Ασκήσεις ισορροπίας στην Ευρώπη: Πυρηνική, ρωσικό αέριο, κλιματική αλλαγή
Η επίθεση των ρωσικών δυνάμεων στο μεγαλύτερο πυρηνικό εργοστάσιο της Ευρώπης την περασμένη Παρασκευή πυροδότησε ένα κύμα ανησυχιών για το ενδεχόμενο επανάληψης μίας καταστροφής αντίστοιχης με το Τσέρνομπιλ. Οι ΗΠΑ το αποκάλεσαν «έγκλημα πολέμου» και το ζήτημα συζητήθηκε σε έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, όπου έγινε ανάλυση σχετικά με τις πιθανές κινήσεις της Ρωσίας.
Εν τέλει, τα επίπεδα ραδιενέργειας στην ευρύτερη περιοχή παρέμειναν σταθερά. Ωστόσο, η αρμόδια ουκρανική αρχή πυρηνικής ενέργειας ανέφερε στην ΙΕΑ την Κυριακή ότι δυσκολευόταν να επικοινωνήσει με το προσωπικό του πυρηνικού εργοστασίου και ότι πλέον οι Ρώσοι έχουν τον έλεγχο της μονάδας.
Σύμφωνα με τον Shaun Burnie, υψηλόβαθμο στέλεχος ειδικό στην πυρηνική ενέργεια στην Greenpeace, ο επόμενος στόχος του Πούτιν θα μπορούσε να είναι οι τρεις πυρηνικοί αντιδραστήρες του εργοστασίου Yuzhnoukrainsk, το οποίο παράγει το 10% του ηλεκτρικού ρεύματος στην Ουκρανία και είναι θεμελιώδης πάροχος ενέργειας στα Νότια της χώρας. «Η απώλεια της λειτουργίας ψύξης στο εσωτερικό των αντιδραστήρων και η διοχέτευση καυσίμων θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μία καταστροφή πολύ χειρότερη από το ατύχημα στη Fukushima», προειδοποιεί ο ίδιος.
Ενόσω ο πόλεμος απειλεί τη λειτουργία των πυρηνικών εργοστασίων της Ουκρανίας – και βέβαια την παροχή ενέργειας και τις τιμές σε ολόκληρο τον κόσμο – δημιουργει ερωτήματα και αναφορικά με την ασφαλή χρήση της πυρηνικής ενέργειας. Ολόκληρη η Γηραιά Ήπειρος έχει επιταχύνει την χρήση πυρηνικής ενέργειας, η οποία πλέον έχει χαρακτηριστεί και ως «πράσινη» από την Κομισιόν, παρότι μπορεί να προκαλέσει ατυχήματα και παρότι παράγονται ραδιενεργά απόβλητα.
Ωστόσο, το τοπίο της ασφάλειας το οποίο μεταβάλλεται ταχύτατα δημιουργεί ένα σοβαρό δίλημμα για τους Ευρωπαίους αξιωματούχους: Πώς μπορούν να αντιμετωπίσουν την κλιματική αλλαγή, ισορροπώντας τις ενεργειακές τους ανάγκες και την νέα απειλή ενέργειας που προκαλεί ο Βλαντιμίρ Πούτιν;
Στο επίκεντρο των αντιδράσεων
Η πυρηνική ενέργεια ανέκαθεν δίχαζε την Ευρώπη. Η Αυστρία είχε καταψηφίσει στο τέλος της δεκαετίας του 1970 την ανέγερση πυρηνικών εργοστασίων, ενώ μετά το ατύχημα στο Τσέρνομπιλ, η Γερμανία και η Ιταλία σταμάτησαν την δημιουργία νέων αντιδραστήρων και η Ελβετία ανέστειλε τις συζητήσεις για μία δεκαετία.
Μετά το ατύχημα του 2011 στην Fukushima, η Καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ ανακοίνωσε σχέδια για σταδιακή μείωση της χρήσης πυρηνικής ενέργειας στην Γερμανία. Ο Όλαφ Σόλτς φαίνεται πως συνεχίζει στην ίδια πορεία. Πλέον, όμως, με την εξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό αέριο να βρίσκεται «στον αέρα», η Γερμανία εξετάζει να αναστείλει το σχέδιό της, παρότι οι εναλλακτικές λιγοστεύουν.
