Tουρκία: Κίνδυνος δολαριοποίησης, καθώς μειώνονται τα συναλλαγματικά αποθέματα
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεσμεύτηκε να μειώσει τον αυξανόμενο πληθωρισμό της χώρας του, ο οποίος έφτασε στο 36% τον Δεκέμβριο, εν όψει της συνεδρίασης της κεντρικής τράπεζας της χώρας την επόμενη εβδομάδα.
Μιλώντας στο κοινοβούλιο την Τετάρτη, ο Ερντογάν είπε ότι προστατεύει την οικονομία της χώρας από επιθέσεις από «ξένα χρηματοπιστωτικά εργαλεία που μπορούν να διαταράξουν το χρηματοπιστωτικό σύστημα».
«Ο κλιμακούμενος πληθωρισμός δεν είναι σύμφωνος με την πραγματικότητα της χώρας μας», πρόσθεσε ο «πρόεδρος, ο οποίος διαβεβαίωσε ότι τα πρόσφατα ανακοινωθέντα κυβερνητικά μέτρα για τη στήριξη της λίρας θα τιθασσεύσουν τις «παράλογες» αυξήσεις τιμών.
Η τουρκική λίρα απώλεσε το 44% της αξίας της το 2021, επί το πλείστον λόγω της άρνησης του προέδρου – ο οποίος ελέγχει ουσιαστικά την κεντρική τράπεζα – να αυξήσει τα επιτόκια για να συγκρατήσει τον πληθωρισμό. Και οι ίδιοι οι Τούρκοι κοιτάζουν πέρα από τη λίρα καθώς χάνουν την ελπίδα τους στο δικό τους νόμισμα: τα τουρκικά καταστήματα αρχίζουν τώρα να εμφανίζουν τιμές σε δολάρια ΗΠΑ και οι Τούρκοι βάζουν τα χρήματά τους σε κρυπτονομίσματα όπως το bitcoin.
«Αν ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θέλει να σώσει τη λίρα και ίσως και τη δική του πολιτική καριέρα, θα πρέπει να υιοθετήσει ένα νομισματικό συμβούλιο με βάση το δολάριο», έγραψε την Τετάρτη στο Twitter ο Steve Hanke, οικονομολόγος στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins, λέγοντας ότι η Τουρκία βρίσκεται σε φάση «δολαριοποίησης».
Πτώση των αποθεματικών της κεντρικής τράπεζας
Ορκισμένος αντίπαλος των επιτοκίων, ο Ερντογάν έλαβε μία σειρά μέτρων για την ενίσχυση της λίρας. Το σχέδιο ουσιαστικά συνεπάγεται την προστασία των τοπικών καταθετών από την αστάθεια της αγοράς καταβάλλοντάς τους τη διαφορά εάν η πτώση της λίρας έναντι των σκληρών νομισμάτων ξεπεράσει τα επιτόκια των τραπεζών.
Οι επικριτές λένε ότι αυτό το σχέδιο δεν είναι βιώσιμο και συνιστά ουσιαστικά μια μεγάλη κρυφή αύξηση των επιτοκίων. Και τα αποθεματικά της κεντρικής τράπεζας μειώνονται ήδη: μειώθηκαν κατά 1,6 δισ. δολάρια στα 109,4 δισ. δολάρια την πρώτη εβδομάδα του Ιανουαρίου, σύμφωνα με την Goldman Sachs, «καθοδηγούμενα από τη μείωση των συναλλαγματικών αποθεμάτων που διαμορφώθηκαν στα 71 δισ. δολάρια».
Ωστόσο, η εικόνα δεν είναι εντελώς ζοφερή: η Τουρκία έδειξε θετικά στοιχεία για τη βιομηχανική παραγωγή και τις λιανικές πωλήσεις τον Νοέμβριο, γεγονός που «υποδηλώνει ότι η οικονομία της Τουρκίας διατηρήθηκε καλά κατά την πρώτη περίοδο της νομισματικής κρίσης», έγραψε ο Jason Tuvey, οικονομολόγος αναδυόμενων αγορών στην Capital.
«Αλλά αμφιβάλλουμε ότι αυτή η ισχύς θα διαρκέσει, καθώς οι ολέθριες επιπτώσεις από την αποτομη πτώση της λίρας το Δεκέμβριο δεν έχουν ξεπεραστεί», πρόσθεσε ο Tuvey.
«Ενώ οι εξαγωγικοί τομείς μπορεί να διατηρηθούν καλά, οι κλάδοι που καθοδηγούνται από τους καταναλωτές θα υποφέρουν εν μέσω αύξησης του πληθωρισμού, ο οποίος έφτασε στο 36,1% ετησίως τον Δεκέμβριο και αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω».
Πόσο μπορεί να διαρκέσει αυτό;
Οι αναλυτές εκτιμούν ότι το βραχυπρόθεσμο χρέος της Τουρκίας ξεπερνά τα 180 δισ. δολάρια, με έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών περίπου 10-20 δισ. δολαρίων, αφήνοντας τις ακαθάριστες απαιτήσεις εξωτερικής χρηματοδότησης σε περίπου 200 δισ. δολάρια. Με τα ακαθάριστα αποθεματικά της κεντρικής τράπεζας στα περίπου 109 δισ. δολάρια που πιθανόν να συνεχίσουν να μειώνονται με τη δολαριοποίηση, τις δαπάνες για τη στήριξη της λίρας και πιθανή περαιτέρω φυγή ξένων κεφαλαίων, η χρηματοδότηση για την κάλυψη των συναλλαγματικών αποθεμάτων δεν φαίνεται πολύ ισχυρή.
Πόσο καιρό λοιπόν μπορεί η κεντρική τράπεζα να συνεχίσει να παρεμβαίνει για να στηρίξει τη λίρα; «Όχι για πολύ είναι η απάντηση, εάν συνεχίσει να διατηρεί τον ρυθμό παρέμβασης που παρατηρήθηκε τον Δεκέμβριο», έγραψε ο Ash.
moneyreview.gr με πληοφορίες από CNBC
Διαβάστε επίσης:
Ο πληθωρισμός απειλεί την καρέκλα του Ερντογάν (;)
Τουρκία: Με τα κοσμήματα των πολιτών προσπαθεί να σώσει την οικονομία ο Ερντογάν
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
