Αγώνα δρόμου κάνει η Ευρώπη για να μην μείνει πίσω από τις ΗΠΑ και την Ασία
Ο αργός ρυθμός εμβολιασμού στην Ευρώπη σημαίνει ότι η ανάκαμψη της οικονομίας της θα είναι κατώτερη των ΗΠΑ και της Ασίας, εκτός και εάν καταφέρει να επιστρέψει στο αρχικό της πρόγραμμα και να καλύψει το χαμένο έδαφος τις επόμενες εβδομάδες.
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) χαιρέτισε την ισχυρή επίδοση της Κίνας τον προηγούμενο μήνα και προέβλεψε ότι οι οικονομίες των ΗΠΑ και της Ιαπωνίας θα επιστρέψουν στα προ της πανδημίας επίπεδα έως το τέλος του έτους. Οχι όμως και η Ευρωζώνη, η οποία προβλέπεται να ανακάμψει το επόμενο έτος.
Παρότι η αμερικανική κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν θα προχωρήσει σε νέα δέσμη δημοσιονομικών μέτρων ύψους 1,9 τρισ.δολαρίων, οι Ευρωπαϊκές πρωτεύουσες δεν έχουν ακόμη ολοκληρώσει τις διαπραγματεύσεις για το ποιά προγράμματα θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης των 750 δισ.δολαρίων. Επίσης, οι καθυστερήσεις στον εμβολιασμό και οι μεταλλάξεις του νέου κορωνοϊού σημαίνουν ότι θα είναι πιο δύσκολο για τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να χαλαρώσουν τους σημερινούς περιορισμούς. Τα σημερινά lockdowns σε πολλές χώρες αναμένεται να διαρκέσουν έως το Μάρτιο και ακόμη πιο πέρα. Ερευνα στη Γερμανία έδειξε ότι οι επιχειρήσεις στη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης αναμένουν ότι οι περιορισμοί θα παραμείνουν με τη μία ή την άλλη μορφή έως τα μέσα Σεπτεμβρίου.
Το μεγαλύτερο μέρος των ανησυχιών όμως έγκειται στο πρόγραμμα εμβολιασμού της Ε.Ε. που άρχισε στις 27 Δεκεμβρίου αλλά έκτοτε έχουν προκύψει μεγάλες καθυστερήσεις στις προγραμματισμένες δόσεις λόγω ελλείψεων. Σύμφωνα με υπολογισμούς του ασφαλιστικού ομίλου Euler Hermes, ο μέσος όρος του καθημερινού εμβολιασμού στις οικονομίες της Ε.Ε. κυμαίνεται μόλις στο 0,12% του πληθυσμού – τέσσερις φορές χαμηλότερος σε σχέση με τη Βρετανία και τις ΗΠΑ.
Μέχρι στιγμής, οι χώρες της Ε.Ε. έχουν χορηγήσει την πρώτη δόση του εμβολίου στο 3% του πληθυσμού τους συγκριτικά με το 9% στις ΗΠΑ και το 14% στη Βρετανία, σύμφωνα με το Our World in Data. H Euler Hermes θεωρεί ότι αυτό σημαίνει μία καθυστέρηση στον εμβολιασμό πέντε εβδομάδων. Εάν δεν διορθωθεί, θα μπορούσε να κοστίσει περί τα 90 δισ.ευρώ στην ευρωπαϊκή οικονομία εφέτος ήτοι απώλεια δύο ποσοστιαίων μονάδων αύξησης του ΑΕΠ. «Οι οικονομίες που θα τελειώσουν πρώτες τον εμβολιασμό θα ανταμοιφθούν με δυναμική αύξηση της κατανάλωσης και της επενδυτικής δραστηριότητας στο δεύτερο εξάμηνο του 2021, ενώ αυτές στις οποίες ο εμβολιασμός θα καθυστερήσει θα παραμείνουν εγκλωβισμένες σε κρίση με σημαντικό κόστος, οικονομικό και πολιτικό», επισημαίνει η Euler Hermes.
