Οι επιχειρήσεις και ο οικονομικός πόλεμος μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία – Ποιοι κλάδοι πλήττονται περισσότερο

Tην ώρα που ολόκληρη η ανθρωπότητα παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα τις εξελίξεις στην ουκρανική κρίση, οι πολυεθνικές επιχειρήσεις με δραστηριότητες στην περιοχή προετοιμάζονται για το χειρότερο σενάριο. Την ίδια στιγμή, ενδεχόμενο «πάγωμα» στις ρωσικές εξαγωγές πρώτων υλών και βασικών ειδών διατροφής, σε αντίποινα για τις κυρώσεις της Δύσης σε βάρος της Μόσχας, θα συνιστούσε σοκ για τις επιχειρήσεις διαφόρων κλάδων, από κατασκευαστές λιπασμάτων και εταιρείες τροφίμων μέχρι αυτοκινητοβιομηχανίες και ομίλους κατασκευής αεροσκαφών. Στη σκιά του πολέμου και οι ελληνικές επιχειρήσεις, τόσο εκείνες με παρουσία στην Ουκρανία όσο κι εκείνες που καλούνται να διαχειριστούν το δυσβάσταχτο κόστος πρώτων υλών. 

Για τους περισσότερους, η Ρωσία είναι γνωστή για τις εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου. Πέραν των πετρελαιοειδών, αποτελεί -μαζί με την Ουκρανία- έναν από τους κορυφαίους παραγωγούς σιτηρών στον κόσμο. Οι δύο χώρες αντιπροσωπεύουν περίπου το ένα-τρίτο των παγκόσμιων εξαγωγών σιταριού, επισημαίνουν οι «Financial Times» σε ανάλυσή τους.

Παράλληλα, η Ρωσία αποτελεί σημαντική πηγή μετάλλων που χρησιμοποιούνται στη μεταποίηση, όπως νικέλιο, τιτάνιο, παλλάδιο και αλουμίνιο. Το τιτάνιο είναι απαραίτητο υλικό για τους κατασκευαστές αεροσκαφών και κινητήρων για αεροσκάφη, όπως οι Boeing, Airbus και Rolls-Royce, ενώ το παλλάδιο χρησιμοποιείται στους καταλύτες των αυτοκινήτων, ηλεκτρόδια και ηλεκτρονικές συσκευές.

Μια παρατεταμένη περίοδος συγκρούσεων, σε συνδυασμό με την επιβολή αυστηρών κυρώσεων σε βάρος της Μόσχας θα μπορούσε να προκαλέσει ένα ισχυρό σοκ στις επιχειρήσεις, παρόμοιο με το σοκ που είχαν υποστεί κατά την περίοδο της πανδημίας και των lockdown, προειδοποιεί ο Μάικλ Έβερι, στρατηγικός αναλυτής στη Rabobank.

O κατάλογος των εταιρειών που εξαρτώνται από την προμήθεια πρώτων υλών από Ρωσία ή Ουκρανία μακροσκελής, όπως εξίσου μεγάλος και ο αριθμός των εταιρειών με μονάδες παραγωγής, γραφεία και προσωπικό στη χώρα.

Ας δούμε αναλυτικά ποιοι κλάδοι πλήττονται περισσότερο από την ουκρανική κρίση που έχει ξεσπάσει μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, στις 24 Φεβρουαρίου 2022.

Ενέργεια και μεταλλεύματα

O ενεργειακός κλάδος προετοιμάζεται για ισχυρές αναταράξεις εξαιτίας της ουκρανικής κρίσης, καθώς τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης φυσικού αερίου έκαναν άλμα 50% αυτή την εβδομάδα, φθάνοντας στα 126 megawatt/ώρα και το πετρέλαιο εκτοξεύθηκε στα υψηλότερα επίπεδα από το 2014.

Η Ρωσία αποτελεί την τρίτη μεγαλύτερη πετρελαιοπαραγωγό χώρα παγκοσμίως και τη χώρα με τα μεγαλύτερα αποθέματα φυσικού αερίου, σύμφωνα με στοιχεία της αμερικανικής Υπηρεσίας Πληροφοριών για Ενεργειακά θέματα(ΕΙΑ). Παράλληλα, από τα στοιχεία της Γενικής Διεύθυνσης Ενέργειας προκύπτει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί τον μεγαλύτερο εισαγωγέα φυσικού αερίου στον κόσμο, καλύπτοντας το 41% των ενεργειακών της αναγκών από τη Ρωσία, 24% από τη Νορβηγία και 11% από την Αλγερία. Ως προς το ενεργειακό μείγμα, περίπου το 25% της ενέργειας που καταναλώνεται στην Ευρώπη προέρχεται από φυσικό αέριο, 32% από πετρέλαιο, 18% από βιοκαύσιμα και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και το υπόλοιπο 11% από ορυκτά και στερεά καύσιμα. 

