Μια ζωή στο ενοίκιο για τους Ελβετούς: Το άπιαστο όνειρο της ιδιοκατοίκησης
Σε κάθε άλλη χώρα ένας καλοπληρωμένος χρηματοοικονομικός αναλυτής ίσως να μη δίσταζε να αγοράσει σπίτι. Ωστόσο, στην πόλη έξω από τη Ζυρίχη όπου μένει, ακόμη και τα «άσχημα» σπίτια, όπως τα χαρακτηρίζει ο Philip Skiba, πωλούνται έναντι εκατομμυρίων.
Πέρυσι, ένα απλό σπίτι στη γειτονιά του διατέθηκε προς πώληση. Η τιμή; 7,5 εκατ. ελβετικά φράγκα ή περίπου 8,3 εκατ. δολάρια.
«Η πρώτη μου σκέψη ήταν, αυτό είναι γελοίο, είναι σχεδόν προσβλητικό», δήλωσε ο 41χρονος κ. Skiba, ο οποίος νοικιάζει διαμέρισμα με τη σύντροφό του (το ενοίκιό του είναι στα 6.000 φράγκα ή 6.600 δολάρια το μήνα). Όταν το σπίτι πωλήθηκε μετά από αρκετές εβδομάδες, συνειδητοποίησε την πραγματικότητα της ιδιοκατοίκησης στην Ελβετία. Η αγορά μιας μονοκατοικίας οπουδήποτε κοντά στη Ζυρίχη δεν είναι απλώς πολυτέλεια.
«Είναι περισσότερο από πολυτέλεια. Δύο παιδιά, ένα σπίτι, ένας κήπος, δύο αυτοκίνητα – Δεν ξέρω κανέναν που να τα έχει αυτά», δήλωσε ο κ. Skiba.
Οι κάτοικοι της Ελβετίας, περίπου εννέα εκατομμύρια, είναι ανάμεσα στους πλουσιότερους ανθρώπους στον πλανήτη και οι περισσότεροι είναι στο ενοίκιο. Όλο και περισσότεροι, ακόμη και επαγγελματίες με κεφάλαια και ευελιξία, «κλειδώνονται» εκτός της αγοράς στέγης. Η μέση τιμή ενός στούντιο στη Ζυρίχη είναι 1,1 εκατ. δολάρια, σύμφωνα με την εταιρεία ερευνών αγοράς Wüest Partner.
Ενόσω οι νέοι που μένουν σε μέρη όπως η Νέα Υόρκη και το Λονδίνο αδυνατούν να φανταστούν ένα ρεαλιστικό σενάριο που οδηγεί στην αγορά σπιτιού, η Ελβετία προσφέρει μια «κλεφτή» ματιά σε μια κοινωνία με ελάχιστες δυνατότητες ιδιοκτησίας ακινήτου. Περίπου το 36% των Ελβετών είναι ιδιοκτήτες, το χαμηλότερο ποσοστό στη Δύση και πολύ χαμηλότερα από τον μέσο όρο του 70% στην Ε.Ε. και του 67% στις ΗΠΑ. Παρότι πολλοί νέοι Ελβετοί λένε ότι βρίσκουν θετικά στην ενοικίαση εφ’ όρου ζωής -ιδίως την αποφυγή των ευθυνών της ιδιοκτησίας- παράλληλα παραδέχονται ότι δεν τους αρέσει η έλλειψη επιλογής.
«Νομίζω ότι οι περισσότεροι στην Ελβετία εξακολουθούν να έχουν το όνειρο της μονοκατοικίας», δήλωσε ο 36χρονος Andreas Weber. «Πλέον δεν είναι εφικτό».
Ο κ. Weber είναι εκτελεστικός διευθυντής της χρηματομεσιτικής εταιρείας Corefinanz, αλλά και ο ίδιος νοικιάζει και μένει σε ένα διαμέρισμα μισή ώρα με το τρένο μακριά από την κεντρική Ζυρίχη. «Δεν έχω ακόμη φτάσει σε αυτή τη φάση», δήλωσε σχετικά με το σενάριο να αγοράσει το δικό του σπίτι. Η μέση ηλικία αγοράς πρώτης κατοικίας στην Ελβετία είναι στα 48, 15 χρόνια περισσότερα από τη γειτονική Γαλλία.
