Brexit: Πώς έφερε «ψαλίδι» 16% στο εμπόριο με την Ευρώπη

Εδώ και δώδεκα μήνες οι βρετανικές επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν την πραγματικότητα που δημιούργησε η απόφαση της χώρας να αποσχισθεί από τον μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο της. Αρχικά το νέο σύστημα κατέρρευσε: ευπαθή προϊόντα παρέμειναν στάσιμα στα λιμάνια, οι επιχειρήσεις λιανικής ανακάλυψαν ότι οι εφοδιαστικές αλυσίδες τους είχαν αχρηστευθεί και οι εταιρείες μεταφορικών φορτηγών διέκοψαν εντελώς τις μεταφορές στην Ιρλανδία. Το χειρότερο μέρος του προβλήματος, εκτός Βορείου Ιρλανδίας, μετριάστηκε έπειτα από λίγους μήνες. Παραμένει, όμως, ένα εξαιρετικά δυσάρεστο καθεστώς, ένας συνδυασμός υψηλού κόστους, χρονοβόρας γραφειοκρατίας και αμέτρητων χαμένων ευκαιριών. 

Πριν από το Brexit η μοναδική ευκόλως διακριτή διαφορά ανάμεσα στις πωλήσεις στην Ευρώπη και τις πωλήσεις οπουδήποτε αλλού ήταν το πρόσθετο κόστος των πωλήσεων προς οποιοδήποτε άλλο μέρος. Η διευθέτηση της φόρτωσης και των μεταφορικών διαρκούσε λιγότερο από ένα λεπτό. Τώρα για κάθε προϊόν που φεύγει από τη Βρετανία, ό,τι κι αν είναι αυτό, πρέπει να συμπληρωθεί μια τετράφυλλη φόρμα για το τελωνείο, που συνεπάγεται καθυστέρηση έως και 20 λεπτών σε κάθε φόρτωση. Για τους πελάτες το σοκ είναι μεγάλο. Το είδη κοστίζουν όλα τουλάχιστον 8,5 στερλίνες, ποσό αντίστοιχο των 10,10 ευρώ, περισσότερο, καθώς οι πιο πολλές εταιρείες ταχυαποστολών χρεώνουν επιπλέον για να καλύψουν το κόστος των φόρων και των ελέγχων στα τελωνεία. Και χρειάζεται περισσότερος χρόνος για να φτάσει στον προορισμό του κάθε προϊόν. Αφήνουμε κατά μέρος τις online πωλήσεις που χάνονται από ιδιώτες αγοραστές, καθώς πολλά ανεξάρτητα ευρωπαϊκά καταστήματα έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα πως δεν αξίζει τον κόπο και το κόστος. «Μπορούμε να πουλήσουμε σε κάποιους ανθρώπους, σίγουρα μπορούμε να το κάνουμε, αλλά είναι πολύ πιο δαπανηρό», τονίζει ο Νιλ Κιουρί, του οποίου η εταιρεία εμπορεύεται μεταλλικά τηγάνια και είδη μαγειρικής και επί τουλάχιστον μία δεκαετία τα έστελνε σε πελάτες στο Βερολίνο εξίσου εύκολα όσο και στο Μπέρμιγχαμ, μόλις 30 χιλιόμετρα μακριά. Οπως διευκρινίζει ο ίδιος, «υπάρχει η αίσθηση ότι είναι υπερβολικά δύσκολο». 