Οι αναλυτές προβλέπουν ακόμη μεγαλύτερη άνοδο των τιμών, ειδικά εάν ανακύψουν ελλείψεις στην τροφοδοσία φυσικού αερίου και πετρελαίου, είτε λόγω των κυρώσεων σε βάρος της Μόσχας είτε εξαιτίας των στρατιωτικών συγκρούσεων.

Μεταξύ των ευρωπαϊκών εταιρειών παραγωγής πετρελαίου, οι ΒΡ και TotalEnergies έχουν τη μεγαλύτερη έκθεση προς τη Ρωσία, σύμφωνα με στοιχεία της επενδυτικής τράπεζας Jefferies που επικαλούνται οι «FT» στην ανάλυσή τους. Η ΒΡ ελέγχει περίπου το 20% της Rosneft, μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες πετρελαίου της Ρωσίας.

Παράλληλα, η Ρωσία αποτελεί σημαντική πηγή εξαγωγής πρώτων υλών που χρησιμοποιούνται στη μεταποίηση, γι’ αυτό και οι επιχειρήσεις του μεταποιητικού κλάδου προετοιμάζονται για υψηλότερο κόστος παραγωγής και το ενδεχόμενο ελλείψεων σε πρώτες ύλες. Εξαιρουμένης της Κίνας, η Ρωσία αντιπροσωπεύει το 14% της παγκόσμιας παραγωγής αλουμινίου, ενός υλικού που χρησιμοποιείται σχεδόν στα πάντα, από κουτάκια αναψυκτικών μέχρι αυτοκίνητα. Παράλληλα, είναι σημαντική παραγωγός παλλαδίου και πλατίνας, δύο πολύτιμα μέταλλα που χρησιμοποιούνται στους καταλύτες αυτοκινήτων. Η ρωσική παραγωγή αντιπροσωπεύει το 12% της παγκόσμιας προσφοράς πλατίνας και το 40% της παγκόσμιας προσφοράς παλλαδίου, αναφέρει σε ανάλυση των «FT» η Νατάσα Κάνεβα, αναλύτρια στην JP Morgan.

H Ferrexpo, που έχει την έδρα της στην Ουκρανία, είναι ο τρίτος μεγαλύτερος εξαγωγέας υψηλής ποιότητας σφαιριδίων σιδηρομεταλλεύματος στον κόσμο. H εταιρεία έχει αναστείλει τις εξαγωγές της, αφότου η κυβέρνηση του Κιέβου σταμάτησε τις μεταφορές εμπορευμάτων μέσω σιδηροδρόμων και ανακοίνωσε και το κλείσιμο όλων των λιμένων, μεταξύ των οποίων και το Πιβντέβνι της Μαύρης Θάλασσας.

Ημιαγωγοί

Ρωσία και Ουκρανία αποτελούν βασικούς προμηθευτές των χημικών αερίων C4F6 (εξαφθοροβουταδιένιο) και νέου, που είναι ζωτικής σημασίας για την παραγωγή ημιαγωγών. Η Ουκρανία είναι από τους μεγαλύτερους προμηθευτές διαφόρων ευγενών αερίων που χρησιμοποιούνται από τη βιομηχανία ημιαγωγών, ειδικά το νέον. Αν και οι μεγαλύτεροι κατασκευαστές επεξεργαστών διαβεβαιώνουν ότι είναι προετοιμασμένες να αντεπεξέλθουν σε τυχόν ελλείψεις εξαιτίας των στρατιωτικών επιχειρήσεων εναντίον της Ουκρανίας, εντούτοις οι ημιαγωγοί είναι ένας από τους κλάδους που θα χτυπηθούν περισσότερο.

Η Micron, ένας από τους μεγαλύτερους παγκοσμίως κατασκευαστές επεξεργαστών μνήμης έχει ανακοινώσει ότι συνεργάζεται με προμηθευτές από όλον τον κόσμο, ώστε να διασφαλίσει πως δεν θα αντιμετωπίσει ελλείψεις. Η Intel, ο μεγαλύτερος κατασκευαστής επεξεργαστών στις ΗΠΑ, στηρίζεται σε εφοδιαστική αλυσίδα πολλαπλών επιλογών, γι’ αυτό και δεν αναμένει αντίκτυπο από την ουκρανική κρίση, όπως αναφέρει η ίδια η εταιρεία σε ανακοίνωσή της.