Ωστόσο, στην Ελβετία, όπου το 70% της έκτασης είναι ορεινό και τα ακριβά σπίτια σε περιορισμένες περιοχές ήταν ανέκαθεν η πραγματικότητα, μια ολόκληρη ζωή στο ενοίκιο δεν θεωρείται προσωπική αποτυχία.
«Ξέρω πολύ κόσμο που δεν θα ήθελε ποτέ να αγοράσει», δήλωσε η Alice Hollenstein, ψυχολόγος ειδικευμένη σε αστικά θέματα. «Δεν βρίσκουν καμία αξία στην ιδιοκατοίκηση».
Επίσης, «η πλειονότητα νοικιάζει και δεν στιγματίζεται καθόλου», όπως δήλωσε ο Christian Hilber, Ελβετός που ειδικεύεται στην ακίνητη περιουσία στο LSE.
Τυχόν προτίμηση στο ενοίκιο, όμως, συγκρούεται με μια έντονη οικονομική πραγματικότητα: Εθνικές έρευνες δείχνουν ότι τις τελευταίες δεκαετίες οι Ελβετοί ιδιοκτήτες είναι πολύ πιο άνετοι, τουλάχιστον σε θέμα περιουσίας. Η μέση περιουσία ενός Ελβετού ιδιοκτήτη μεταξύ 30 και 40 ετών είναι έξι φορές μεγαλύτερη σε σχέση με έναν ενοικιαστή της ίδιας ηλικίας. Και το χάσμα διευρύνεται με την ηλικία. Μεταξύ 70 και 80 ετών, οι Ελβετοί ιδιοκτήτες ακινήτων είναι 11 φορές πλουσιότεροι από τους ενοικιαστές στην ηλικία τους, σύμφωνα με έρευνα της Ursina Kuhn από το Ίδρυμα Ερευνών στις Κοινωνικές Επιστήμες (FORS).
Το ζήτημα είναι ότι για να γίνει κανείς ιδιοκτήτης, «πρέπει να έχει πλούτο για να αποκτήσει περισσότερο πλούτο», δήλωσε η κ. Kuhn.
Ο Martin Hoesli, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης, δήλωσε πως παρότι τα μαθηματικά ευνοούν τους ιδιοκτήτες μακροπρόθεσμα, πολλοί Ελβετοί δεν μπορούν να δώσουν την προκαταβολή, η οποία είναι βάσει νόμου το 20% της τιμής αγοράς. Η ελάχιστη προκαταβολή για το μέσο σπίτι στην Ελβετία, αυτή τη στιγμή στο 1,4 εκατ. δολάρια, είναι στα 336.000 δολάρια.
Όταν η 41χρονη κ. Hollenstein και ο σύντροφός της έκαναν το πρώτο τους παιδί πριν τέσσερα χρόνια ήθελαν ένα πιο μόνιμο σπίτι. Βρήκαν ένα σπίτι 140 τ.μ. στα ανατολικά της Ζυρίχης για 2,1 εκατ. φράγκα (2,3 εκατ. δολάρια).
Όταν το είπε στους φίλους της, «η αντίδρασή τους δεν ήταν “ουάου, ωραία!”, ήταν περισσότερο “σοβαρά;”».
Copyright:
2023 The New York Times
Διαβάστε επίσης:
UBS: Μόνο δύο αγορές ακινήτων είναι φούσκα – Διορθώθηκαν οι υπερβολές της πανδημίας
Γιατί τα ακίνητα στην Αθήνα «τρέχουν» γρηγορότερα από όλες τις ευρωπαϊκές πόλεις
Ήρθε το τέλος της προσιτής στέγης; Διεθνές φαινόμενο η στεγαστική κρίση
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