Εάν η ανάκαμψη της Ευρώπης καθυστερήσει, ο κίνδυνος που ελλοχεύει είναι να υποστεί μακροπρόθεσμη ζημιά στην οικονομία της. Μία μεγάλη ανησυχία είναι η μακροπρόθεσμη ανεργία και η ανεργία των νέων, που μόλις τα τελευταία χρόνια άρχισε να βελτιώνεται μετά την χρηματοπιστωτική κρίση του 2008/09. «Ο Covid-19 απειλεί να αποσταθεροποιήσει την πρόοδο της τελευταίας δεκαετίας: οι διαμορφωτές πολιτικής θα πρέπει να δράσουν άμεσα για να αποφύγουν μία κρίση ανάμεσα στους νέους της Ευρώπης», προειδοποιεί ο Γκουάντραμ Γουλφ του Bruegel. Το think-tank με έδρα τις Βρυξέλλες εκτιμά ότι η ανεργία στις χώρες μέλη της Ε.Ε. για τους εργαζομένους ηλικίας 15 έως 24 ετών αυξήθηκε στο δεύτερο τρίμηνο του 2020 στο 16,4% από 14,9% την αντίστοιχη περίοδο του 2019. Η ανεργία στα άτομα ηλικίας 55 έως 64 ετών μειώθηκε ακόμη λιγότερο στο 4,8% από 5,1% την αντίστοιχη περίοδο του 2019.
Μία καθυστέρηση της ανάκαμψης θα δυσκολέψει και το έργο της ΕΚΤ καθώς θα προσπαθήσει να διατηρήσει την άκρως χαλαρή νομισματική πολιτική της τη στιγμή που η πιο ισχυρή ανάκαμψη στις ΗΠΑ θα ωθήσει σε άνοδο το κόστος δανεισμού σε παγκόσμιο επίπεδο. Τα πρώτα σημάδια απόκλισης έχουν αρχίσει να φαίνονται στις αγορές: οι αποδόσεις των 10ετών αμερικανικών έχουν αυξηθεί 20 μονάδες βάσης από τις αρχές του έτους έως σήμερα. Αντίθετα, το κόστος δανεισμού στη Γερμανία παραμένει βαθιά σε αρνητικό έδαφος στο -0,46%, ένδειξη ότι οι επενδυτές περιμένουν επιθετική πολιτική στήριξης από την ΕΚΤ για κάποιο ακόμη χρονικό διάστημα. Αυτή τη στιγμή, βεβαίως οι κεντρικές τράπεζες κινούνται στην ίδια κατεύθυνση, όμως το 2022 τα πράγματα θα αρχίσουν να αλλάζουν.
Αναλυτές της Berenberg προβλέπουν ότι η Ευρωζώνη θα χρειαστεί εννέα τρίμηνα για να επιστρέψει τα προ της πανδημίας επίπεδα, ενώ οι ΗΠΑ έξι τρίμηνα, που σημαίνει ότι η διαφορά θα είναι σήμερα μικρότερη σε σχέση με την χρηματοπιστωτική κρίση του 2008/09, όταν η Ευρωζώνη χρειάστηκε επτά χρόνια για να ανακάμψει και οι ΗΠΑ τρισήμισι.
Εάν οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες χρησιμοποιήσουν τους οικονομικούς πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης των 750 δισ.ευρώ για να αντιμετωπίσουν την εξασθένηση των οικονομιών τους, οι μελλοντικές αποκλίσεις ενδεχομένως να είναι μικρότερες. «Εάν όμως η απορρόφηση των κονδυλίων γίνει με αργό ρυθμό, κάτι που είναι πολύ πιθανό, τότε θα χάσουμε αυτή την τεράστια ευκαιρία», λέει ο Κρίστιαν Οντενταλ του think tank Centre for European Reform.
moneyreview.gr με πληροφορίες από Reuters
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