Τράπεζες

Παρότι οι τράπεζες της Δύσης έχουν περιορίσει την παρουσία τους στη Ρωσία, ειδικά μετά την προσάρτηση της Κριμαίας, το 2014, ορισμένα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα διατηρούν σημαντική έκθεση στη ρωσική αγορά. Το ένα-τρίτο των κερδών της αυστριακής Raiffaisen προέρχεται από τη Ρωσία. Η γαλλική Societe Generale διαθέτει θυγατρική στη Ρωσία, τη Rosbank, με 550 υποκαταστήματα και 3,1 εκατ. πελάτες. Η UniCredit της Ιταλίας διαθέτει 103 υποκαταστήματα στη Ρωσία και δύο εκατ. πελάτες. Οι τρεις τράπεζες παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις και διαβεβαιώνουν ότι οι ρωσικές τους δραστηριότητες διαθέτουν επαρκές «μαξιλάρι» κεφαλαίων. Να σημειωθεί ότι μικρή παρουσία στην ουκρανική αγορά έχει και η Τράπεζα Πειραιώς, μέσω της JSC PIRAEUS BANK ICB. Με βάση στοιχεία της ίδιας της τράπεζας, Η Τράπεζα Πειραιώς ξεκίνησε να δραστηριοποιείται στην Ουκρανία το 2007, εξαγοράζοντας την τοπική Τράπεζα International Commerce Bank ICB. Το δίκτυο καταστημάτων της καλύπτει σήμερα βασικές περιοχές της χώρας. 

Αυτοκινητοβιομηχανία

Στην Ουκρανία υπάρχουν αρκετά εργοστάσια παραγωγής ανταλλακτικών για αυτοκίνητα. Οι  Bosch και Aptiv έχουν μονάδες παραγωγής στα δυτικά της χώρας, κοντά στα σύνορα με την Πολωνία. Παράλληλα, αρκετοί όμιλοι αυτοκινήτων έχουν εργοστάσια στη Ρωσία, μεταξύ των οποίων οι Renault, Stellantis, Toyota, Kia και Nissan. H Renault, στην οποία ανήκει η Avtovaz, η μεγαλύτερη αυτοκινητοβιομηχανία της χώρας, είναι περισσότερο εκτεθειμένη. Η Avtovaz έχει δύο εργοστάσια, ενώ και η Renault έχει μονάδα παραγωγής στη Μόσχα. Η Renault έχει καταρτίσει σχέδιο εκτάκτου ανάγκης για την εξασφάλιση επάρκειας ανταλλακτικών, στην περίπτωση κυρώσεων ή ελλείψεων σε εξαρτήματα. Ήδη αναγκάσθηκε να αναστείλει την παραγωγή στο εργοστάσιό της στη Ρωσία, ενώ και η VW ανακοίνωσε προσωρινό «λουκέτο» στα εργοστάσιά της στην Ανατολική Γερμανία.

Εταιρείες τροφίμων

Η Ουκρανία έχει χαρακτηρισθεί ως «ο σιτοβολώνας της Ευρώπης» και συγκαταλέγεται και μεταξύ των μεγαλύτερων παραγωγών ηλιελαίου παγκοσμίως. Αρκετές εταιρείες σιτηρών, τροφίμων και ζυθοποιίες αναγκάσθηκαν να αναστείλουν την παραγωγή τους μετά την εισβολή των ρωσικών στρατευμάτων. 

Η Mondelez -που παρασκευάζει τη σοκολάτα Cadbury και τα μπισκότα Oreo- ανέστειλε την παραγωγή στις δύο μονάδες που διατηρεί στην Ουκρανίά στο Τροστγιανέτς και στο Βίσχοροντ.

Η Carlsberg, η τρίτη μεγαλύτερη ζυθοποιία παγκοσμίως, αναγκάσθηκε να παγώσει την παραγωγή και στα τρία ζυθοποιεία της Ουκρανίας.

Η Nestle, η μεγαλύτερη εταιρεία τροφίμων στον κόσμο, έβαλε προσωρινά «λουκέτο» στις τρεις μονάδες παραγωγής στην Ουκρανία όπου απασχολεί συνολικά 5.800 εργαζομένους.

Τις εξελίξεις στην Ουκρανία παρακολουθούν με αγωνία και οι ελληνικές αλευροβιομηχανίες, όπως και οι εταιρείες εξαγωγής φρούτων και λαχανικών. Όπως είχε γράψει πρόσφατα το «MR», οι εξαγωγές προς την Ουκρανία υπολογίζονται στα 42 εκατ. ευρώ, ενώ ερωτήματα εγείρονται και για τις εξαγωγές με τελικό προορισμό τη Ρωσία.  

moneyreview.gr

Διαβάστε επίσης:

Ελληνική βιομηχανία: Ποιες επιχειρήσεις «καρδιοχτυπούν» για την κρίση στην Ουκρανία

Κι όμως, η Ευρώπη αγοράζει σήμερα περισσότερο ρωσικό αέριο – Ο λόγος

Ο πόλεμος βάζει «λουκέτο» σε εργοστάσια των Volkswagen – Renault

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News