Το καθοριστικό εξάμηνο που θα κρίνει την ανάκαμψη
Με αυξημένες προσδοκίες, αλλά και υψηλές αβεβαιότητες, ξεκινά το δεύτερο εξάμηνο του έτους που θα κρίνει αν το 2021 θα είναι έτος ουσιαστικής ανάκαμψης για την παγκόσμια αλλά και την ελληνική οικονομία. Από την άλλη πλευρά, ορισμένοι προβλέπουν το (προσωρινό) τέλος της περιόδου των χαμηλών επιτοκίων εξαιτίας των πληθωριστικών πιέσεων που δημιουργούν οι αυξημένες κρατικές δαπάνες για την αντιμετώπιση της πανδημίας και η (πιθανή) απότομη κατανάλωση των σωρευμένων αποταμιεύσεων της καραντίνας.
Διεθνείς οργανισμοί, αναλυτές αγορών και κυβερνήσεις, δεν διαφωνούν, πλέον, για το εάν θα έχουμε φέτος θετικό πρόσημο στην μεταβολή του παγκόσμιου ΑΕΠ, αλλά επικεντρώνουν τον προβληματισμό τους στο κατά πόσο θα καταγραφεί η περίφημη ανάκαμψη τύπου V. Τα τελευταία δεδομένα δείχνουν ότι προηγείται το θετικό από το αρνητικό σενάριο για την εξέλιξη της διεθνούς οικονομίας, καθώς οι περισσότερες προβλέψεις για το τρέχον έτος αναθεωρούνται προς τα πάνω.
Το ΔΝΤ προβλέπει για το 2021 παγκόσμια μεγέθυνση στο 6% (από 5,5% προηγουμένως), ο ΟΟΣΑ “βλέπει” για φέτος ανάπτυξη 5,8% (από 5,6% προηγουμένως). Η Κομισιόν περιμένει ανάπτυξη 4,2% για την ευρωπαϊκή οικονομία (από 3,7% προηγουμένως).
Αντίστοιχες προβλέψεις ισχύουν και για την εκλληνική οικονομία, με τις Βρυξέλλες, για παράδειγμα, να εκτιμούν ότι φέτος θα “τρέξουμε” 4,1% (από 3,5% που ήταν η προηγούμενη πρόβλεψη). Η θετική και η αρνητική πλευρά της “οικονομικής ζυγαριάς” είναι φορτωμένες με αρκετά δεδομένα, που μπορούν να μεταβάλλουν αυτές τις προβλέψεις, ακόμα και την τελευταία στιγμή. Όπως τονίζει και το Γραφείο Προϋπολογισμού του κράτους στη Βουλή, προς τη θετική πλευρά ωθούν την οικονομία:
- η ταχεία παραγωγή και διάθεση εμβολίων. Ενδεχόμενες βελτιώσεις στην τεχνολογία των εμβολίων που δεν θα απαιτούσαν αποθήκευση χαμηλής θερμοκρασίας ή θα μπορούσαν να χορηγηθούν με μια δόση θα επιτάχυναν την επιστροφή στους κανονικούς ρυθμούς.
- η δημοσιονομική στήριξη που ήταν εξαιρετικά ισχυρή και θα μπορούσε να έχει εντονότερα αποτελέσματα από ό,τι προβλεπόταν σήμερα, εάν οι ανεπτυγμένες οικονομίες που έχουν ακόμη ανεκμετάλλευτο δημοσιονομικό χώρο θα αποφάσιζαν να τον χρησιμοποιήσουν για να ενισχύσουν περισσότερο την οικονομική ανάκαμψη
- η χαλάρωση της νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής ήρθε με ισχυρό και συγχρονισμένο τρόπο κατά την πρώιμη φάση της πανδημίας. Μια καλύτερη από την αναμενόμενη ανάκαμψη θα μπορούσε να συμβεί εάν διατηρηθεί ο διεθνής συντονισμός και στο μεταγενέστερο στάδιο
- η στροφή προς την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση που παρατηρείται διεθνώς και η οποία μπορεί να οδηγήσει στην ανάληψη σημαντικών δημόσιων επενδύσεων σε υποδομές φιλικές προς το περιβάλλον και μπορεί να αποτελέσει το όχημα μιας παρατεταμένης αναπτυξιακής περιόδου με καλύτερους όρους βιωσιμότητας.
Οι αβεβαιότητες επικεντρώνονται:
- στον κίνδυνο αναβίωσης της πανδημίας, εξαιτίας της ανθεκτικότητας των στελεχών του ιού. Εάν οι μεταλλάξεις ξεπεράσουν το ρυθμό διάθεσης των εμβολίων, ιδιαίτερα στις αναπτυσσόμενες χώρες, ο κορωνοϊός θα μπορούσε να γίνει ενδημική ασθένεια άγνωστης σοβαρότητας.
- στην εκτεταμένη και βαθιά ζημία στην οικονομία που μπορεί να προκαλέσει η παρατεταμένη διακοπή της οικονομικής δραστηριότητας. Η άρση των περιοριστικών μέτρων και οι έκτακτες δημοσιονομικές και νομισματικές παρεμβάσεις μπορούν να συμβάλλουν στην επαναφορά της ζήτησης, ωστόσο η πλευρά της προσφοράς είναι περισσότερο αβέβαιη.
- στον κίνδυνο αναζωπύρωσης του πληθωρισμού. Οι υψηλές δημόσιες δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν στην περίοδο της πανδημίας σε συνδυασμό με τις αυξημένες ιδιωτικές δαπάνες που τροφοδοτούν οι συσσωρευμένες αποταμιεύσεις, αυξάνουν τη ζήτηση πάνω από το επίπεδο που μπορεί να καλύψει η διαταραγμένη προσφορά. Αυτό προκαλεί πληθωριστικές πιέσεις. Ήδη στις ΗΠΑ ο πληθωρισμός έφτασε στο 4,2% και στην Ευρωζώνη στο 2%. Μια τέτοια εξέλιξη, αν συνεχιστεί, μπορεί να ανακόψει τη χαλαρή νομισματική πολιτική και να προκαλέσει αυξήσεις των επιτοκίων που θα περιορίσουν τους ρυθμούς μεγέθυνσης.
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
