Η νέα «περιστερά» του Ερντογάν: 5 ερωτήματα για τον κεντρικό τραπεζίτη
Ο Σαχάπ Καβτσίουγλου, τέταρτος κεντρικός τραπεζίτης της Τουρκίας σε λιγότερο από δύο χρόνια θα προεδρεύσει της πρώτης σημαντικής συνεδρίασης του Δ.Σ. αύριο, Πέμπτη, οπότε και αναμένεται να ανακοινώσει τι σκοπεύει να κάνει με τα επιτόκια. Η αύξησή τους στο 19% ήταν εκείνη που οδήγησε στην «καρατόμηση» του προκατόχου του Νατσί Αγκμπάλ, που ως «γεράκι» της νομισματικής πολιτικής θέλησε να οδηγήσει αισθητά υψηλότερα το κόστος δανεισμού για να θωρακίσει τη λίρα και να βάλει φρένο στον πληθωρισμό. Ο Καβτσίουγλου, όμως, δεν είναι «γεράκι». Είναι μία «περιστερά» που θα θελήσει πιθανότατα να ικανοποιήσει τα αιτήματα του «εχθρού των επιτοκίων» Ερντογάν χαλαρώνοντας αισθητά την νομισματική πολιτική. Και αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερο πλήγμα για την αξιοπιστία της κεντρικής τράπεζας και την αγοραστική δύναμη των Τούρκων.
Το Reuters θέτει πέντε ερωτήματα ενόψει της συνεδρίασης της 15ης Απριλίου:
1. Τι έχει γίνει στο διάστημα από την τελευταία αύξηση επιτοκίων
Στις 18 Μαρτίου η κεντρική τράπεζα υπό τον Αγκμπάλ αύξησε τα επιτόκια κατά 200 μονάδες βάσης, προκειμένου να τιθασεύσει τον πληθωρισμό που παραμένει πάνω από το 16%. Δύο ημέρες αργότερα, νωρίς το πρωί του Σαββάτου, ο Ερντογάν απέλυσε τον τραπεζίτη. Με το άνοιγμα των αγορών τη Δευτέρα η λίρα έκανε βουτιά της τάξης του 15% κοντά στα 8,48 ανά δολάριο. Οι τουρκικές μετοχές βίωσαν το μεγαλύτερο ξεπούλημα από το 2008 και το κόστος ασφάλισης των επενδυτών έναντι στάσης πληρωμών (όπως αποτυπώνεται στα CDS) εκτινάχθηκε κατά 150 μονάδες βάσης στις 450.
2. Ποιες είναι οι απόψεις του νέου κεντρικού τραπεζίτη
Ο Καβτσίογλου, πρώην τραπεζίτης και βουλευτής στο κόμμα του Ερντογάν, έγραφε σε άρθρο του σε εφημερίδα τον Φεβρουάριο ότι τα υψηλά επιτόκια δεν βοηθούν την οικονομία και «εμμέσως προκαλούν αύξηση του πληθωρισμού». Από τότε που ανέλαβε τη θέση, έχει ρίξει τους τόνους, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι έχει αλλάξει και απόψεις. Ο ίδιος υποστηρίζει ότι θα δράσει με βάση το «συνταγματικό καθήκον» του και καλεί τους πάντες να τον κρίνουν μετά τις αποφάσεις του Απριλίου. Σε μίνι δημοσκόπηση του Reuters 17 από τους 19 οικονομολόγου που συμμετείχαν δήλωσαν ότι θα αποφύγει την όποια κίνηση και θα διατηρήσει τα επιτόκια σταθερά στην αυριανή συνεδρίαση. Η Morgan Stanley προειδοποιεί ότι μία αιφνίδια μείωση θα πυροδοτούσε νέα πτώση της λίρας κατά 15% με 20%.
3. Έρχονται capital controls;
Ακόμη και εάν κρατήσει στάση αναμονής τον Απρίλιο θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι θα αρχίσει να χαλαρώνει τη νομισματική πολιτική πολύ νωρίτερα από ό,τι θα το έκανε ο προκάτοχός του. Το 1/3 των συμμετεχόντων στη δημοσκόπηση του Reuters βλέπουν μείωση των επιτοκίων πριν τα μέσα του έτους, ενώ ακόμη 1/3 εκτιμά ότι η κίνηση αυτή θα έρθει μέσα στο τρίμηνο έτος. Μία μείωση των επιτοκίων που θα έφερνε περαιτέρω αποδυνάμωση του τουρκικού νομίσματος, θα ανάγκαζε την Τουρκία να επανεξετάσει την υιοθέτηση των capital controls. Η κυβέρνηση απορρίπτει κατηγορηματικά αυτό το ενδεχόμενο, αλλά ίσως τελικά δεν το αποφύγει. Οι επενδυτές
4. Ποιοι οι κίνδυνοι για τους επενδυτές και τους καταναλωτές;
Αναλυτές προειδοποιούν για κρίση ισοζυγίου πληρωμών και τραπεζική κρίση, καθώς οι τουρκικές τράπεζες και επιχειρήσεις βαρύνονται με βραχυπρόθεσμο χρέος σε ξένο νόμισμα ύψους 160 δισ. δολαρίων. Το «μαξιλάρι» έναντι μίας κρίσης έχει μικρύνει επικίνδυνα. Την περίοδο 2019-2020 η κεντρική τράπεζα έκαψε 128 δισ. δολάρια για να στηρίξει τη λίρα, μειώνοντας τα συναλλαγματικά αποθέματα κατά 75%.
Η πτώση της λίρας, σε συνδυασμό με τις υψηλότερες τιμές πετρελαίου, έχει αυξήσει περαιτέρω τις τιμές των εισαγόμενων προϊόντων με αποτέλεσμα οι ειδικοί να προβλέπουν ότι ο πληθωρισμός θα φουσκώσει περαιτέρω στο 19% αυτό το τρίμηνο.
5. Τι θέλει ο Ερντογάν
Ο Ερντογάν έδιωξε τον Ακμπάλ για δύο λόγους: λόγω της χρόνιας «αλλεργίας» του στα υψηλά επιτόκια και λόγω των εξελίξεων στην πολιτική σκηνή. Μεταξύ άλλων δεν του άρεσε καθόλου η έρευνα που άνοιξε ο κεντρικός τραπεζίτης για τις πωλήσεις συναλλάγματος αξίας 128 δισ. δολαρίων κατά την περίοδο που ο γαμπρός του, Μπεράτ Αλμπαιράκ, ήταν υπουργός Οικονομικών. Από τον νέο κεντρικό τραπεζίτη περιμένει μείωση των επιτοκίων. Έχει μάλιστα ζητήσει να τα δει να πέφτουν σε μονοψήφιο ποσοστό άμεσα.
moneyreview.gr
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
