Πώς γεννήθηκαν οι «εκατομμυριούχοι της 11ης Σεπτεμβρίου»

Στα 20 χρόνια που πέρασαν από την 11η Σεπτεμβρίου οι ΗΠΑ δαπάνησαν περισσότερα από 2 τρισ. δολάρια για τον πόλεμο και την ανοικοδόμηση στο Αφγανιστάν. Αυτά τα χρήματα είχαν ως αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ένα μικρό «κλαμπ» Αφγανών, που πλούτισαν ως κυβερνητικοί εργολάβοι. 

Πόσα ακριβώς δαπανούσαν οι ΗΠΑ στο Αφγανιστάν; 290 εκατ. δολάρια ημερησίως για 7.300 ημέρες, σύμφωνα με υπολογισμούς του Brown University. Αυτά προορίζονταν μεταξύ άλλων για την οικοδόμηση ενός σταθερού κράτους και καλά εκπαιδευμένων ενόπλων δυνάμεων και δυνάμεων ασφαλείας. Αλλά οι Ταλιμπάν χρειάστηκαν μόλις 9 ημέρες για να διαλύσουν τον στρατό και να καταλάβουν την εξουσία.

Όταν μάλιστα πήραν τον έλεγχο της Καμπούλ, χωρίς καμία αντίσταση, ο Αμερικανός πρόερδος, Τζο Μπάιντεν, κατηγόρησε τους ηγέτες του Αφγανιστάν ότι εγκατέλειψαν τη χώρα τους. Ωστόσο όπως σχολιάζει το CNBC απο την ομιλία Μπάιντεν έλειπε η όποια αναφορά στα εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια που άφησε σε αφγανικό έδαφος η αμερικανική κυβέρνηση, τις εγκαταλελειμμένες βάσεις, τα μισοτελειωμένα έργα υποδομών και τα δεκάδες χιλιάδες όπλα που αγοράστηκαν με αμερικανικό χρήμα.

Τα αμερικανικά δολάριο δημιούργησαν τους λεγόμενους «εκατομμυριούχους της 9/11 (11ης Σεπτεμβρίου)». Κάποιοι εξ αυτών αναλαμβάνοντας εργολαβίες για την αμερικανική κυβέρνηση εξελίχθηκαν και σε πρότυπα για μία νέα γενιά Αφγανών επιχειρηματιών και φιλανθρώπων. Πολλοί περισσότεροι όμως ήταν εκείνοι που εκμεταλλεύθηκαν τους δεσμούς της οικογένειάς τους με κυβερνητικούς αξιωματούχους ή τοπικούς πολεμάρχους για να εξασφαλίσουν πλούσια συμβόλαια, τα οποία δεν τίμησαν.

Με την πάροδο του χρόνου τα συμβόλαια της αμερικανικής κυβέρνησης πυροδότησαν ένα σύστημα διαφθοράς, που εξαπλώθηκε στη χώρα και τελικά καταδίκασε σε αποτυχία την εύθραυστη δημοκρατία. «Η μεγαλύτερη αποτυχία μας δεν ήταν στο στρατιωτικό, επιχειρησιακό πεδίο. Ήταν η έκταση της ενδημικής διαφθοράς» λέει ο Ράιαν Κρόκερ, πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν.

Κατά τη γνώμη του οι ΗΠΑ φέρουν πολύ μεγάλο μέρος της ευθύνης για τη διαφθορά στο Αφγανιστάν, γιατί πλημμύρισαν τη χώρα με πολύ περισσότερο χρήμα από ό,τι μπορούσε η οικονομία της να απορροφήσει. «Δεν μπορείς απλώς να ρίχνεις χρήμα σε ένα εύθραυστο κράτος, χωρίς να φροντίζεις να το βοηθήσεις να το διοχετεύσει στην κοινωνία. Γιατί έτσι πυροδοτείς διαφθορά» εξηγεί. 

Στα πρώτα χρόνια του πολέμου όταν οι Αμερικανοί στρατιώτες μάχονταν ακόμη κατά των τρομοκρατών της Αλ Κάιντα και των τζιχαντιστών των Ταλιμπάν, η ιδέα της αξοιποίησης ντόπιων και όχι ξένων εργολάβων για την προμήθεια των αμερικανικών βάσεων φαινόταν πολύ καλή. Ήταν μάλιστα κεντρικό σημείο της στρατηγικής των ΗΠΑ στη χώρα. Ήταν ένα είδος πολιτικής «οι Αφγανοί πρώτα», όπως αναφερόταν και σε σχετική έκθεση του Πενταγώνου. Η ιδέα από μόνη της ωστόσο δεν θα μπορούσε να φέρει αποτελέσματα, αφού κανείς δεν φρόντισε για τη σωστή εκτέλεσή της. 

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News