Πληθωρισμός: Αλλαγή σκηνικού; Τι έδειξε ο Αύγουστος – Το δίλημμα της ΕΚΤ 

Μέχρι πριν λίγες εβδομάδες, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) εμφανιζόταν βέβαιη ότι οι πληθωριστικές  πιέσεις ήταν παροδικές και οφείλονταν απλώς στο ξεμούδιασμα της αγοράς λόγω της άρσης των lockdowns η οποία ήταν φυσικό να κινητοποιήσει αυτομάτως τη ζήτηση, μόνο προσωρινά. Τα νεότερα στοιχεία ενδεχομένως δοκιμάζουν το αφήγημα της Φρανκφούρτης, καθώς ερμηνεύονται ως πιθανή ένδειξη για πιο μακροπρόθεσμα χαρακτηριστικά της πληθωριστικής ανόδου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την Ευρωζώνη αλλά και την Ελλάδα.

Ο δείκτης τιμών παραμένει σε υψηλά επίπεδα – 3% των Αύγουστο – ξεπερνώντας αισθητά τον στόχο της ΕΚΤ, o οποίος βρίσκεται σταθερά πέριξ του 2%. Μία παγίωση σε αυτό το επίπεδο, πέρα από οτιδήποτε άλλο, ελλοχεύει τον κίνδυνο ανατιμήσεων σε πολλά εισαγόμενα -και όχι μόνο- προϊόντα στην Ελλάδα, ακριβαίνοντας έτσι περισσότερο το καλάθι του Έλληνα καταναλωτή.  

Ήδη, εξάλλου, οι τιμές στα καύσιμα έχουν πάρει την ανιούσα, παρασύροντας το σύνολο των βασικών αγαθών, από φρούτα και λαχανικά έως ψάρια και κρέατα. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, οι γεωργικές καταστροφές από τις πρόσφατες πυρκαγιές είναι πιθανό να επιτείνουν το πρόβλημα, σε συνδυασμό με τον παρατεταμένο καύσωνα και την πολυήμερη ανυδρία. 

Σε υψηλό 10ετίας ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη

Ειδικότερα, χθες, η ευρωπαϊκή στατιστική αρχή (Eurostat) ανακοίνωσε ότι ο ετήσιος δείκτης τιμών καταναλωτή στις χώρες της Ευρωζώνης αυξήθηκε στο 3% τον Αύγουστο από 2,2% τον Ιούλιο, ξεπερνώνοντας αισθητά τόσο τον στόχο της ΕΚΤ (2%) όσο και τις εκτιμήσεις των αναλυτών (2,7%).

Μάλιστα, πρόκειται για τον υψηλότερο πληθωρισμό των τελευταίων 10 ετών, κάτι το οποίο οφείλεται στο αυξημένο κόστος των καυσίμων, στα ακριβότερα τρόφιμα, αλλά και στην άνοδο των τιμών στα βιομηχανικά προϊόντα. 

Ενδεικτικό της κατάστασης είναι ότι ο πληθωρισμός στη Γερμανία, τη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης, οδεύει (σύμφωνα με αρκετούς αναλυτές) προς τα επίπεδα του 5%.

Το δίλημμα της ΕΚΤ

Σε αυτό το πλαίσιο, ολοένα και περισσότερες φωνές στο εσωτερικό της ΕΚΤ ζητούν τη σταδιακή απόσυρση των υπερχαλαρών νομισματικών μέτρων, προκειμένου να αποφευχθεί εγκαίρως το φαινόμενο του υπερπληθωρισμού και της υπερθέρμανσης της οικονομίας. 

Στο επίκεντρο των αλλαγών βρίσκεται σε πρώτη φάση ο μηνιαίος ρυθμός αγοράς κρατικών ομολόγων, με αρκετά μέλη της εκτελεστικής επιτροπής -ιδίως όσα προέρχονται από τις χώρες του βορρά- να επιζητούν την αισθητή επιβράδυνση των αγορών. 

Από την πλευρά της, η Κριστίν Λαγκάρντ επιμένει ότι η άρση των lockdown και η επανέναρξη της οικονομικής δραστηριότητας είναι οι Νο.1 παράγοντες που ωθούν τον πληθωρισμό σε υψηλά επίπεδα, και προεξοφλεί την επαναφορά των τιμών στα επίπεδα του 2% το αμέσως επόμενο διάστημα.

Γι’ αυτόν τον λόγο, εξάλλου, θεωρεί ότι η υπερχαλαρή νομισματική πολιτική θα πρέπει να παραμείνει σε ισχύ, στηρίζοντας τις προσπάθειες των κρατών – μελών για ανάκαμψη από την πανδημική κρίση.

Στο «οπλοστάσιο» των επιχειρημάτων της δε, συγκαταλέγεται και η ανησυχία από τη μετάλλαξη Δέλτα, καθώς μια νέα έξαρση του ιού και μια πιθανή επαναφορά των περιοριστικών μέτρων δύνανται να τορπιλίσουν τη μέχρι στιγμής πορεία της ανάπτυξης. 

Η αγωνία της Ελλάδας

Όσον αφορά την Ελλάδα, οπωσδήποτε η διατήρηση των υποστηρικτικών μέτρων λειτουργεί ευεργετικά για την εγχώρια οικονομία, ενώ κρατάει σε χαμηλά επίπεδα το κόστος δανεισμού για το ελληνικό δημόσιο.

Αντίθετα, μια άμεση και αιφνίδια σύσφιγξη της νομισματικής πολιτικής μπορεί να προκαλέσει τριγμούς, πυροδοτώντας άνοδο των spreads και των αποδόσεων των κρατικών ομολόγων. 

Πάντως, σε πρόσφατη παρέμβασή του, ο Φιλίπ Λέιν, επικεφαλής οικονομολόγου της ΕΚΤ, διαβεβαίωσε ότι τα ελληνικά ομόλογα θα επανεπενδύονται από την κεντρική τράπεζα έως τα τέλη του 2023, ακόμη κι αν το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων ολοκληρωθεί, όπως προβλέπεται, τον Μάρτιο του 2022. 

moneyreview.gr

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News