Σε επικίνδυνες αποκλίσεις ισορροπεί η ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας
H παγκόσμια οικονομία βρίσκεται εφέτος καθ΄οδόν προς τη μεγαλύτερη ανάπτυξη των τελευταίων 50 ετών, όμως οι μεγάλες αποκλίσεις και οι ελλείψεις σημαίνουν ότι δεν πρόκειται να επιστρέψει στα προς της πανδημίας επίπεδα τουλάχιστον σε σύντομο χρονικό διάστημα.
ΗΠΑ και Κίνα θα καθοδηγήσουν την ανάπτυξη, τη στιγμή όμως η Ευρωζώνη και οι αναδυόμενες αγορές έχουν μείνει πίσω.
Οι ΗΠΑ διοχέτευσαν τρισεκατομμύρια δολάρια σε νέα μέτρα στήριξης ανακτώντας ξανά τον ρόλο του θεματοφύλακα και καθοδηγητή της παγκόσμιας οικονομίας, ενώ η Κίνα «χτίζει» την επιτυχία της πάνω στη γρήγορη έξοδό της από την πανδημία, αρχίζοντας ήδη να αποσύρει κάποια από τα μέτρα στήριξης.
Ωστόσο, σε αντίθεση με την χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, η ανάκαμψη δεν έχει καθολικό χαρακτήρα, εν μέρει επειδή οι ποσότητες εμβολίων και τα δημοσιονομικά μέτρα στήριξης διαφέρουν μεταξύ των χωρών.
Μεταξύ των περιοχών που υστερούν είναι η Ευρωζώνη, με τη Γαλλία και την Ιταλία να παρατείνουν τα lockdowns και οι περισσότερες αναδυόμενες χώρες. «Παρότι οι προοπτικές έχουν βελτιωθεί σημαντικά, υπάρχουν επικίνδυνες αποκλίσεις. Τα εμβόλια δεν είναι ακόμη διαθέσιμα σε όλους και παντού. Υπερβολικά μεγάλος αριθμός ατόμων συνεχίζει να μην έχει εργασία αντιμετωπίζοντας ολοένα και μεγαλύτερη φτώχεια. Υπερβολικά μεγάλος αριθμός χωρών έχει μείνει πολύ πίσω», αναφέρει η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα.
Ποιό θα είναι το αποτέλεσμα; Θα χρειαστούν αρκετά χρόνια για να μπορέσει ο υπόλοιπος κόσμος να φθάσει τις ΗΠΑ και την Κίνα και να ανακάμψει πλήρως από την πανδημία. Εως το 2024, το παγκόσμιο ΑΕΠ θα εξακολουθήσει να είναι κατά 3% χαμηλότερο από τα επίπεδα που είχαν προβλεφθεί πριν από την πανδημία, προειδοποίησε πρόσφατα το ΔΝΤ, με τις χώρες που εξαρτώνται από τον τουρισμό και τις υπηρεσίες να δέχονται το μεγαλύτερο πλήγμα.
Οι προβέψεις του Bloomberg κάνουν λόγο για ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας 1,3% στο πρώτο τρίμηνο του 2021. Ενώ όμως οι ΗΠΑ θα συνεχίζουν στο δρομο της ανάκαμψης, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Βρετανία και Ιαπωνία θα συρρικνωθούν. Στις αναδυόμενες αγορές, Ρωσία, Βραζιλία και Ινδία θα μείνουν πίσω από την Κίνα. Για ολόκληρο το 2021, προβλέπεται ανάπτυξη 6,9%, η μεγαλύτερη από τη δεκαετία του 1960 καθώς θα υποχωρεί ο κορωνοϊός, θα επεκτείνονται τα μέτρα στήριξης στις ΗΠΑ και θα αρχίσουν οι καταναλωτικές δαπάνες.
Πολλά θα εξαρτηθούν από το πόσο γρήγορα οι χώρες μπορούν να φθάσουν στην ανοσία της αγέλης για τους πληθυσμούς τους αλλά και από τις μεταλλάξεις του ιού. Σύμφωνα με το Bloomberg, ενώ οι ΗΠΑ έχουν εξασφαλίσει δόσεις αντίστοιχες με το ένα-τέταρτο του πληθυσμού τους, η Ε.Ε. έχει μόλις το 10%, ενώ σε Μεξικό, Ρωσία και Βραζιλία είναι λιγότερο από 6%.
Ο πρώην αξιωματούχος της Φέντεραλ Ριζέρβ, Νάθαν Σίτς, αναφέρει ότι οι ΗΠΑ θα χρησιμοποιήσουν τις εαρινές συνόδους του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας αυτή την εβδομάδα για να στείλουν το μήνυμα ότι δεν είναι ακόμη η ώρα για να αποσύρουν οι χώρες τα μέτρα στήριξης. Είναι ένα μήνυμα με αποδέκτη την Ευρώπη και κυρίως τη Γερμανία, που έχει μακρά ιστορία δημοσιονομικής αυστηρότητας.
Ωστόσο, η μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη θα πάρει θέση άμυνας όταν θα ερωτηθεί για τις μαζικές ποσότητες εμβολίων που έχει συσσωρεύσει για την ίδια. Και ενώ θα αναλάβει τον ρόλο του καθοδηγητή της παγκόσμιας αναπτυξης, απορροφώντας περισσότερες εισαγωγές, θα βρεθεί αντιμέτωπη και με τη δυσαρέσκεια κάποιων οικονομιών που δεν βρίσκονται στην ίδια θέση με τις ΗΠΑ, από την αύξηση του κόστους δανεισμού.
«Τα μέτρα στήριξης του Τζο Μπάιντεν έχουν δύο όψεις. Οι αυξανόμενες μακροπρόθεσμες αποδόσεις καθιστούν πιο αυστηρές τις χρηματοοικονομικές συνθήκες και αυτό έχει επιπτώσεις για τη βιωσιμότητα του χρέους χωρών που βυθίστηκαν ακόμη πιο βαθιά στο χρέος για να αντιμετωπίσουν την κρίση της πανδημίας», αναφέρει ο πρώην επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ, Μάουρι Ομπστφιλντ, τώρα συνεργάτης του Peterson Institute for International Economics. O επικεφαλής οικονομολόγος της JPMorgan Chase & Co. Μπρους Κάσμαν αναφέρει ότι δεν έχει δει ένα τόσο μεγάλο χάσμα τα τελευταία 20 έως 25 χρόνια στην ανάπτυξη ανάμεσα στις ΗΠΑ και στις υπόλοιπες ανεπτυγμένες χώρες του πλανήτη συγκριτικά με τις αναδυόμενες αγορές.
Ακόμη μία διαφορά υπάρχει στη νομισματική πολιτική. Ορισμένες αναδυόμενες αγορές αρχίζουν να αυξάνουν τα επιτόκια είτε λόγω κλιμάκωσης του πληθωρισμού είτε για να συγκρατήσουν τις εκροές κεφαλαίου. Τουρκία, Ρωσία και Βραζιλία αύξησαν όλες το κόστος δανεισμού τον προηγούμενο μήνα, ενώ Fed και ΕΚΤ θα διατηρήσουν την άκρως χαλαρή νομισματική πολιτική τους για μεγάλο ακόμη χρονικό διάστημα.
Πηγή: Bloomberg
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
