Σε διπλή ύφεση η οικονομία της Ευρωζώνης
Καθ΄οδόν προς την πρώτη διπλή ύφεση εδώ και μία δεκαετία βρίσκεται η Ευρωζώνη, σύμφωνα με τους οικονομολόγους που συμμετείχαν στο τελευταίο poll του Reuters, oι οποίοι προβλέπουν τώρα μία πολύ πιο αναιμική ανάκαμψη το επόμενο έτος, παρά τις προσδοκίες για περαιτέρω μέτρα στήριξης από την ΕΚΤ ύψους 500 δισ.ευρώ τον επόμενο μήνα.
Καθώς οι περισσότερες χώρες της Ευρωζώνης επιβάλουν νέα περιοριστικά μέτρα για να αναχαιτίσουν την ραγδαία έξαρση του κορωνοϊού, οι οικονομολόγοι που πριν από ένα μήνα περίμεναν ότι η ανάκαμψη ρεκόρ 12,6% του τρίτου τριμήνου θα συνεχιζόταν και στο τέταρτο, με τον πολύ πιο χαμηλό ρυθμό ωστόσο του 3,1%, προβλέπουν τώρα ύφεση 2,5% στο τρέχον τρίμηνο. Πρόκειται για δραματική επιδείνωση που καταδεικνύει ότι η οικονομία της Ευρωζώνης έχει εισέλθει σε διπλή ύφεση, αν και η συρρίκνωση είναι πολύ πιο ήπια συγκριτικά με αυτή που σημειώθηκε στο πρώτο εξάμηνο του έτους. Στο ζενίθ του πρώτου κύματος της πανδημίας, μόνο τρεις οικονομολόγοι είχαν προβλέψει μία διπλή ύφεση αυτού του είδους.
Για το πρώτο τρίμηνο του επόμενου έτους, οι οικονομολόγοι προβλέπουν ανάπτυξη 0,8%, λιγότερο από την προηγούμενη πρόβλεψη για 1%. Για εφέτος, αναμένεται συρρίκνωση 7,4% για την οικονομία της Ευρωζώνης, ελαφρώς μεν μικρότερη από το 8% που είχε προβλεφθεί στο poll του Οκτωβρίου, αλλά σταθερά η χειρότερη επίδοση έως σήμερα. Το poll τοποθετεί την ανάπτυξη του 2021 στο 5%. Επίσης, ενώ η είδηση για τα εμβόλια ώθησε τις αγορές μετοχών σε ύψη ρεκόρ, οι οικονομολόγοι διατύπωσαν διαφορετικές απόψεις στο ερώτημα εάν οι τελευταίες προβλέψεις τους λαμβάνουν υπόψιν αυτην την πρόοδο των εμβολίων. Αυτό υποδηλώνει κάποια ανοδική δυναμική στην ανάκαμψη του επόμενου έτους, εάν τα εμβόλια είναι έτοιμα για μαζική χρήση.
Η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, έχει ήδη καταστήσει σαφές ότι επίκεινται νέα μέτρα στήριξης στη συνεδρίαση του Δεκεμβρίου. Οι οικονομολόγοι αναμένουν στη συνεδρίαση της 10ης Δεκεμβρίου αύξηση του προγράμματος αγορών ομολόγων της ΕΚΤ κατά 500 δισ.ευρώ με επέκταση της διάρκειάς του κατά έξι μήνες έως το Δεκέμβριο του 2021. Αυτό σημαίνει ότι το συνολικό πρόγραμμα αγορών της ΕΚΤ θα φθάσει τα 1,85 τρισ.ευρώ.
Περίπου το 80% των οικονομολόγων αναμένουν ότι η ΕΚΤ θα αλλάξει τους όρους των στοχευμένων πράξεων μακροπρόθεσμου δανεισμού ΤLTRO αναφέροντας ως πιθανές αλλαγές την επέκταση της διάρκειας μαζί με ευνοϊκούς όρους και περαιτέρω μείωση των επιτοκίων τους. Οσο για τον πληθωρισμό, για τον οποίο η ΕΚΤ έχει βάλει στόχο κοντά αλλά λίγο πιο κάτω από το 2%, οι οικονομολόγοι κάνουν λόγο για -0,3% αυτό το τρίμηνο για να αυξηθεί στο 0,1% στο επόμενο. Ελάχιστοι ήταν αυτοί που πιστεύουν ότι ο πληθωρισμός θα καταφέρει να αγγίξει το στόχο της ΕΚΤ πριν από τα τέλη του 2022.