Σε ό,τι αφορά τη νέα εμπορική συμφωνία που υπέγραψε η Βρετανία με την Ε.Ε., το βρετανικό Παρατηρητήριο Εμπορικής Πολιτικής εκτιμά πως στη διάρκεια των πρώτων επτά μηνών εφαρμογής της μειώθηκαν κατά 14% οι εξαγωγές της χώρας προς την Ε.Ε. και κατά 24% οι εισαγωγές. Αυτό ισοδυναμεί με μείωση του εμπορίου κατά 44 δισ. στερλίνες, ποσό αντίστοιχο των 52,29 δισ. ευρώ. Το μεγαλύτερο μέρος των εξαγωγών χάθηκε τον Ιανουάριο όταν πολλές εταιρείες logistics διέκοψαν τις μεταφορές αγαθών εξαιτίας του μεγάλου αριθμού φορτώσεων, που συνοδεύονταν από ακατάλληλα και ανακριβή έγγραφα. Εκτοτε, βέβαια, τα στατιστικά στοιχεία εμφανίζουν τις εξαγωγές σε ανάκαμψη. Ενα γερμανικό πολυκατάστημα που προμηθεύεται μαγειρικά σκεύη από τη βρετανική  βιομηχανία Netherton Foundry παρακάλεσε να της αποστέλλονται μέσω εταιρείας του Βελγίου, ώστε να μη χρειάζεται η πρόσθετη επιβάρυνση που συνεπάγονται οι εισαγωγές απευθείας από τη Βρετανία. Και όπως υπογραμμίζει ο επικεφαλής της εταιρείας, «με όσο πρόσθετο κόστος συνεπάγεται αυτό βέβαια και ξέρουμε πως είναι τρελό». 

Η εμπορική συμφωνία με την Ε.Ε. εξασφάλισε στα βρετανικά προϊόντα πρόσβαση στις ευρωπαϊκές αγορές χωρίς δασμούς και χωρίς ποσοστώσεις. Η γραφειοκρατία που απαιτείται, όμως, για να περάσουν από τα σύνορα και να αποδείξουν ότι τα προϊόντα πληρούν τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές έχει αποδειχθεί ενοχλητική. Ορισμένες επιχειρήσεις κατέληξαν στο συμπέρασμα πως δεν αξίζει τον κόπο, ούτε το πρόσθετο κόστος. Η Marks & Spencer έκλεισε 11 καταστήματά της στη Γαλλία επικαλούμενη προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα. 

Σύμφωνα με το Κέντρο Ευρωπαϊκών Μεταρρυθμίσεων, όμιλο που υποστηρίζει την Ε.Ε., οι εμπορικές συναλλαγές με την Ευρώπη είναι σχεδόν 16% μειωμένες σε σύγκριση με αυτό που θα ήταν χωρίς το Brexit. Και αυτά είναι μόνο τα αρχικά αποτελέσματα μιας μακράς αλυσίδας επιπτώσεων του Brexit, που σύμφωνα με το Γραφείο Προϋπολογισμού αναμένεται να μειώσει το μέγεθος της βρετανικής οικονομίας κατά 4% σε σύγκριση με αυτό που θα  ήταν αλλιώς. 

Το πρόσθετο χρέος και οι προκλήσεις του Brexit συνέπεσαν με τις προσπάθειες των επιχειρήσεων να αντιμετωπίσουν τις ανατροπές της πανδημίας που έχει προκαλέσει ελλείψεις αγαθών σε παγκόσμιο επίπεδο, εξοντωτικό κόστος των φορτώσεων και εκτόξευση των τιμών των πρώτων υλών και ειδικότερα της ενέργειας. Ορισμένοι διευθύνοντες σύμβουλοι λαμβάνουν κάθε πρωί ενημέρωση από τους διευθυντές προμηθειών μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σχετικά με το ποιες από τις δαπάνες της εταιρείας έχουν αυξηθεί στη διάρκεια της νύχτας. Για κάποιες το κόστος των φορτώσεων σε κοντέινερ έχει αυξηθεί από 2,38 εκατ. ευρώ τον χρόνο σε 19 εκατ. στερλίνες τον χρόνο. 

Διαβάστε επίσης:

Brexit: Από τη θεωρία στην πράξη – Οι συνέπειες στη βρετανική οικονομία

Brexit: Πήγαν άσχημα τα πράγματα, λέει η πλειοψηφία των Βρετανών

Βρετανία: Διευρύνεται το οικονομικό χάσμα

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News