ανατιμήσεις στο φυσικό αέριο οδηγούν την ακρίβεια στην Ευρωζώνη. Από την αγορά εργασίας και την υψηλότερη ζήτηση λόγω της εμπροσθοβαρούς δημοσιονομικής χαλάρωσης προκύπτει ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ. Πιο άμεση η ανάγκη για αύξηση των επιτοκίων από τη Fed παρά από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
– Πόσο θα διαρκέσουν οι υψηλές τιμές; Ποιο είναι το βασικό σενάριο για το χρονοδιάγραμμα αυτής της κρίσης;
– Γενικά πιστεύουμε ότι τα επίπεδα τιμών καταναλωτή θα παραμείνουν πολύ υψηλά και πως οι ρυθμοί πληθωρισμού θα κορυφωθούν φέτος. Συγκεκριμένα εκτιμούμε ότι ο γενικός πληθωρισμός σε ετήσια βάση θα έχει κορυφωθεί στο 8,5% στις ΗΠΑ τον Μάρτιο και στο 8,8% στην Ευρωζώνη τον Ιούλιο. Κοιτάζοντας πιο μπροστά αναμένουμε ότι ο πληθωρισμός θα διαμορφωθεί σε πιο φυσιολογικούς ρυθμούς τα επόμενα δύο χρόνια, οι οποίοι ωστόσο θα παραμείνουν σημαντικά υψηλότεροι από τον προ-πανδημικό κανόνα. Οι παράγοντες που οδηγούν σε διαρθρωτικά υψηλότερο πληθωρισμό περιλαμβάνουν τη στενότητα στις αγορές εργασίας (ιδίως των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου), τις αγορές ενέργειας (ειδικά στην Ευρώπη), τις αγορές κατοικιών και μια άνοδο των προσδοκιών για τον πληθωρισμό.
– Ποια είναι, λοιπόν, η διάρθρωση του πληθωρισμού; Ποιοι τομείς οδηγούν σε υψηλές τιμές;
– Οι υψηλότερες τιμές της ενέργειας ενίσχυσαν τον πληθωρισμό και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Ωστόσο, η συμβολή της ενέργειας στον πληθωρισμό είναι σημαντικά υψηλότερη στην Ευρώπη ως αποτέλεσμα της μεγαλύτερης αύξησης της τιμής του φυσικού αερίου, όπου οι ΗΠΑ είναι πιο αυτόνομες. Από την άλλη πλευρά, η συμβολή στον πληθωρισμό των διαρκών αγαθών με περιορισμένη προσφορά –όπως αυτοκίνητα, έπιπλα, ηλεκτρικός εξοπλισμός– είναι σημαντικά υψηλότερη στις ΗΠΑ απ’ ό,τι στην Ευρώπη, καθώς η μεγαλύτερη και πιο εμπροσθοβαρής δημοσιονομική χαλάρωση έχει ενισχύσει τη ζήτηση των καταναλωτών στις ΗΠΑ για τέτοια αγαθά. Τέλος, η συνεισφορά από τις κυκλικές και επίμονες κατηγορίες βασικών υπηρεσιών –όπως ο πληθωρισμός στέγης– είναι πολύ μεγαλύτερη στις ΗΠΑ απ’ ό,τι στην Ευρωζώνη, καθώς μια πιο στενή αγορά εργασίας ώθησε την αύξηση των μισθών στις ΗΠΑ. Η τελευταία μας παρακολούθηση των μισθών καταδεικνύει ρυθμό 5,5% στις ΗΠΑ έναντι 2,5% στην Ευρωζώνη, σε ετήσια βάση.
– Επομένως, είναι διαφορετική η πρόκληση σε ΗΠΑ και Ευρώπη;
– Και οι δύο κεντρικές τράπεζες στοχεύουν να μειώσουν τον πληθωρισμό πίσω στον στόχο. Ωστόσο, ο υψηλότερος πυρήνας πληθωρισμού, η υψηλότερη αύξηση των μισθών, η ισχυρότερη ζήτηση στην αγορά εργασίας και τα ανθεκτικά στοιχεία για την ανάπτυξη στις ΗΠΑ υποδηλώνουν ότι η Fed πρέπει να αυστηροποιήσει τις χρηματοοικονομικές συνθήκες και να αυξήσει τα επιτόκια περισσότερο απ’ ό,τι η ΕΚΤ. Είναι λιγότερο σαφές ότι η ΕΚΤ αντιμετωπίζει ένα σημαντικό, επίμονο πρόβλημα «υπερθέρμανσης» της αγοράς εργασίας και οι μεγαλύτεροι καθοδικοί κίνδυνοι από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία μειώνουν την επείγουσα ανάγκη για ταχεία αύξηση των επιτοκίων στην Ευρώπη, σε σύγκριση με τις ΗΠΑ.
– Τι σημαίνει ο παρατεταμένος πληθωρισμός για τους ρυθμούς ανάπτυξης και τις επενδυτικές προοπτικές;
– Ο υψηλότερος πληθωρισμός αποτελεί διπλή πρόκληση για την ανάπτυξη και τις χρηματοπιστωτικές αγορές. Πρώτον, μειώνει την ανάπτυξη του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος και ως εκ τούτου μπορεί να επιβαρύνει τις καταναλωτικές δαπάνες υποθέτοντας ότι οι ονομαστικοί μισθοί δεν ανταποκρίνονται στον ονομαστικό πληθωρισμό. Δεύτερον, αυξάνει τον κίνδυνο πυροδότησης ενός σπιράλ μισθών – τιμών, όπου ο υψηλότερος πληθωρισμός ενισχύει την αύξηση των μισθών, η οποία με τη σειρά της ασκεί ανοδική πίεση στο κόστος των επιχειρήσεων και επομένως και πάλι στον πληθωρισμό. Ενα σπιράλ μισθών – τιμών δεν είναι η βασική μας πρόβλεψη. Ωστόσο, εάν συνέβαινε, πιθανότατα θα ήταν επιζήμιο για την οικονομία και τις χρηματοπιστωτικές αγορές, καθώς η αναίρεση του σπιράλ θα απαιτούσε πιθανότατα σημαντική σύσφιξη των νομισματικών και χρηματοοικονομικών συνθηκών.
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