Εντωμεταξύ, η γαλλική κυβέρνηση πήρε ώθηση από τους στόχους της Ε.Ε. για μηδενικό ανθρακικό αποτύπωμα μέχρι το 2050. Η Γαλλία, ως πυρηνική ατμομηχανή της Ευρώπης με 56 αντιδραστήρες, σχεδιάζει να φτιάξει νέα εργοστάσια. Η αύξηση των τιμών ενέργειας και οι ανησυχίες για την εξάρτηση της ηπείρου από το ρωσικό αέριο έχουν δώσει περισσότερη ώθηση στα σχέδια της Γαλλίας για ενεργειακή ανεξαρτησία.
Κίνδυνοι
Πόσο επικίνδυνο είναι να αναπτύσσει κανείς σχέδια για πυρηνικά εργοστάσια με έναν πόλεμο να μαίνεται στην Ευρώπη; Σύμφωνα με την Παγκόσμια Ένωση Πυρηνικής Ενέργειας, υπάρχουν πλέον 58 αντιδραστήρες υπό κατασκευή διεθνώς, εκ των οποίων οι δύο στην Ουκρανία. Εντωμεταξύ, 421 αντιδραστήρες είναι ήδη προγραμματισμένοι ή έχουν προταθεί για ανέγερση παγκοσμίως. Τα περισσότερα από τα νέα προγράμματα βρίσκονται στην Κίνα και την Ινδία, αλλά οι 89 προγραμματίζονται για την Ευρώπη, με την πλειονότητα αυτών στην Ρωσία και την Ανατολική Ευρώπη.
Τα πυρηνικά εργοστάσια έιναι σχεδιασμένα, ώστε να αντέχουν ορισμένα ατυχήματα και εξωγενή γεγονότα, όχι όμως στρατιωτικές επιθέσεις. Όπως δηλώνει ο Edwin Lyman, διευθυντής πυρηνικής ασφάλειας σε ομάδα επιστημόνων με έδρα την Ουάσιγκτον, οι πρόσφατες κινήσεις της Ρωσίας δημιουργούν μία «νέα κατηγορία απειλών, τις οποίες οι διαχειριστές και σχεδιαστές αντιδραστήρων οφείλουν να λάβουν πιο σοβαρά υπόψιν και που μπορεί να απαιτούν τη λήψη επιπλέον προστατευτικών μέτρων για να αποφευχθούν». Σύμφωνα μάλιστα με τον ίδιο, οι νέοι αντιδραστήρες έχουν ακόμη μικρότερη προστασία.
Αυτό που μας απασχολεί δεν είναι η επιστήμη, αλλά η πολιτική
«Εάν ο Πούτιν θέλει να σκοτώσει αμέτρητους ανθρώπους με επιθέσεις σε φράγματα, σε χημικά εργοστάσια, σε ένα πυρηνικό εργοστάσιο, μπορεί να το κάνει. Αλλά το θέμα είναι, παρά την υστερία που υπάρχει σε κάποια ΜΜΕ, ότι τα πυρηνικά εργοστάσια είναι εξαιρετικά ασφαλή», δηλώνει αντιθέτως ο Josh Freed, υψηλόβαθμο στέλεχος του ενεργειακού think tank Third Way.
Ο ίδιος μάλιστα διαβεβαιώνει ότι οι αντιδραστήρες στην Ζαπορίζια είναι εξαιρετικά ασφαλείς, ενώ οι νέοι που θα φτιαχτούν στην Ευρώπη θα είναι σχεδιασμένοι έτσι ώστε να αντέχουν σύγκρουση με μεγάλα αεροσκάφη ή από τρομοκρατικές επιθέσεις.
Πηγή: Gzero
Διαβάστε επίσης:
Ζαπορίζια όπως Τσέρνομπιλ; Οι ειδικοί απαντούν
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