Εμφαση στην ποιότητα και όχι στην ποσότητα
Οι διαμορφωτές πολιτικής της ΕΚΤ προσπαθούν να πείσουν τους επενδυτές να μην εστιάζουν τόσο πολύ στο μέγεθος των προσεχών μέτρων στήριξης αλλά και στην ποιότητα. «Το σημαντικό είναι να διασφαλίσουμε ότι οι συνθήκες χρηματοδότησης παραμένουν σταθερές. Εξίσου σημαντικό είναι να μην γνωρίζουμε μόνο ότι η χρηματοδότηση θα παραμείνει αλλά και ότι θα είναι διαθέσιμη για ακόμη μεγαλύτερη διάρκεια», ανέφερε πρόσφατα η Κριστίν Λαγκάρντ. Η επισήμανση αυτή φαίνεται ότι αποτελεί μία προσπάθεια εκ μέρους των διαμορφωτών πολιτικής να συγκρατήσουν τις προσδοκίες για μία υπερβολικά μεγάλη αύξηση των αγορών ομολόγων πέραν των 500 δισ.ευρώ, όπως περιμένουν κάποιοι οικονομολόγοι. «Η Λαγκάρντ και οι συνάδελφοί της ενδεχομένως να ανησυχούν ότι η αγορά θα εστιάσει στο μέγεθος. Θέλουν να είναι ξεκάθαροι και στοχευμένοι», αναφέρει σε δηλώσεις του στο Bloomberg ο Νικ Κούνης, οικονομολόγος της ABN Amro.
To μήνυμα που θέλουν να περάσουν οι διαμορφωτές πολιτικής της ΕΚΤ είναι ότι το πιο σημαντικό για τις αγορές ομολόγων της ΕΚΤ θεωρείται η χρονική τους διάρκεια και ο τρόπος με τον οποίο «ξεδιπλώνονται». «Δεν είναι τόσο τα νούμερα που έχουν σημασία», αναφέρει ο επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ, Φίλιπ Λέιν. «Tο σκεπτικό για την επικείμενη απόφαση του Δεκεμβρίου δεν είναι εάν θα αποφασίσουμε περαιτέρω μέτρα στήριξης, αλλά ποιά εργαλεία, σε ποιό εύρος και διάρκεια, θα εξυπηρετήσουν το σκοπό μας», είχε δηλώσει πρόσφατα ο Ολι Ρεν, διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Φινλανδίας.
Θα πρέπει να τονιστεί ότι τόσο ο Λέιν όσο και οι υπόλοιποι συνάδελφοί του βρίσκονται αντιμέτωποι με τα όρια των πολιτικών τους. Οι διαμορφωτές πολιτικής έχουν αποκλείσει περισσότερες επιτοκιακές μειώσεις και παρότι επιμένουν ότι είναι πάντα σε θέση να διοχετεύσουν περισσότερη ρευστότητα μέσω αγορών ενεργητικού και τραπεζικού δανεισμού, έχουν προειδοποιήσει ότι τέτοιου είδους μέτρα διατρέχουν τον κίνδυνο να χάσουν την αξιοπιστία τους.
Στην προσπάθειά τους να στρέψουν την προσοχή των επενδυτών από το μέγεθος στη διάρκεια, οι διαμορφωτές πολιτικής ίσως επίσης να προσπαθούν να αποφύγουν λάθη του παρελθόντος. Το 2015, ο τότε πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι τροφοδότησε υπερβολικές ελπίδες προτού παρουσιάσει ένα πακέτο μέτρων που ήταν κατώτερο των προσδοκιών των αγορών, οι οποίες εν συνεχεία τον αναγκάσουν να προβεί σε νέα μέτρα τρεις μήνες αργότερα.
Πηγές: Reuters και Bloomberg
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
